aterúve aterúbe
atesàre, atesiài astesiài
atesidhàre , vrb: atisidhare Definizione ufrare, essire a tisidhu, fàere a tisidhu una cosa, a unu, tzatzare a tropu Sinonimi e contrari ufiare 2. si est atisidhau bibendhe vinu Etimo srd.
atesidhàu , pps, agt Definizione de atesidhare Sinonimi e contrari ufradu.
atesorài , vrb Definizione fàere o ammuntonare siendha.
atessiòne atensciòne
atéssu atéltzu
atestàdu , nm: atestau Definizione
paperi, documentu chi atrogat de comente unu at fatu calecunu istúdiu, calecuna proa
Sinonimi e contrari
diproma,
tzertificadu
Traduzioni
Francese
certificat,
attestation
Inglese
certificate
Spagnolo
certificación
Italiano
attestato
Tedesco
Zeugnis.
atestàre , vrb Definizione nàrrere, atrogare o ammítere calecuna cosa coment’e beridade Sinonimi e contrari atestimonzare, atorgare.
atestàu atestàdu
atestimonzàre , vrb: distimonzare* Definizione
fàere a testimóngiu, su testimóngiu, nàrrere su chi s’ischit de una cosa o de una chistione
Sinonimi e contrari
atorgare,
testificai
Traduzioni
Francese
témoigner
Inglese
to testify
Spagnolo
testimoniar
Italiano
testimoniare
Tedesco
bezeugen.
atésu , avb, agt: stésiu,
tesu 1 Definizione
a tretu mannu de unu logu (ma si narat fintzes de tempus, de parentella): no càmbiat mancu candho est manigiau cun sa funtzione de agt: su logu atesu, is logos atesu, una bidha atesu, is bidhas atesu
Sinonimi e contrari
ailladru,
aistesu,
allontanu,
tesanu
/
istesiadu,
istrizidu
| ctr.
acanta,
acurtzu
Modi di dire
csn:
atesu de pari = atesu s'unu de s'àteru; atesu atesu, atesu mannu = atesu meda, atesu prus de luna e de istedhu
Frasi
su pisitu fait curri su lómburu po nci dhu ispúndiri sempri prus atesu ◊ est atesu che s'isméntigu ◊ semus in frearzu e s'istiu ch'est atesu! ◊ cussos nos sunt parentes, ma de atesu ◊ s’intendint is cérrius atesu mannu ◊ est ca ch'est atesu, sinono bi fia andhadu
2.
so partidu detzisu de mi che istare in logu atesu ◊ teniat su praxeri de si ndi andai perilí e perilà, in logus atesu
Etimo
ltn.
attensus
Traduzioni
Francese
loin
Inglese
far
Spagnolo
lejos,
lejano
Italiano
lontano,
discòsto
Tedesco
entfernt.
atésu 1 , pps Definizione de atèndhere Sinonimi e contrari aténdhidu Frasi su tempus chi fit in domo mia fit bene atesu!
atetemecàu , agt Definizione chi istat sèmpere aifatu de calecunu, sèmpere impare, a tetemeche Etimo srd.
ateteràda , nf Definizione
su ateterare
Sinonimi e contrari
ateteramentu,
cancaratzone,
incirdinadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
raidissement,
engourdissement
Inglese
turning cold
Spagnolo
entumecimiento
Italiano
irrigidiménto
Tedesco
Versteifung.
ateteràe, ateterài , vrb: ateterare Definizione fàere o essire téteru; fintzes cricare de pònnere prantau, de si ndhe pesare Sinonimi e contrari achirdinae, incidrinai, inteterare / ficare Frasi ateterados de su fritu, paraimus sas manos a su fogu pro nos caentare 2. seu circhendi de ateterai ma no nci arrennèsciu: donamí sa manu! Etimo srd.
ateteraméntu , nm Definizione su ateterare, su tènnere fritu, istare morindho de su fritu Sinonimi e contrari ateterada Etimo srd.
ateteràre ateteràe
ateterigaméntu , nm: atitirigamentu Definizione
su essire téteru de su fritu
Sinonimi e contrari
ateterigu,
atitirigadura,
ammarmuramentu
Frasi
seu friru che màrmuri, portu sa pedhi atzutzudhara, ma circu de m'iscutulai custu ateterigamentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
engourdissement
Inglese
stiffening
Spagnolo
aterimiento
Italiano
intirizziménto
Tedesco
Erstarrung.
ateterigàre , vrb: atetirigai,
atetirigare,
atitirigai Definizione
tènnere fritu meda, trèmere de su fritu, essire téteru de su fritu meda, ammarmurare de su fritu
Sinonimi e contrari
abbidhiritzai,
acancarronae,
aggurjare,
atitiglionai,
cancarai,
ingortigai,
intetericare,
inteterighedhare
| ctr.
caentare
Frasi
fiat apretau atitirighendi, aspetendi s'istadi po si callentai (F.Carta)◊ parat a su fogu sas manos atetirigadas de su fritu ◊ si atitirigat in s'ierru po su frius ◊ unu manzanu l'agateint in sas iscalinas de chéjia ateterigadu de sa bidhia e de sa morte
2.
candu s'ódiu pillonat in sa menti, ananti de una creatura apatigada, s'atitirigat su coru! (R.Piras)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
engourdir
Inglese
to numb
Spagnolo
entumecer
Italiano
aggranchire
Tedesco
erstarren.