cumpliméntu , nm Definizione
su chi si narat o chi si faet a cumprèndhere a unu alligrandhosindhe de calecuna cosa chi at fatu, mescamente si dh'at fata cun balentia
Sinonimi e contrari
apocu,
tzivimentu
Traduzioni
Francese
compliment
Inglese
compliment
Spagnolo
felicitaciones
Italiano
compliménto
Tedesco
Kompliment.
cumplíre, cumplíri crompíre
cumplíu comprídu
cumplòto, cumplòtu , nm: cumprotu Definizione cosa chi si tramassat o cuncordat a s'acua contras a ccn.; fintzes cambarada de gente Sinonimi e contrari cumbinu Frasi cun su falsu non fètzasta cumplotu, no cundennis mai un’innocenti! (G.Zedda)◊ segretu testimonzu deo istesi de sos cumplotos chi si sunt ordidos (C.Longu) 2. a bídere unu cumplotu in d-unu terighinu cheret nàrrere carchi cosa?
cumpodèssiri cumpadèssere
cumpoltaméntu , nm: cumportamentu Definizione
sa manera chi unu tenet de istare e de fàere
Traduzioni
Francese
conduite
Inglese
behaviour
Spagnolo
comportamiento
Italiano
comportaménto
Tedesco
Benehmen.
cumpoltúra , nf: cumpostura Definizione
su cumpònnere, cumponimentu, siat coment'e cosa siat coment'e manera fintzes de si mòvere, de istare, de bestire (nau de sa persona); trastu o prendha chi si ponet in dossu po bellesa; cumposta de ingannos, ingannia
Sinonimi e contrari
cumponidura
/
prendha,
tràmmudu
/
cdh. cumpustura
/
abberintu,
estremagiogu,
imbovu,
ingànniu,
tramòglia,
trampa,
troga
Frasi
sunt cantones de una tzerta cumpostura: bi at sonetos, otadas e duinas ◊ sos mustatzos chi giughes ti batint fea e pro cumpostura faghes sa figura de sa marmota! ◊ cust'isposa est bella de cumpostura: alta, sútili e liura ◊ fit pitzinna modosa in su faedhu e in sa cumpostura ◊ dh'apu assimbillau a sa cumpostura e a su fuedhai ◊ funt a carris in foras sene mancu una folla de figu de cumpostura ◊ passant in cumpostura de festa is gherreris
Etimo
spn.
compostura
Traduzioni
Francese
composition,
pièce
Inglese
composition
Spagnolo
composición
Italiano
composizióne,
portaménto
Tedesco
Komposition,
Haltung.
cumponidòre, cumponidòri , nm Definizione
chi o chie cumponet calecuna cosa (cantones, música o àteru); chie ponet paghes, ponet de acórdiu duas o àteras personas; personàgiu prus importante, su cicidore capu de Sa Sartíglia, su chi bestit sa Massaja manna cun s'agiudu de is Massajedhas e apustis dh'acumpàngiant àteros duos cicidores, su Primu e Segundu Cumponidori
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
compositeur
Inglese
composer
Spagnolo
compositor
Italiano
compositóre
Tedesco
Komponist.
cumponidúra , nf Sinonimi e contrari
cumpoltura,
cumponimentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
composition,
pièce
Inglese
composition
Spagnolo
composición
Italiano
composizióne
Tedesco
Komposition.
cumponiméntu , nm Definizione
su cumpònnere calecuna cosa e fintzes sa cosa chi si faet o chi si cumponet
Sinonimi e contrari
cumpoltura,
cumponidura
Traduzioni
Francese
pièce,
composition
Inglese
composition
Spagnolo
composición
Italiano
componiménto,
composizióne
Tedesco
Komposition.
