afassú, afassúa , avb Definition a s'a. = a coredhu, ghetau apari, totu a méschiu chentza órdine perunu, a passiu, afaiu, a su chi unu at in gana Translations French pêle-mêle en vrac English upside down Spanish en desorden Italian catafàscio German durcheinander.

atrepillài , vrb: atropegliai, atropegliare, atropelliai, atropelliare, atropigliai, atropillare, atropogliare, atrupegliare, atrupelliai, tripogliare Definition betare apare, pònnere sa cosa a dónnia manera chentza critériu, cunfúndhere totu; immarrire a meda, giare o pigare múngia, matana, pistare, catzigare, pònnere agiàgaru, arreolu, learesidha a pentzamentu / atropegliai is leis = andhare contra a sa leze, fàghere pagu o nudha contu de sas lezes a menisprésiu Synonyms e antonyms agiolotare, scambillai, stragamullai, trumbugliai, trumentai / atrobodhare, imbogiare, intrebedhai, trabojare, trobodhicai, trobullai | ctr. assebiai Sentences tui bivis atrepillendi is cosas craras! ◊ cussu gei no si at a atropelliai, no dhi at a tropedhai sa língua! ◊ tui mi atropéllias dugna arrexonamentu ◊ mi atropògliat su narre, mi cunfundhet (A.Spanu)◊ mi aciapo sa mente atropogliada ◊ sa Sardigna, cun tantu atropogliadu faghe faghe, est sempre in manos anzenas 2. tui ti atrupéllias po medas cosas, ma isceti una cosa est necessària ◊ fuit cun sa conca atropelliada de pistighinzos ◊ l'apo muntesu chentza l'atropellare, ca si su malàidu lu malústrias est peus 3. Bobbore e Melledha furint atrupegliaos de su disígiu de ndhe iscarragiare s'iscusórgiu ◊ oi seu totu atrupelliada po allichidí Etymon spn. atropellar Translations French bouleverser English to upset Spanish desarreglar, atropellar Italian scompigliare, sconvòlgere German durcheinander bringen.

avalotài , vrb: avolotai, avolotare Definition pònnere tréulu, burdellu, fàere movimentu de betare apare, morigare sa cosa, fintzes pònnere s'unu contras a s'àteru Synonyms e antonyms abbolotai, abborotai, buliare 1, sciambullai, streulai | ctr. apachiare, apasaogare, assantai, assebiai, assentulae Sentences avolotaus che is macarronis de Pauli Etymon ctl. avalotar Translations French bouleverser, brouiller English to upset Spanish alborotar Italian scompigliare German in Unordnung bringen, durcheinander bringen.

cumbòja, cumbóju , nf, nm: cumbuju Synonyms e antonyms abbolotu, iscurremusu, trambullu Sentences in totu custa cumboja, unus cantus iant fatu chistionai unu certu Alisandru, chi acinnada cun sa manu a sa genti de si citiri poita essit pótziu fuedhai 2. est una cumboja de piscis difarentis cassaus aintru de una retza manna ◊ in cussa cumboja de atoris Opinedhu iat arriciu imprassadas, tzugadedhas, ispítzulus 3. fut totu unu murigu, una cumboja, unu badhironi, un'inferru truessau de tiàulus de ónnia ginia Translations French confusion English muddle Spanish confusión, barullo Italian confusióne, trambusto German Durcheinander.

dissàntanu , nm Definition burdellu mannu, cosa totuganta betada apare Synonyms e antonyms abbatúliu, abbolotu, abbulizu, abbuluzu, arrevolotu, atrepógliu, bubutu, carralzu, solovru, susujosso, tregollu Sentences su murrunzu, sas boghes e su dissàntanu s'intendhiant in totu sa carrera Translations French bouleversement, désordre English confusion Spanish desorden Italian soqquadro German Durcheinander.

imbistimbistòni , avb Definition fai a s’i. = fàghere a s’imbestimbesti, a comente essit essit, a s’afaiu, a improdhu, a atzorodhadura, a fadhiodhone Synonyms e antonyms imbestimbesti, introtzintrotzi Etymon srd. Translations French pêle-mêle English higgledy-piggledy Spanish a granel Italian rinfusa German durcheinander.

iscótu , nm Definition su iscotare, su iscotzai, su pònnere tréulu Synonyms e antonyms algadaria, disórdine, impródhiu, iscóticu, isórdulu, trobodhu Idioms csn: èssere o restare a pedra de i. (pedra chi no tenet sétiu, no setzit bene fendi muru) = a intzegu, dendhe istrobbu, faghindhe male, nadu fintza de chie ponet cuvusione in d-una cumpanzia; bogare iscotos = bogai frocus, mendheas Sentences nademilu inue at missu iscotu, chighílliu, chimentu! ◊ sos malos abbarrant a pedra de iscotu e sos bonos si che morint…◊ custu cadhu est boghendhe iscotos! Translations French désordre English disorder Spanish desorden Italian disórdine German Durcheinander.

