frenugànis fenujànis
frenugàre finuciàre
frenúgu fenúciu
freósu , agt Definizione nau de sa carre a parte de fora, chi est totu freos, iscrafangiada, fresada, a isperraduredhas Frasi cun totu custu fritu giuto sas laras freosas Etimo srd.
frèsa , nf, nm: fresu 1 Definizione
donniunu de is duos pígios de su pane carasau, o fintzes custa genia de pane; pischedhu o làmpina de casu (e fintzes de arrescotu) laditu / f. de ou = oidedhu abbatadu cun túcaru, ispíritu de ou
Sinonimi e contrari
màtula
Frasi
si at manigadu duas fresas de pane cun casu ◊ su pane de fresa est lísiu a parte de fora (ca est tesu), ma aspru intro (ca sos pizos s'ispítzigant desesi coghindhe)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
abaisse
Inglese
sheet of pastry
Spagnolo
masa en hoja
Italiano
sfòglia
Tedesco
Blätterteig.
frèsa 1 , nf Definizione farta, fata de malu, dannighedhu Sinonimi e contrari malafatia, mancànscia Frasi su gatu at fatu sa fresa: at obertu su móbbili e si ndi at furau cosa de papai ◊ si bit ca su pipiu at fatu calincuna fresa: est afartau! ◊ su furoni po fai sa fresa aspetat s'iscuriu ◊ e it'est sa fresa chi eis cumbinau, piciochedhus?
fresàda , nf Definizione su fresare Modi di dire csn: f. de roca = abberta, isperradura in sa roca; f. de ou = fresa o ispíritu de ou, oidedhu abbatadu cun túcaru Etimo srd.
fresadòre , agt, nm Definizione chi o chie fresat Etimo srd.
fresàdu , pps, agt Definizione de fresare; chi est ispizadu (bogau a pígios), ispitzulau; chi at bistu malu iscrammentu Sinonimi e contrari abbertu / freadu 1, iscadhau, isprajadu, spreau Modi di dire csn: laras fresadas = trapadas, calpidas de su fritu o fintzas de sa frebba; pratu fresau = tzacau, afiladu; ómine fresadu = fatu a sa russa (de cumportamentu) 2. a sa coghidora li essiat pane bellu e bene fresadu 3. su picapedreri in s'ierru fit fresadu de s'astraore ◊ su ribbussu est fresadu ca ant fatu s'impastu tropu rassu Cognomi e Proverbi prb: a cadhu fresadu sa sedha li píticat.
fresàdu 1 , agt, nm: furesadu, furesau Definizione chi o chie est bestiu de furesu, mescamente ómine de campu, chi trebballat in su sartu Frasi sos furesados funt babbos mios! ◊ de dutores puru bi ndh'at tostorrudos piús de calicunu furesadu! Etimo srd.
fresàdu 2 , agt Definizione chi est prexau, cuntentu Sinonimi e contrari allegru, contentu, pregiosu, presau | ctr. annicadu, dispiàchiu, tristu Frasi fit fresadu puite cudhu teniat in cussideru s'amighéntzia sua ◊ totu fresados, che aimis leadu su concale de su porcu a su retore (Z.A.Cappai)◊ sa pitzinna est fresada ca li apo nadu chi est bona a cumandhu ◊ arribbat a domo fresada de cudhos pagos sodhos.
fresadúra , nf: frisadura 1 Definizione
su fresare; genia de segadura in sa pedhe intostada po su fritu / fresadura a laras = calpidura
Sinonimi e contrari
freu,
frísida 1,
isperradura,
tzacadura
/
iscopercadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rhagade,
gerçure,
crevasse
Inglese
chapping,
raghas
Spagnolo
grieta
Italiano
ràgade,
screpolatura
Tedesco
Hautriß,
Rhagade.
fresài , vrb: fresare Definizione
fàere a fresa, isperrare, apèrrere a pígios
Sinonimi e contrari
iscaltulare
/
abbèrrere,
cannire,
crasare,
filiri,
sacai,
scanniri,
sinniai
Modi di dire
csn:
fresare su pane = iscopercare su pane, segare su pane de fresa ororu pro ispitzigare sos duos pizos e ndhe furriare unu a manera de resurtare ambos de su matessi betu ca sunt lísios a parte de fora ma aspros a parte de intro; fresai sa castàngia = trapare, ispitighedhare sa castanza pro no si tzocare arrustindhe
Frasi
fint chie coghindhe e chie fresendhe, a sa cota ◊ su fritu li at fresau sas manos ◊ su sole coghet sa terra faghíndhela fresare
Etimo
ltn.
fresus
Traduzioni
Francese
fendre,
scinder,
crevasser,
craqueler
Inglese
to chapp,
to separate,
to cleave
Spagnolo
hender,
escindir,
agrietar
Italiano
fèndere,
scìndere,
screpolare
Tedesco
spalten,
trennen,
rissig machen.
fresalènte , nf Definizione pane de fresa lentu (cotu ma no torrau a intrare a su forru) Frasi pro donzi zoronada li daiant tres panes de fresa, duas fresalentes e tres francos ◊ chenau mi dh'ant a fresalente Etimo srd.
fresàlliu , nm Definizione tira de terra, corria de terra trebballada.
fresàre fresài
fresédhu , nm Definizione bestimentu de obrache chi is féminas poniant asuta de sa gunnedha (e po gunnedha puru) Frasi de unu forrighesu suterradu ndh'at essidu tres fadas in fresedhu (S.Are).
frési forési
frésia , nf Definizione frori de beranu Cognomi e Proverbi smb: Fresia Terminologia scientifica frs.
fresínu , nm Definizione calidade de pane carasau chi si faet de su crivàgiu: abbarrat unu pagu niedhutzu (ca dhue at unu pagu de podhinedhu) e benit cunsiderau prus pagu bonu (in ccn. logu dhu narant chivarzinu) Sinonimi e contrari chiàgliu Frasi sighiat a s'infúndhere bículos de fresinu in s'ozu de sa minestra ◊ sa mama li aiat postu casadinas, unu pischedhu de casu, unu mesu anzone e unu pagu de fresinu Terminologia scientifica pne Etimo srd.