assèrva , nf Definizione
su castiare, cosa distinta chi si biet abbaidandho / istare, èssere a s'asserva = èssiri, abarrai osservendi, iscocandho
Sinonimi e contrari
annotu,
cadelu,
osservatzione
Frasi
de amore faedhat dogni cosa, dogni cosa in amare est a s'asserva (P.Mossa)
Etimo
itl.
asserva
Traduzioni
Francese
observation
Inglese
observation
Spagnolo
observación
Italiano
osservazióne
Tedesco
Beobachtung.
asservídu , agt Definizione
chi ponet mente, chi faet su chi dhi cumandhant de fàere
Sinonimi e contrari
masedu
| ctr.
testarrudu
Frasi
fit teracu bonu e asservidu
Traduzioni
Francese
soumis
Inglese
subdued
Spagnolo
sumiso,
dócil
Italiano
sottomésso,
dòcile
Tedesco
fügsam.
assessài , vrb Definizione nau de fémina príngia manna, aprontare po s'illierare, po ndhe fàere su fedu.
assessàre , vrb Definizione firmare, cessare de si mòvere, de fàere / pps. fintzes po pàsidu Sinonimi e contrari arressare, firmai Frasi a bortas nos assessaiamus de arrejonare (M.Dui)◊ sa funnedha de Meledha si fit assessata e non ventulaiat prus 2. su sonete aiat mantesu sa zente a ballu tunnu, lodhuranne chin cúmeros assessatos dae s’una carrera a s’àtera.
assessenài , vrb Definizione bochíere, leare sa vida a s'àteru Sinonimi e contrari bochire.
assessénu , nm Sinonimi e contrari
morte,
ochisura
Frasi
de aintru de su coru de s'ómini essint is pentzamentus malus, sa fura, is assessenus, sa traitoria, is trassas malas
Traduzioni
Francese
meurtre
Inglese
murder
Spagnolo
asesinato
Italiano
uccisióne,
assassìnio
Tedesco
Ermordung.
assessoràu , nm Definizione
parte de un'amministratzione púbblica, cumpartimentu chi pertocat is afàrios, is fainas, is impreos de una matessi genia (es. trebballos e òperas púbblicas, cultura, su personale o àteru) e incàrrigu a chie dhu depet contivigiare
Traduzioni
Francese
mandat de conseiller
Inglese
assessorship
Spagnolo
concejalía
Italiano
assessorato
Tedesco
Assessorat.
assessòre, assessòri , nm Definizione
amministradore púbblicu chi tenet s'incàrrigu de contivigiare is afàrios de un'assessorau
Traduzioni
Francese
adjoint,
délégué
Inglese
alderman
Spagnolo
concejal
Italiano
assessóre
Tedesco
Assessor.
asséssu , nm Sinonimi e contrari colu 1, strafanàriu, traseri Etimo itl. sesso.
assestaméntu , nm Sinonimi e contrari assestu.
assestàre , vrb Sinonimi e contrari agiudai, amparai, assestire, assístere, atèndhere Frasi Nostra Segnora nos assestat e nos agiudet!
assèstat! , bvrb Definizione boghe de su verbu assestare: una genia de giuramentu Sinonimi e contrari gadamasta!, gadimassèstata!, midantzegu! Frasi ancu chi Deus m'assestat chi si lu zocat sa gana! ◊ chi Deus m'assestat chi lis aia dau un'impodha! ◊ chi Deus m'assestat chi babbu at resone!
assestíre , vrb: assistiri Definizione
istare acanta po fàere atentzione, atèndhere a ccn. o a calecuna cosa
Sinonimi e contrari
agiudai,
amparai,
assístere,
atèndhere,
castiai
Frasi
a chie at coro vonu Deus l'assestit
Etimo
spn.
assistir
Traduzioni
Francese
assister,
aider
Inglese
to help
Spagnolo
asistir
Italiano
assìstere,
aiutare
Tedesco
helfen.
asséstu , nm Definizione restare de a. = abarrai de acórdiu Sinonimi e contrari assentu, assestamentu / acódriu.
assesugiàdu, assesujàdu , agt Definizione iat a èssere chi est agganciau a sa sesuja o ajone Frasi frundhidu in mesu de chentu machinàrios a ite puntu, trenu, ses torradu: no fisti dedioi assesugiadu candho currias subra sos binàrios (G.Monzitta) Etimo srd.
assetàu , agt Definizione
chi no giaet cunfidàntzia, chi si credet meda
Sinonimi e contrari
magnosu 1,
superbiosu
Traduzioni
Francese
hautain
Inglese
arrogant
Spagnolo
soberbio
Italiano
supèrbo
Tedesco
stolz.
assetiàda , nf Definizione tretu de logu in paris Sinonimi e contrari assetiligada, cúcuru, sedha Frasi in s'assetiada si pasant, subra de una roca Etimo srd.
assetiài, assetiàre , vrb Definizione
istare in assentu, in asséliu, firmos; pònnere a postu, assentare sa cosa in logu suo, bene, agiustare, giare sétiu
Sinonimi e contrari
abarrai,
acabidae,
acodomai,
acollocare,
adaretzai,
assantai,
assebiai
/
allichidie,
arremonire
| ctr.
isordulare
Modi di dire
csn:
assetiare su logu = remonire su logu, pònnere su logu a sétiu; assetiai su bestiàmini = ammaniare, furriare a manera chi paschindhe istet o andhet de una tzerta manera
Frasi
ti mandho a sa tanca e inibe assétias e azudas ◊ assétia cue! ◊ assétia, no sias che pitzinnalla chi no l'interessat nudha! ◊ no assétiat, est semper a furriebborta ◊ sos tronos si fint assetiaos
2.
su re si at assetiadu sa corona in conca ◊ aderetzant sa perda e dh'assétiant cun is àtaras ◊ assetiadí sa camisa, ca dha portas ammurigonada! ◊ si funt assetiadas is mortis e no si agiustant is fesserias?! ◊ mi ant azudau a assetiare medas peràulas e càntidos ◊ si seus firmaus a si assetiai is cambas ca dhas portaiaus cancaradas a fortza de abarrai sétzius in màchina
3.
is brebeis mi dhas apu assetiadas e immoi funt tirendi a su bacu
Etimo
ctl.
assetiar
Traduzioni
Francese
arranger,
ranger,
placer
Inglese
to arrange,
to set
Spagnolo
arreglar
Italiano
assettare,
collocare per bène
Tedesco
in Ordnung bringen.
assetiàu , pps, agt Definizione de assetiare; chi est in asséliu, ma, nau de ccn., fintzes chi tenet una manera de fàere o de si mòvere pàsida, grabbosa 2. amus buscau bella provista, cosa chi no abamus àpiu si fimus abbarradas assetiadas in dommo! ◊ sa calixeta est assetiada gosendisí su calenti.