acóncolu , nm: aconcu 1, acónculu Definizione logu adatu inue faet a si aprigare, a si aconcolai candho proet o faet tempus légiu Sinonimi e contrari abbigu, allavranzu, apógiu, apozadorzu Frasi in cussu logu no si dhui agatàt perunu aconcu po candu proixinàt Etimo srd.
aconconàre , vrb rfl Definizione
coment'e pigare a sonnu, fintzes dormire meda
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'engourdir
Inglese
to grow numb
Spagnolo
adormecerse
Italiano
intorpidirsi
Tedesco
einschlafen (gefühllos werden).
aconcorrodhàu , agt Sinonimi e contrari acancarronau, ancrujadu, pinnichedhau | ctr. daretu, istirau Frasi gei ses aconcorrodhada: aderetzadí, o su mabacaducu ti est pighendi?
aconcorronài acancarronàe
aconcorronàu, aconcorruàu acancarronàu
acóncu , nf Sinonimi e contrari aconcada, aconchinada, acucada Frasi mai Bustianu in tantos annos iat tentu de cussos aconcos e como andhat pentza pentza (Deidda-Saderi)◊ giai dh’apo bodhiu s’aconcu, e cantu mi est costau a mi nd'iscabbúllere de cuss’ómine!… Etimo srd.
acóncu 1 acóncolu
aconcuàre , vrb: aconculare Definizione fàere una cosa a cónculu, tuvuda, a fossu Sinonimi e contrari aconculedhare, indevucare, istuvucare, tuvucare Etimo srd.
aconcúdu , agt, nm Sinonimi e contrari aconcadore, aconcajolu, aconcaditu, aconchinadori, arriscadu, atreviu, conchedha | ctr. gudrebi Etimo srd.
aconculàre aconcuàre
aconculàtu , agt Definizione chi est fatu a cónculu, a fossu a bisura de istrégiu Frasi sa billassa est a duos pratos de ràmene aconculatu Etimo srd.
aconculedhàre , vrb Definizione
fàere a cónculu, aciuvai, fàere a fossu, nau de is ogos, de is trempas
Sinonimi e contrari
aconcuare,
indevucare,
istuvucare,
tuvucare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
creuser
Inglese
to hollow out
Spagnolo
hundirse los ojos
Italiano
incavarsi (détto degli òcchi,
delle guance)
Tedesco
einfallen (für Wangen,
nau po is trempas),
tiefliegen (für Augen,
nau po is ogus).
acónculu acóncolu
acòndhe! , avb: aconne Definizione
acò + ndhe
Sinonimi e contrari
ècondhe!,
mindhe!
Frasi
no bastaiat unu, acondhe un'àteru, de batu, a màulu postu! ◊ che fut apenas essidu unu, acondhe un'àteru chircandhe sa fiza!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
en voilà
Inglese
here they are!
Spagnolo
¡aquíahí tienes otro!
Italiano
èccone!
Tedesco
da sind welche!
acongosciàre , vrb Definizione
provare o fàere congòscia, pena forte
Sinonimi e contrari
angultiare
Etimo
spn.
acongojar
Traduzioni
Francese
angoisser
Inglese
to cause anguish
Spagnolo
angustiar,
acongojarse
Italiano
angosciare
Tedesco
beklemmen.
aconillài , vrb Definizione cassare o tènnere conillos Frasi una dí po aconillai at portau sa cani Etimo srd.
acònne! acòndhe!
aconnoltàre, aconnortài , vrb: acrunnotai,
acrunotai,
acunnortare,
acunortai,
acunortare,
aggunnortare,
agunnortare Definizione
giare acunnortu, cunfortu, fàere coràgiu; pigare su dannu cun passiéntzia, baliare unu dannu chi no si dhue podet fàere nudha, su si acuntentare de sa cosa coment'est: a logos narant custu vrb. in su sensu de si atrivire, de si fàere coràgiu o de provare a fàere calecuna cosa
Sinonimi e contrari
aliviai,
cufortare
/
acuntentae
/
atrevire
Frasi
non mi agunnortat àtera siendha nen de apentu su coro prus at boza (G.Brocca)◊ Noè, chi fit fachèndhesi su teju in s'arca mesu sorta, biet su sole e li torrat a seju su coro e si acunnortat (A.G.Solinas)◊ su pipiu est totu sa noti prangendi, no arrinnèsciu a dh'acunortai!
2.
chi ti acunnortas, gei andat bèni de aici ◊ po ndi essiri de sa poboresa si fiat aconnortada de impromiti su fillu a su tiàulu ◊ meda cosa perdesi, ma mi ndhe acunnortesi ◊ sa vida mi est una pena, ma benit chi mi acunorte! ◊ su dannu est tropu mannu: no mi potzu acrunnotai!
3.
no est cosa de crèiri chi una picioca si siat acrunotada a cantai unu mutetu aici ◊ de prus no mi acrunotu a nai! (F.Pilloni)◊ foras de innòi e no ti acunòrtisti mai prus!
Etimo
spn.
conhortar
Traduzioni
Francese
consoler,
soulager
Inglese
to comfort
Spagnolo
consolar,
resignarse
Italiano
consolare,
rassegnarsi
Tedesco
trösten,
sich abfinden.
aconnórtu , nm: aconnostu,
acunnoltu,
acunnortu,
acunortu,
aggunortu,
agunnortu Definizione
genia de illébiu de unu dispraxere; su papare chi is bighinos faent po sa domo chi dhue at unu mortu
Sinonimi e contrari
acunnortadura,
cufortu
/
imbórbida
| ctr.
agghégiu,
isconnortu
Modi di dire
csn:
tènnere aconnortu de una cosa = acunnortàresi, resèssere a irmentigare, a baliare su dispiaghere; fai vida de acunnortu = acuntentàresi de comente est fintzas istendhe male; fai is acunortus = dare sas passéntzias; ponnirisí de acunnortu = pigai coràgiu, pònnere de bona volontade
Frasi
bae e chilca: sa zente, invece de acunoltu, chi addiritura so moltu betat cudhae sa boghe! ◊ andho a dare agunnortu a tzia Pasca
2.
no ndi tengu aconnortu de èssiri aturada sentza de madiru miu!
3.
scerada, cussa picioca est fendi vida de acunnortu cun cussus duus bècius in domu! ◊ at a èssi trabballosu a fai custu, ma mi pongu de acunnortu e provu
Terminologia scientifica
sntz
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
réconfort,
consolation
Inglese
comfort,
consolation
Spagnolo
consuelo,
consolación
Italiano
confòrto,
consolazióne
Tedesco
Trost,
Tröstung.
aconnòschere , vrb: connòschere Definizione imparare una prima borta a ischire chie o ite est unu, una cosa, unu logu; cumprèndhere chi unu, una cosa, unu logu, o àteru, est su matessi bistu o imparau àtera borta innanti; tènnere cosa, interessu o àteru, de is mannos, de is antepassaos Sinonimi e contrari eredare 6. Etimo srd.