agronadúra , nf: ogronadura Definition su trebballu de pistadura chi si faet a su linu àrridu po che dhi bogare s'ossu Synonyms e antonyms argadonzu, bargadadura Etymon srd. Translations French teillage, tillage English hackling Spanish agramado Italian stigliatura German Brechen.

algadàre , vrb: argadare, arganai, arganare Definition trebballare, pistare su linu cun s'àrgada; in cobertantza, istare abbetiandho, a gherra Synonyms e antonyms ogranai Sentences at allegau de arganai su linu 2. ghite fistis arganandhe chin su poledhu malu a domare? (P.Pireddu) Etymon srd. Translations French écanguer, pétrir English to ripple Spanish agramar Italian gramolare German brechen.

bargadadùra , nf: barghedadura Definition su trebballu a pistadura chi si faet a su linu àrridu po ndhe dhi bogare s'ossu Synonyms e antonyms agronadura, argadonzu Etymon srd. Translations French teillage, tillage English hackling Spanish agramado Italian stigliatura German Brechen.

bargadàre , vrb: barghidare Definition pistare su linu àrridu po ndhe bogare s'ossu Synonyms e antonyms iscardare, ogranai Etymon srd. Translations French teiller, tiller, échauvrer English to hackle Spanish agramar Italian stigliare German brechen.

bombitài, bombitàre , vrb: bumbitare, vomitai Definition caciare, torrare de s'istògomo sa cosa chi unu at papau; bogare a fora a meda coment'e caciadura; èssere a conos, àere gana de caciare Synonyms e antonyms arrevesciai, bombare, bòmbere, butare, caciae, conare, gòmbere, istercorare Sentences su carabbineri che at bombitadu su chi zuchiat in corpus bidindhe cudhu cun su leputzedhu ficadu in su coro 2. acudesit su trenu bombitendhe fumentu, ca tandho fit a vapore Etymon itl. Translations French vomir English to vomit Spanish vomitar Italian vomitare German brechen.

bómbitu , nm: búmbitu, vómbitu Definition coment'e una fortza po caciare, po ndhe torrare de s'istògomo sa cosa papada, prus che àteru chentza dhu bòllere fàere, po gana chi no dipendhet de sa volontade Synonyms e antonyms butos, caciada, cóinu Sentences isse candho zughet sa frebba no podet assazare nudha ca li faghet a bómbitos ◊ su pódhighe postu in s'irguzu faghet bènnere su bómbitu ◊ su frenugu faet passare sos bómbitos Translations French vomissement English vomit Spanish vómito Italian vòmito German Brechen.

immutzurràre , vrb: irmuciurrae, irmutzurrare, ismutzurrare, smuciurrai Definition segare cosa (longa) a incurtzadura, lassandhondhe unu tretu Synonyms e antonyms arrogai, ilmutzare, ilmurrutzare, immutzudhare, irmurtzinare, ismesujare, ispuntai, istuturai, mutzurrare, truncai Sentences ant immutzurradu sos ozastros pro los iferchire ◊ si si che sicat cussa inferchidura restas unu pirastru ismutzurradu ◊ su molinedhu che l'at immutzurradu su pódhighe mustradore destru Etymon srd. Translations French rompre, casser English to break Spanish romper, partir Italian spezzare German brechen.

ischerbicàre , vrb: ischerbigare, ischervicare, ischervigare, ischervixare, iscrebigare 1 Definition segare sa mola de su tzugu, iscúdere su pistidhu a terra; andhare peri su logu (nau cun tzacu), andhare male, currendho de pòdere orrúere, bagamundhare de unu logu a s'àteru / logu ue si b'ischérvigat sa craba = malu, trotu meda chi no fait a dhui passai Synonyms e antonyms igerbedhare, isperrumare, ispistidhare, issuludrare, scerbedhai, scerbigai Sentences l'aiant agatadu ischervijadu ca su cadhu l'aiat isbatuladu a terra ◊ chene nos ischervicare, nche colaimus in mesu de gurutinos e astrintòglios 2. no bi at bisonzu chi l'ingote, sa mente mia, pro ischervigare (G.Ruju)◊ cussa boza tenza de m'ischervigare, cantu tenzo boza de cussa cosa! ◊ e a ue si ch'est ischerbigadu, cust'àinu, chi no lu poto agatare?! ◊ chi si esseret ischerbicau isse, a chircare! ◊ su tazu si ch'est ischerbicau dae su trèmene a s'abba ◊ cussos bolliant giuntos apare a giuale de figu e iscrebigados, gente deasi!… Etymon ltn. *excervicare Translations French se casser le cou English to run helter-skelter, to break one's scruff Spanish romper el pescuezo, abalanzarse Italian fratturarsi la collòttola, scapicollarsi German sich den Nacken brechen, Hals über Kopf hinunterstürzen.