sciumbúllu , nm: sumbúgiu, sumbullu, sumbuzu, sumuzu Definition movimentu e moida, istragatzu chi si faet movendho o murigandho cosa, camminandho, movimentu e moida a s’afaiu; fintzes movimentu de gente meda contras o po calecuna chistione Synonyms e antonyms abbatúliu, abbolotu, atrepógliu, iscumbullu, ispabúliu, sculumerdu, stragambullu, subuzu, trambullu, tregollu, trepollu, trobbuscàmene / trummentu Idioms csn: su s. de s'àcua = moida de abba currindhe, chi ruet a istràmpidu de artu; sumbullu de sa brenti = sos tzocos chi faghet in bentre; ponni sumbullu = pònnere abbolotu; sumbúgiu de istògomo = gana mala, buluzu Sentences intendu sumbullu in foras: depint èssi torrendu! ◊ intrendi a domu at inténdiu sumbullu de pratus e boxis avolotadas ◊ a dónnia sumbullu chi intendit si girat luegu a castiai a coa ◊ sumuzu surdu sas orrodas prenas, cussas a rajos sonant che campana (G.A.Mura) 2. me in Castedhu, Oristanis, Iglésias nanca dhoi at sumbullus e tréulus mannus: sa genti dha tenit contras a su guvernu ◊ cussos benint a domo a pònnere sumbuzu: fintzas sas padedhas mi cumpudant!◊ sumbullu de su coru e sumbullu chi dhi arretronat in conca no dhu lassat drommiri Etymon srd. Translations French émoi, émeute English confusion, riot Spanish desorden, confusión, revuelta Italian scompìglio, subbùglio, sommòssa German Verwirrung, Unordnung, Durcheinander, Aufstand.

stragambúllu , nm: istragamuzu*, stragamullu, stragamuxu Definition genia de avolotu, de moida, istragatzu chi si faet tocandho cosa, movendhosi a meda, móvia chi si faet a cropu, de botu Synonyms e antonyms abbatúliu, abbolotu, atutina, baraundha, mamudinu, sciumbullu, subuzu, tifitanu, trambullu / sidhada Sentences arruendi a terra at fatu su stragambullu de una bértula de turras e talleris arruta de cuadhu ◊ mi ndi at iscidau su stragambullu chi ant fatu is buchemelis in s'acúliu de is pudhas ◊ pudhas e cocas ant fatu stragamullu candu seu passau Translations French remue-ménage English turmoil Spanish trasiego Italian trambusto German Durcheinander.

susujòsso , avb Definition a s. = a farrancas a susu, bortuladu, avolotadu, totu a tréulu Synonyms e antonyms abbatúliu, abbolotu, abbuluzu, arrevolotu, atrepógliu, dissàntanu, solovru, tregollu Sentences at furriadu su mundhu a susujosso ◊ sa bidha pariat una conchista de gherra, bubutada a susujosso Etymon srd. Translations French sens dessus dessous English disorder Spanish patas arriba Italian soqquadro, sottosópra German Durcheinander, Wirrwarr.

tremútu , nm: trimutu Definition stragamullu mannu, agiummai coment'e terremotu; terremotu puru, trémia forte Synonyms e antonyms abbatúliu, baraundha, irburbutzu, mamudinu, sciumbullu, stragambullu, tifitanu, trambullu, tregollu / cdh. trimutu / terremotu Sentences trimutu de ómines e de cadhos ◊ sa zente pranghiat a tremutu intendhendhe cudhu cundennau a s'impicu ca fachiat dolu a sas predas Translations French vacarme, remue-ménage English rummaging, uproar Spanish estruendo Italian frastuòno, tramestìo German Lärm, Durcheinander.

trepógliu , nm: atrepógliu*, tropellu, trupégliu, trupellu Definition genia de faghevaghe, de andhata a fuidura a dónnia bandha, de tréulu, cosa betada apare, a s'afaiu; immarritzone mannu, cadha, matana Synonyms e antonyms abbatúliu, atrobodhu, atroputzu, atrupamentu, carralzu, imbrabugliu, incalamistru, sciumbullu, trambullu, tregollu, trepoju, trobodhu / cadha, matana, pelea Sentences it’est custu bacanu in sa vidha a trepógliu? Translations French confusion, embrouillement English confusion, entanglement Spanish confusión Italian confusióne, ingarbugliaménto German Durcheinander, Verwirrung.

tzibidómine , nm Definition avolotu, tréulu mannu de gente meda Synonyms e antonyms abbolotu, trepógliu, trobbuscàmene Sentences bi aiat unu tzibidómine chi a mie aiant agabbatu de m’iscorriolare sa túnica chi giuchia (A.Pau) Translations French cohue English turmoil, confusion Spanish jaleo Italian parapìglia German Durcheinander.

«« Search again