cumpòniri, cumpònnere, cumpònni, cumpònniri , vrb Definizione
unire, pònnere impare partes diferentes chi serbint a unu matessi iscopu, a fàere una matessi cosa, fintzes assentare sa linna faendhodha a fasches; pònnere bene o agiustare su bestimentu in dossu, pònnere apostu sa cosa in su logu, in domo: nau de sa persona, fintzes àere unu cumportamentu coment'e chi siat totu apostu, fintzes po finta; pònnere paghes, pònnere de acórdiu duas o àteras personas; adatare e migliorare, giare unu bellu gustu (foedhandho de papares)
Sinonimi e contrari
campaniare 1
/
allaputzai,
chinchinnare,
cuncodrai,
mudai
| ctr.
scuncordai
Frasi
in mesu a tantas modas cumponia s'istória de custa vida mia ◊ sa prucissioni cumentzat a si cumponni ◊ no connosco a fundhu sas cosas chi cumponent custu mundhu ◊ totugantos, sos cundhimentos, cumponent su mànigu
2.
fit isse chi cumponiat sas brigas, sos malumores chi iscontzaiant sas famílias ◊ su chi faghent sos macos lu devent cumpònnere sos sàbios ◊ fut un'ómine sàbiu chi sa zente giamaiat candho bi aiat de cumpònnere pretos ◊ mellus a si cumpònniri chi no a curiai! ◊ andhaiat a s'aposentu de su fizu e torraiat a cumpònnere sos trastes suos ◊ da fit in chirca de binu, Pedru… però deviat cumpònnere!
3.
a su minestrone li cheret sa pilarda de pumata ca lu cumponet ◊ de carena fit leza e no la cumponiat sa bestimenta
Cognomi e Proverbi
prb:
richesa cumponet fintzas machine ◊ sos bestires cumponent finas s'àinu
Etimo
ltn.
cumponere
Traduzioni
Francese
composer,
réconcilier
Inglese
to settle
Spagnolo
componer
Italiano
compórre,
pacificare
Tedesco
schlichten.
cumpónzu , nm Definizione unu tanti de cosa de pigare assentada, unu càrrigu (es. linna).
cumporài comparài
cumportài , vrb: cumportare Definizione
nau de cosas de papare o bufare, mantènnere sa naturalesa issoro ammesturandhosi cun àteras; àere una manera de fàere o de istare, mescamente po totu su chi podet pertocare is àteros
Sinonimi e contrari
agguantai,
baliai
Frasi
custu est unu binu chi cumportat àcua meda
2.
custu pisedhu si cumportat bene
Traduzioni
Francese
se conduire
Inglese
to behave
Spagnolo
comportarse,
portarse
Italiano
comportarsi
Tedesco
sich benehmen.
cumportaméntu cumpoltaméntu
cumportàre cumportài
cumposisciòne, cumpositziòne, cumpositziòni , nf Definizione cosa, poesia o àteru chi si cumponet, ammesturu de cosas diferentes po unu matessi iscopu, su pònnere impare o cuncordare partes diferentes po fàere una matessi cosa Sinonimi e contrari cumponimentu / cumpoltura, cumponidura.
cumpòsta , nf Definizione su cumpònnere, cuncordada de àere calecuna bisura Sinonimi e contrari cuncordu / aparéssida, cumpàssida Modi di dire csn: fàghere sa c. = fai una cosa po sa cumpraxéntzia; c. de ingannos = muntone de trampas, de trogas Frasi fàbbricu mannu auguro chi fatat chi diat a Patada sa cumposta (Pirastru) 2. mi ndhe aosto fintzas de faedhare e b'isto solu a fàghere sa cumposta 3. bi andho a fàghere sa cumposta, ma no ndh'apo gana (G.Ruju).
cumpostèsa , nf Definizione
manera de istare, sérios, cun educatzione
Traduzioni
Francese
maintien correct,
bonne tenue
Inglese
composture
Spagnolo
compostura
Italiano
compostézza
Tedesco
Anstand.
cumpostóju , nm Definizione portabètini de su telaju Sinonimi e contrari cumpastore / cdh. cumpustili.