iscollài , vrb: iscollare, iscolliare, iscrollare, scoliai Definition andhare a passare o fragassare in is iscóglios; segare sa mola de su tzugu, orrúere male de s'istrupiare, andhare male, fàere sacrifícios po calecuna cosa / i. su pudhecu = comintzare sa domadura, abbituare a agguantare sa fune in trugu, avesare a si lassare pigare a fune Synonyms e antonyms istraventare 2. in d-unu pennente, làssinat su zuvu e unu boe s'iscrollat e morit ◊ bi at zente gai fortunada chi ndhe faghet a cadhu e a pè e no s'iscollat ne truncat s'ischina! ◊ si puru no ti cheres iscollare, t'iscollas, si tantu est destinadu ◊ ite fadu chi nos at giutu a nos iscollare cojuèndhennos!…◊ daghi s'iscollant in sa ruta mala giamant su carru a los gíghere a pala (Cubeddu) 3. Pitanu in s'oru de su cuile dhue teniat su palu apósitu po iscollare cadhos Translations French s'échouer, se casser le cou, English to break one's neck, to hinder, to spoil Spanish fracasar, rompersepartirse la crisma, estropear Italian incagliare, rómpersi l'òsso del còllo, rovinare qlc German stranden, den Hals brechen, beschädigen.

istuturài, istuturàre , vrb: istuturrare, stuturai Definition iscúdere a tuturros de origas; truncare, fàere a orrugos, a tuturros, a bículos (grussos) Synonyms e antonyms arrogai, immutzurrare, innànghere, ismugrare, istruncai 2. no dhi ant a istuturai perunu ossu Etymon srd. Translations French rompre, casser English to break Spanish partir, romper Italian spezzare German brechen.

rebessàre , vrb: arrevesciai, revesciai, revesciare, revessare Definition caciare o torrare de s'istògomo sa cosa chi unu at papau o bufau; portare is conos, èssere a conos, faendho fortza po caciare; rfl. su si furriare contras a ccn. (revessàresi chin ccn., contras a…), fàere cosas revessas, trotas, contras a ccn. / ocros revessatos = giraos totu a una parte, biancos Synonyms e antonyms bombare, bòmbere, bombitai, butare, caciae, gòmbere, istercorare Sentences che revessat totugantu su chi at ingullidu ◊ s'imbriagone ndhe at revessadu totu ◊ sunt timendhe no rebesset, ca at trincau binu meda 2. it'est custu tortíghine de vos revessare contra a su Segnore?! Translations French vomir, rejeter English to throw up (again) Spanish vomitar, devolver, arrojar Italian vomitare, rigettare German brechen.

ruciadúra , nf: orrogadura, rucradura, rugadura, ruxadura, urrugadura Definition su rucrare Synonyms e antonyms orrugamentu, rucrata, truncadura Idioms csn: andhare a r. = andai a istruncadura, a orrugadura, leare un'incurtziadorzu, fendi unu tretu prus curtzu (e passendi fintzas fora de su mòri); essíreche a r. in su chistionu = che iscassuletadu Sentences arratza de rugadura chi li as fatu a custa linna!… 2. su fogu fuidu curret a ruxadura ◊ at comintzadu a faedhare pàsidu e de bona manera, ma poi ch'est essidu a rugadura! Etymon srd. Translations French cassure, brisure, cassement, traversée English breaking, passage Spanish rotura, cruce Italian spezzatura, spezzaménto, attraversaménto German Brechen.

