budhidòre , nm: budhidori,
budhiore,
budhiori,
budhiroi,
vudhiore Definizione
caentu forte, genia de caente chi unu intendhet a meda, nau mescamente de chie tenet gana manna de calecuna cosa / èssiri a budhidoris = portai is callenturas, zúghere sa frebba
Sinonimi e contrari
budhighidori,
budhimentu,
budhiorza,
calentori,
pistidhu 4
| ctr.
frios
Frasi
una passada de funi a su tzugu… bis ca dhi passat su budhidori! ◊ ita budhidori at a portai un'ómini de otanta annus, a si cojai cun d-una picioca de dexiotu?!…◊ teneisí a contu e… àcua frisca aundi nau dèu a chini tenit budhidori meda! ◊ aturai pagu pagu ca pigu s'iscova, ca si fàciu passai su budhiroi de passillai ispollincas!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bouillonnement
Inglese
boiling
Spagnolo
hervor
Italiano
bollóre
Tedesco
Aufwallen,
Hitze.
budhidórgiu , nm Definizione istrégiu po pònnere s'àghina mólia a budhire Sinonimi e contrari cubone, cupu Terminologia scientifica stz Etimo srd.
budhidòri budhidòre
budhidòrza , nf Definizione istrégiu de terra po budhire e chistire cosa de papare Etimo srd.
budhidósu , agt Definizione chi est budhindho, caente meda, a temperadura arta Sinonimi e contrari budhidu | ctr. fridu Frasi su soli in s'istadi est budhidosu.
budhidróxu , nm Definizione funtana, vena de abba chi ndhe pesat su búdhidu de cantu essit a meda (in cadhuresu, Budhitógliu est númene de logu ue bi at funtana) Etimo srd.
budhídu , pps, agt, nm: budhitu,
budhiu Definizione
de budhire; chi est iscota iscota, chi est de pagu calau de su fogu, chi est caente a tropu; terrenu chi dhue ant abbruxau preparandhodhu po dhu prènnere / còghere a budhidu = in abba, in su brou
Sinonimi e contrari
pistiu
| ctr.
fridu
Frasi
s'abba no at budhidu ancora
2.
est budhidu che in bràsias de fogu, de sa frebba chi zughet ◊ custa cosa est budhida e cheret lassada ifritare pro la manigare ◊ in sa mesa ponent sos budhidos cun covatzas ◊ cust'abba est budhidedha: ispeto chi ifritet unu pagu ◊ mi croco e mi bàtis luego unu tzicu de muscadedhu budhiu
3.
a pràngiu aus fatu petza a budhiu e is culurgiones de casu ◊ non fia bonu nimmancu a mi coi un'ou a budhiu
Traduzioni
Francese
bouilli,
bouillant,
brûlant
Inglese
boiling
Spagnolo
hervido
Italiano
bollito,
bollènte,
cocènte
Tedesco
gesotten,
gekocht,
heiß.
búdhidu , nm: búdhiu Definizione
s'abba, o àteru, comente si ndhe inartat in s'istrégiu budhindho
Sinonimi e contrari
budhidura,
budhu
Modi di dire
csn:
iscapai su búdhidu = comintzare a budhire; èssiri a búdhidu (segundhu de ite si narat)= esserebbei a meda
Frasi
donai unu búdhidu a calincuna cosa ◊ sos búdhidos de su mústiu faghiant sumire sas doas de sa cuba ◊ s'àcua de sa pingiada at giai iscapau su búdhidu ◊ a su merlutzu dhi donas unu budhiredhu, e fatu! ◊ boit donau unu búdhidu e apustis postu in forru
2.
issu contat ca, candu fut sordau, in su letu dhoi iat pínnixi a búdhidu (G.Mura)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ébullition
Inglese
ebullience
Spagnolo
hervor
Italiano
ebollizióne
Tedesco
Sieden,
Kochen,
Siedepunkt.
budhidúra , nf Definizione
su budhire, su fàere budhire; su pònnere in giru calecuna nova, calecuna chistione / una b. de abba = abba chi si moet coment'e budhindhe
Sinonimi e contrari
budhimentu,
budhinzu,
budhionzu,
budhoria
Frasi
su cafè unu tempus lu faghiant a budhidura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ébullition
Inglese
boiling
Spagnolo
ebullición
Italiano
bollitura
Tedesco
Sieden,
Kochen.
budhighidòri , nm Sinonimi e contrari budhidore, budhimentu, budhiorza, imbudhighinore Etimo srd.
budhigòni , nm Definizione imbodhigu mannu, lómboru de cosa Frasi dhi at postu su budhigoni de su cotoni asuta de su subercu po dhi aguantai su bratzu artziau.
budhímene , nm Sinonimi e contrari ampuadura, insoadura, insuamentu Etimo srd.
budhiméntu , nm Definizione
su budhire; fintzes movimentu, tréulu
Sinonimi e contrari
budhidura,
budhoria,
iscróchinu
Modi di dire
csn:
b. sullenu = budhimentu pàsidu, a fogu lenu; su b. de s'àxina = incubonadura
Frasi
gheta unu pagu de àcua a sa pingiada po firmai su budhimentu o abàscia su fogu ca aspetaus unu pagu a nci ghetai is macarronis!
2.
sciera totu su budhimentu de sa genti
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bouillonnement
Inglese
boiling
Spagnolo
ebullición
Italiano
bolliménto
Tedesco
Sieden,
Kochen.
budhinciólu , agt Definizione nau de ómine, chi est imbideau a fémina Sinonimi e contrari budheri, ingrilliu Etimo srd.
búdhinu , avb Definizione èssere a b. (nau de ccn.)= coment'e budhindho, a furighedha, chi no si ndhe podet istare, no si dha faet a ibertare / lassare a ccn. a b. = lassare ispetendhe.
budhínzu , nm Definizione
su budhire, su istare budhindho
Sinonimi e contrari
budhimentu,
budhionzu,
budhoria
Frasi
su labiolu de sa peta fit budhendhe a bumbuglione e s'intendhiat s'ischimuzu de su budhinzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bouillonnement
Inglese
boiling
Spagnolo
ebullición
Italiano
bolliménto
Tedesco
Sieden,
Kochen.
budhiónzu , nm Definizione
su budhire, su istare budhindho
Sinonimi e contrari
budhidura,
budhimentu,
budhoria
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ébullition
Inglese
boiling
Spagnolo
ebullición
Italiano
bollitura
Tedesco
Sieden,
Kochen.
budhiòre, budhiòri budhidòre
budhiòrja, budhiòrza , nf Definizione est su budhidore chi si sentit a calecunu arremu segau, ufrau, bogau, malàidu Sinonimi e contrari afochizu, pissiori, pistidhore Frasi zughet sa conca a budhiorza, ca sufrit de carchi maladia ◊ no podia agguantare sa budhiorza in custu pódhighe ufradu, comente bi zughia un'ispina martzida Etimo srd.
budhirbúdhis , avb Definizione de innoghe a unu bellu pagu.