arropadòre, arropadòri , agt, nm Definizione
chi o chie costumat a atripare, a iscúdere
Sinonimi e contrari
iscudidore,
zubbadori
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cogneur
Inglese
beater
Spagnolo
matón
Italiano
picchiatóre
Tedesco
Schläger.
arropadúra , nf Definizione su arropare, su iscúdere, fèrrere; is cropos chi si giaent, puru Sinonimi e contrari arropamentu, iscudidura / colpu, dobbe Frasi is certus e is arropaduras dèu dhus agatamu totus! Etimo srd.
arropài , vrb: arropare,
orropai Definizione
giare cropos, surra / a. su ferru callenti in s'ancódina = mazare, triballare a martedhu
Sinonimi e contrari
abbanzare,
aciociai,
acorpai,
addobbai,
assurrare,
atripai,
cardare,
carrubbare,
isciúdere,
magiare,
sussare
Frasi
dh'at arropau a zirónia ◊ ant certau e si funt arropaus puru ◊ a su piciochedhu dh’at amaletzau de dh’arropai
2.
toroju de puzones arropat su coro e su bentu sighit a alenare (G.Orgolesu)
Traduzioni
Francese
frapper,
battre
Inglese
to beat
Spagnolo
golpear,
batir
Italiano
picchiare,
percuòtere
Tedesco
schlagen.
arropaméntu , nm Definizione su arropare Sinonimi e contrari arropadura Etimo srd.
arropapanéri , nm Definizione
nau a befa, dutore malu, improdheri
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mauvais médecin
Inglese
bad doctor
Spagnolo
medicucho
Italiano
medicónzolo
Tedesco
schlechter Arzt.
arropàre arropài
arrópu , nm: orropu Definizione su arropare, is cropos chi si giaent iscudendho Sinonimi e contrari addobbu, banzu, dobbe, piritzofu Modi di dire csn: èssiri de a. (ómine, fémina de a.) = èssere de agguantu; fai arropu = in pischera, corpare a costazos de sas barcas, o fintzas subra de s'abba, pro che catzare su pische a un'ala 2. cussa est fémina sana, fémina de arropu Etimo srd.
arròra arròda
arrorànti arrodiànti
arròre, arròri , nm: orrore Definizione
male o dannu mannu, de tímere meda, ma nau agiummai solu coment'e una genia de frastimu, o a ispantu, a iscàndhalu / un'arrore de… = cantidade manna de…
Sinonimi e contrari
acíchidu,
asciuconu,
assàrtiu,
assúmbridu,
assústidu,
ilgiru,
isprama
/
arroria,
dannu,
dispiaghere,
male
Frasi
arrori mannu tengat! arrori dhu cundat! arrori dhi calit! ◊ ancu tengat arrori: est unu furriotu de píbiri, cust'ómini! ◊ ite dispiaghere… at dadu arrore a totu ca est mortu su mere! ◊ drommi, fiore meu: mai tenzas arrore!
2.
arrorixedhu, gei est nudha!…◊ it'arrore, Deus meu! ◊ allà un'arrori!… it'arrori!… labai it'arrori!… ◊ ohi, it'arrore, a inue mi che sezis leandhe!…◊ ohi, ite arrore, ite fàula mala!
3.
tenet tantu arrore de linu ancora imballonadu
Etimo
ltn.
horrore(m)
Traduzioni
Francese
horreur
Inglese
horror
Spagnolo
horror
Italiano
orróre
Tedesco
Schauder.
arroría , nf Sinonimi e contrari arrore, dannu Frasi istramu, setzidí ingunis, no fatzas arrorias! ◊ custu tempus est fendi arrorias Etimo srd.
arroriài , vrb Definizione fàere arrores, dannu meda Sinonimi e contrari danneficai, destrui Frasi custu bentu est arroriendi su logu (S.D'Arco) Etimo srd.
arrorisài , vrb: orrorisai Definizione
fàere a tímere a meda
Sinonimi e contrari
asciustrare,
aterrighinare,
ilgirare,
ispantamare,
ispramai,
ispreare,
istrementire,
isturdinare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
terroriser
Inglese
to terrorize
Spagnolo
horrorizar
Italiano
terrorizzare
Tedesco
entsetzen.
arrorósu , agt: errorosu, orrorosu* Definizione chi faet a tímere meda Sinonimi e contrari atudhosu, iscaramentosu, isprammosu, istremorosu, istremutu, treméntili.
arròsa , nf: orrosa,
rosa* Definizione
genia de linna ispinosa agiummai che a s’orruo (est una calidade), a tupighedha, chi si prantat e faet unu frore pretziau meda po sa bisura e po su fragu; calidade de àghina (triga, rosa); su granu de su trigumoriscu crepau orrostindho; in cobertantza, e po delicadesa, si narat de una giovonedha bella, galana, a sa fémina istimada; nau de colore, unu pagu orrúbiu, craru
Modi di dire
csn:
butoni de a. = su frore innantis de si abbèrrere; a. burda = rosa canina o aresti, rú cràbinu; a. de monti, o de margiani, de padenti = "Paeonia officinalis"; a. de porcu, pisciagani, putzinosa = atandha, papaule
Frasi
custa est un'arrosa centuvollas ◊ cantu arrosixedhas sentza de sbutonai iscavuadas in su ludu!
4.
issa no est prus unu butoni de arrosa, immoi, ma un'arrosa ispannada!
5.
sa domu est colori de arrosa
Terminologia scientifica
frs
Traduzioni
Francese
rose
Inglese
rose
Spagnolo
rosa
Italiano
ròsa
Tedesco
Rose.
arròsa 1 , nf: rosa 1 Definizione maladia apicigosa chi leat prus che àteru a is piciochedhos e faet a essiduras orrúbias de cara a totu sa carena, e a callentura Sinonimi e contrari ociada, orrosedhu, pigone, rusete, russeta Frasi lah ca po tui puru est tempus de fai cosa… s'arrosa ti essat! ◊ s'arrosa cun su pigoni mascu dhi essat!
arrosabbúrda , nf Definizione una calidade de orruo, chi a logos narant rú cràbinu Sinonimi e contrari arrolàriu, badherinu, fusighitu, pibirillò, rosagadhina, rosagràbina, tutussi Terminologia scientifica mt, Rosa canina.
arrosabiónica , nf Definizione
arrosa de coca, de margiani, de padenti, de monti, o ungra, franca de tzurruliu: una genia de erba, in montes, chi faet su frore coment'e un'orrosa
Sinonimi e contrari
peónica,
rosabeónia
Terminologia scientifica
frs, Paeonia officinalis
Traduzioni
Francese
pivoine
Inglese
peony
Spagnolo
peonía
Italiano
peònia
Tedesco
Pfingstrose.