ruciàre , vrb: orrucrare, rucrare, rugare, rugiare, rugrare, ruxare Definition segare, fàere a orrugos; passare in mesu de unu logu, agiummai coment'e ispartzindhodhu in duos orrugos; imbistire a màchina a unu o ccn. cosa / rugare s'arresionu, s'argumentu = segare in curtzu su chistionu, lassare su chistionu a mes'incumentu, a rugos, chentza agabbadu Synonyms e antonyms arrogai, atraessare, istruncai, secare / ingruxai / imbestire 1 | ctr. annànghere Sentences s'istrada noa at rugadu su cumonale in duos ◊ custa linna cheret rugada ca est longa ◊ sa sorte ti at rujadu sos passos de sa vida ◊ no mi tratenzo e rugo s'argumentu 2. sas camineras rúciant zassos ruvosos ◊ no che rughes in mesu de su semenadu: cola a un'oru! ◊ chin custu viazu rucramus su mare ◊ che raxu at ruxadu rios, tancas, bidhas, serras ◊ in su caminu mi apunto pensamentosu candho mi ruxas ainnanti, pitzinna 3. sa cane l'at ruxada una màchina ◊ frànghedi a un'ala no ti rughent sas màchinas! Etymon ltn. cruc(u)lare Translations French rompre, casser, traverser, heurter English to break, to cross, to run into Spanish partir, cruzar, atropellar Italian spezzare, attraversare, investire German brechen, durchqueren, überfahren.

rucràda , nf: orrucrada, rucrata, rugada, ruxada Definition su rucrare o fàere a orrugos; orrugu, una parte de ccn. cosa e pruschetotu de gente, de bestiàmene; su passare de unu logu, de un'oru, a un'àteru (fintzes po incurtzare su camminu); fintzes tretu inue duas orrugas si atóbiant a grughe Synonyms e antonyms secada / arrogu / camarada, fiotu, grústiu, rucru, tropedhu, trumada / cassiadorju, gruxeri, incultzatóriu, ruciadura Idioms csn: rujadas de dies = partes de sa die; in rucrata = a rugadura, colendhe fora de su caminu pro incurtziare 2. totu istrintzadu, istaio ruxadas de manzana ifatu de carchi grígliu ◊ una rugada ’e zente navighendhe fit ifatu ’e sa lughe soberana 3. nche colaimus in rucrata, in mesu de gurutinos e astrintòglios ◊ a pede colaiat in sas rucratas pro incurtziare su tretu Etymon srd. Translations French cassure, partie, traversée English breaking, crop, crossing Spanish rotura, trozo, cruce Italian spezzatura, spezzóne, attraversata German Brechen, Stück.

scerbigài , vrb: scervigai Definition segare sa mola de su tzugu, fèrrere is crebedhos de asegus (su gatzile) a terra, orrúere de mala manera, andhare male Synonyms e antonyms ischerbicare* Translations French se casser le cou English to break one's neck Spanish romperse la crisma Italian rómpersi il còllo German den Hals brechen.

scuncodrài , vrb: isconcordare*, scuncordai, scuncordare Definition segare s'acórdiu, essire in malas, bogare de pare o isconciare una cosa o unu logu bene allichidiu, fintzes cambiare su tempus de bonu a malu / s. sa coja = essire fora de pare maridu e muzere Synonyms e antonyms disconcordiare, isconciare, isordulare | ctr. cuncodrai Sentences Peparosa nd'est cuntenta chi tui àpasta scuncodrau cun su vicàriu ◊ cun issu fustis sempri impari, ma eus scuncordau e no si fait a biri prus 2. cumentza a ndi scuncodrai s'ingirialetu! ◊ no nc'est prus nisciunus a comporai: cumbenit a scuncordai totu e a si spesai! 3. e no mi scuncòdristi su sànguni! ◊ oi est dí bella ma su tempus nanca torrat a scuncordai Translations French rompre un accord, décomposer, mettre en désordre English to break an agreement, to disarrange Spanish romperquebrar un acuerdo, desarmar, desarreglar Italian romper l'accòrdo, scompórre, méttere in disórdine German die Vereinbarung brechen, zergliedern, durcheinanderbringen.

