fummàda , nf Definitzione its, frúsia de sànguini? Frases l'ant postu in su giornale che unu delincuente: intendho chi m'est pighendhe una fummada de sàmbene.
fummàdiche, fummàdicu fumàdigu
fummagiólu, fummajólu fomajóu
fummiàre fumiài
fummiósu , agt: fummosu,
fumosu Definitzione
chi bogat o faet fumu: in is forros po còere civraxu est un'àteru istampu prus in bàsciu de cussu de su cúcuru; si narat fintzes de logu in su sensu chi dhue at népide
Sinònimos e contràrios
fumiadori,
fumicosu
/
fumanti
Frases
su lughinzu de sa lampa est reduidu a una niedha tritza fummiosa (P.Cabras)◊ custa est linna de umbrinu: pro cussu est fumosa
2.
trigu fumosu, trigu guastu de sa néula, afumadu
3.
Arcuentu est fumosu: oi teneus àcua!
Tradutziones
Frantzesu
fumeux
Ingresu
smoky
Ispagnolu
humoso,
fumógeno
Italianu
fumóso,
fumògeno
Tedescu
rauchend.
fúmmiu fúmiu
fummósu fummiósu
fúmmu , nm: fumu Definitzione
ammesturu de cosa chentza abbruxada bene, no deunudotu, lebiedha, chi si ndhe andhat impare cun su gasu de s’abbruxamentu, de colore iscurosu e fintzes niedhu; in cobertantza, cosa o manera de fàere chi no lassat bíere bene is chistiones comente funt, cosa chi faet male a ogos (che a su fumu etotu)
Maneras de nàrrere
csn:
tocai de f. = pònnere unu pagu in su fumu, a leare fumu, dare unu pagu su sabore de su f.; picare sa ’ia de su f., fàghere sa tucada de su f. = andai e no torrai prus; èssere a unu f., faladu a f. = nadu de cosa prantada e de zente puru, no bàlere a nudha, àere fatu frundha mala; èssere in fumos = nadu de ccn. ,pazosu meda, pampallucheri; falàresi a f. (nau de cosa prantada) = anneulàresi, andhare male; andai in f. = iscumpàrrere, pèrderesi; pesare sa cosa in f. = perdimentai sa cosa, distrúere sa cosa; no si nd'iscít ni f. e ni fraca = no si ndh'ischit nudha; fumu de terra = patata, pomuderra; li andhat che fumu in ojos (nadu de carchi cosa)= li faghet male, li noghet, no li piaghet; èssiri callagalla de f. (nadu de logu serradu)= prenu de fumu a segare a fitas
Frases
li andhaiat su trabàgliu coment'e su fumu in ojos ◊ su fumu pítziat a is ogus ◊ non essit fumu sena de fai fogu ◊ sa sartitza si ponet in su fumu a l'assutare
2.
at fatu sa tucada de su fumu: no si est bidu prus
3.
sos basolos ocannu si sunt totu falados a unu fumu, totu guastos
Sambenados e Provèrbios
smb:
Fumu
Ètimu
ltn.
fumus
Tradutziones
Frantzesu
fumée
Ingresu
smoke
Ispagnolu
humo
Italianu
fumo
Tedescu
Rauch,
Trübung.
fumóngiu , nm Definitzione su fumare, su vítziu de fumare, cosa de fumare Sinònimos e contràrios fúmiu, pipontzu Frases iscabulincedhu in su totu su fumóngiu, ca dh'arrespàrmias in dinai e in saludi! Ètimu srd.
fumòre , nm Definitzione su fàere fumu; su si crèdere a tropu Sinònimos e contràrios fumentu / alteriu, altivesa, banesa, bantaxi, barrosia, blaga, magnosidade, prejumu 2. issa, piús che addoliada, fit ferta in su fumore pensendhe chi Barore no l'aiat dignada de una peràula Ètimu srd.
fumósu fummiósu
fúmu fúmmu
fumuàtzu fumàtzu
fumudèrra , nm Sinònimos e contràrios patata, pomuderra Frases sa mama li at postu unu sachedhu de modhitzolos de fumuderra ◊ su fumuderra coment'e donzi sero carrartzadu de chixina ruxa fit coghendhe a calore lenu (S.Saba) Terminologia iscientìfica rbzc.
fumustèrre fumestèrre
funàda , nf Definitzione lobu de fune; unu tanti de cosa acapiada a fune; cosa (mescamente abba proendho) chi assimbígiat a is funes po comente est longa Frases si potera cun d-una funada tratènnere sos ammentos!… (G.Porcheddu)◊ apu biu una funada de presoneris 2. fit die mala de fritu, de funadas de ranzola e de nie Ètimu srd.
funàju , nm: funàrgiu Definitzione chie faet o bendhet funes Terminologia iscientìfica prf.
funàmine, funàmini , nm Definitzione
funes, muntone de funes
Sinònimos e contràrios
cordàgiu,
funimenta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
cordages
Ingresu
cordage
Ispagnolu
cordería
Italianu
cordame
Tedescu
Seilwerk.
funàrgiu funàju
fúnda , nf Definitzione
bussa de pistola
Sinònimos e contràrios
tapafunda
Tradutziones
Frantzesu
gaine du pistolet
Ingresu
holster
Ispagnolu
pistolera,
tapafunda
Italianu
fondina
Tedescu
Pistolentasche.