fummàda , nf Definizione its, frúsia de sànguini? Frasi l'ant postu in su giornale che unu delincuente: intendho chi m'est pighendhe una fummada de sàmbene.
fummàdiche, fummàdicu fumàdigu
fummagiólu, fummajólu fomajóu
fummiàre fumiài
fummiósu , agt: fummosu,
fumosu Definizione
chi bogat o faet fumu: in is forros po còere civraxu est un'àteru istampu prus in bàsciu de cussu de su cúcuru; si narat fintzes de logu in su sensu chi dhue at népide
Sinonimi e contrari
fumiadori,
fumicosu
/
fumanti
Frasi
su lughinzu de sa lampa est reduidu a una niedha tritza fummiosa (P.Cabras)◊ custa est linna de umbrinu: pro cussu est fumosa
2.
trigu fumosu, trigu guastu de sa néula, afumadu
3.
Arcuentu est fumosu: oi teneus àcua!
Traduzioni
Francese
fumeux
Inglese
smoky
Spagnolo
humoso,
fumógeno
Italiano
fumóso,
fumògeno
Tedesco
rauchend.
fúmmiu fúmiu
fummósu fummiósu
fúmmu , nm: fumu Definizione
ammesturu de cosa chentza abbruxada bene, no deunudotu, lebiedha, chi si ndhe andhat impare cun su gasu de s’abbruxamentu, de colore iscurosu e fintzes niedhu; in cobertantza, cosa o manera de fàere chi no lassat bíere bene is chistiones comente funt, cosa chi faet male a ogos (che a su fumu etotu)
Modi di dire
csn:
tocai de f. = pònnere unu pagu in su fumu, a leare fumu, dare unu pagu su sabore de su f.; picare sa ’ia de su f., fàghere sa tucada de su f. = andai e no torrai prus; èssere a unu f., faladu a f. = nadu de cosa prantada e de zente puru, no bàlere a nudha, àere fatu frundha mala; èssere in fumos = nadu de ccn. ,pazosu meda, pampallucheri; falàresi a f. (nau de cosa prantada) = anneulàresi, andhare male; andai in f. = iscumpàrrere, pèrderesi; pesare sa cosa in f. = perdimentai sa cosa, distrúere sa cosa; no si nd'iscít ni f. e ni fraca = no si ndh'ischit nudha; fumu de terra = patata, pomuderra; li andhat che fumu in ojos (nadu de carchi cosa)= li faghet male, li noghet, no li piaghet; èssiri callagalla de f. (nadu de logu serradu)= prenu de fumu a segare a fitas
Frasi
li andhaiat su trabàgliu coment'e su fumu in ojos ◊ su fumu pítziat a is ogus ◊ non essit fumu sena de fai fogu ◊ sa sartitza si ponet in su fumu a l'assutare
2.
at fatu sa tucada de su fumu: no si est bidu prus
3.
sos basolos ocannu si sunt totu falados a unu fumu, totu guastos
Cognomi e Proverbi
smb:
Fumu
Etimo
ltn.
fumus
Traduzioni
Francese
fumée
Inglese
smoke
Spagnolo
humo
Italiano
fumo
Tedesco
Rauch,
Trübung.
fumóngiu , nm Definizione su fumare, su vítziu de fumare, cosa de fumare Sinonimi e contrari fúmiu, pipontzu Frasi iscabulincedhu in su totu su fumóngiu, ca dh'arrespàrmias in dinai e in saludi! Etimo srd.
fumòre , nm Definizione su fàere fumu; su si crèdere a tropu Sinonimi e contrari fumentu / alteriu, altivesa, banesa, bantaxi, barrosia, blaga, magnosidade, prejumu 2. issa, piús che addoliada, fit ferta in su fumore pensendhe chi Barore no l'aiat dignada de una peràula Etimo srd.
fumósu fummiósu
fúmu fúmmu
fumuàtzu fumàtzu
fumudèrra , nm Sinonimi e contrari patata, pomuderra Frasi sa mama li at postu unu sachedhu de modhitzolos de fumuderra ◊ su fumuderra coment'e donzi sero carrartzadu de chixina ruxa fit coghendhe a calore lenu (S.Saba) Terminologia scientifica rbzc.
fumustèrre fumestèrre
funàda , nf Definizione lobu de fune; unu tanti de cosa acapiada a fune; cosa (mescamente abba proendho) chi assimbígiat a is funes po comente est longa Frasi si potera cun d-una funada tratènnere sos ammentos!… (G.Porcheddu)◊ apu biu una funada de presoneris 2. fit die mala de fritu, de funadas de ranzola e de nie Etimo srd.
funàju , nm: funàrgiu Definizione chie faet o bendhet funes Terminologia scientifica prf.
funàmine, funàmini , nm Definizione
funes, muntone de funes
Sinonimi e contrari
cordàgiu,
funimenta
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cordages
Inglese
cordage
Spagnolo
cordería
Italiano
cordame
Tedesco
Seilwerk.
funàrgiu funàju
fúnda , nf Definizione
bussa de pistola
Sinonimi e contrari
tapafunda
Traduzioni
Francese
gaine du pistolet
Inglese
holster
Spagnolo
pistolera,
tapafunda
Italiano
fondina
Tedesco
Pistolentasche.