secàre , vrb: segae, segai, segare Definition fàere a orrugos (de css. manera e cun css. aina, ma fintzes solu fàere tachedha), ispartzire in partes, pigare una parte de ccn. cosa istacandhodha cun ccn. aina o fintzes a tiradura; tènnere sa capacidade de segare, de si segare; isconciare un'acórdiu, bènnere mancu a un'acórdiu, a una manera de fàere Synonyms e antonyms arrogai, chimentare, filchinare, istruncai, ruciare, stronciai, trincare 1 Idioms csn: segare a minudu, a maduru, a dortu, dritu, ororu, in frimmu, in bóidu, a istratzadura, a pistadura, a tostadura, segai a sbiàsciu, a unga, a corrupetza; segare una cosa morimori = andhendhe e miminendhe, semper prus istrintu, prus fine fintzas a torrare zustu a s'oru; segai a cíncinu, a límpiu (o in truncu) = a ororu, cun segada pertzisa a paris; segare fenu = fartzare; segare laore = messare; segàresi unu mermu de sa carena = fai una segada, arrogai ccn. ossu; segàreche unu mermu = istacaindedhu; segare su crèschere a unu = fai mali a unu de no sighiri a crèsciri; segare su rispetu a unu = pigaidhu sentza de arrespetu, fuedhai mali; secare sa passéntzia = donai tanti istrobbu de fai pèrdiri sa passiéntzia; segai a curtzu, segai in mesu de… (andhendhe)= andhare a rugadura, fora de caminu pro fàghere innantis, colare in mesu de…; segai sa diferénsia = pònnere de acordu duos, chircare de fàghere torrare paris duas ideas o àteru in disacórdiu; segai su giaunu = faghindhe zeunu, manigare carchi cosa; segai su sonnu = ischidare a unu chentza chi apet drommidu su tantu chi li cheret; segai is casidhus = bogare su mele; segai sa conca (in suspu) = dare ifadu mannu; segai su coru = àere o dare dispiaghere mannu; segai in ccn. logu = andhare, essíreche in…; segare sa currente, segare s'abba a unu (a una domo)= pigaindedhu o istacai sa currenti, serrai s'àcua a manera chi no ndi tengat, chi no ndi potzat pigai; segaisí de (un'arereu, de una famíglia) = bènnere de…, èssere de un'arereu, de una famíglia Sentences segai nuxi, méndula, nuxedha ◊ so andhadu a mi che segare sos pilos ◊ beneico sas pretas chi at secatu babbu meu (P.Dui)◊ s'ampudhita ndi est arruta e si est segada ◊ si at segadu unu pódhighe tochendhe bidru a cantos ◊ in montes che sunt seghendhe sas àrbures ◊ su maistu de pannu segat s'arrobba po fai sa bestimenta ◊ est rutu e si at segadu s'anca 2. custa est lepa chi no segat ◊ custus ferrus no segant: donamí is nous! ◊ sa pedra ferrina est mala a segare 3. unu sero at isetau a babbu e li at secau a tundhu s'errore meu e de sa fiza ◊ fiat faendusí una barchitedha po ci segai in s'ocèanu ◊ iat acabussau e in s'àcua ci segàt coment'e unu pisci ◊ dego no bos apo mai secau su rispetu! ◊ si no pagas sa currente, ti che la segant ◊ custu leputzedhu no segat mancu s'abba ◊ labai de no arrui in sa trampa de nc'iscavuai sa língua nosta po su progressu: est una trampa chi si at segau su cresci! (A.Satta)◊ sa lepa mia segat chei su pensamentu ◊ naramí de innui si segat cussu piciocu e ti potzu donai informatzionis giustas! Etymon ltn. secare Translations French couper, casser, rompre, amputer English to cut (off), to amputate Spanish cortar, romper Italian tagliare, recìdere, amputare, rómpere, spezzare German schneiden, abschneiden, amputieren, brechen, durchbrechen.

«« Search again