ingàstu , nm Definizione su chi s'ispendhet, prus che àteru in cosas chentza cabu o diverteras; fintzes sa cosa comporada Sinonimi e contrari gastu, ispesa Frasi siat comente si siat, promiténtzias e agiudus, dinai o àterus ingastus, su Gennargentu no si bendit e no s'intregat a nisciunus! (E.Spiga) 2. odheu su meschinu, faco d'oro s'ingastu… Etimo srd.
ingatiàre imbatiàre
ingàtula , nf Definizione su frutu de sa pramma Sinonimi e contrari indàtalu*.
ingatzinài , vrb Definizione abbarrare arréschiu, agganciau, ingaitzau a calecuna (o fintzes asuta o in mesu de ccn. cosa), coment'e abbarrare incasciaos; nau de cosa chi creschet, crèschere male, pagu Sinonimi e contrari aggafiare, arrèscere, ingaitzare Frasi mi est ingatzinau su taconi in su binàriu ◊ est abarrau ingatzinau asuta de su carretoni.
ingatzinàu , pps, agt Definizione de ingatzinai; chi no at fatu isvilupu, chi est créschiu pagu e male Sinonimi e contrari arrochitadu, ortíciu.
ingaúgnu incaúngiu
ingaungiàe, ingaungiài incaungiàre
ingaúngiu, ingaúnzu incaúngiu
ingazàre ingagiài
ingàzu ingàgiu
ingegnéri , nm: ingenneri, inginneri, inzegneri, inzenieri Definizione istudiau chi progetat e contivígiat sa costrutzione de òperas mannas, indústrias, impiantos, machinàrios, òperas de ingéniu chi rechedint istúdios mannos Frasi est piciocu cuss'inginneri e peri unu bellu giòvanu! ◊ su dannu chi ant peritziau is ingegneris est de cuàturu milla iscudus ◊ una borta s’inzenieri Giacobbe, su babbu de Maria, che aiat batiu a buteca s’abbocau Berlinguer ◊ inzenieri sardu fit Porcheddu, su zigant'e su Ponte 'e su Cimentu (G.Raga) Terminologia scientifica prf Etimo ctl. enginyer Traduzioni Francese ingénieur Inglese engeneer Spagnolo ingeniero Italiano ingegnère Tedesco Ingenieur.
ingenaingèna , avb Definizione andai i. = andhare de zanna in zanna.
ingendrài , vrb: ingendrare, inzendrare Definizione giare princípiu a sa vida biológica, nau mescamente de s'ou, de sa céllula fémina chi intrandho apare cun sa céllula mascu cumènciat sa vida de su fedu nou chi si format; nau de css. cosa, pentzare, immaginare, fàere naschire, cumenciare calecuna cosa noa Sinonimi e contrari ingenerai / clocire, grogonire / penciai, immaginai Frasi pabilu no s'iscriet chena pinna, no ingendrat sa fémina perissa, ne podet betza torrare a pitzinna (Còntene)◊ su pudhighinu est inzendradu candho sa pudha at crochidu s'ou ◊ Nostra Segnora est ingendrada sentza pecadu ◊ sa Vírgini at meréssiu de ingendrai a Gesugristu in is intragnas suas 2. sas limbas sunt inzendradas dae su coro de sa zente (C.Puddu)◊ sos pessos illàcanant che mariposas in tancas de fiores e inzendrant peràulas Etimo spn. engendrar Traduzioni Francese concevoir, engendrer Inglese to beget, to conceive Spagnolo concebir Italiano concepire, generare Tedesco empfangen, zeugen, hervorbringen.
ingendraméntu , nm Definizione su ingendrare Sinonimi e contrari ingendru, ingeneramentu Etimo srd. Traduzioni Francese conception Inglese conception Spagnolo concepción Italiano concepiménto Tedesco Empfängnis.
ingendràre ingendrài
ingéndru , nm Sinonimi e contrari ingendramentu, ingeneramentu Frasi s'àngelu at giutu a Maria sa bella notíscia de s'ingendru in Issa de su fígiu de Deus Etimo srd.
ingenerài , vrb: ingennerai, inzenerare, inzennerare Definizione giare o cumenciare sa vida a un'èssere nou, fàere su fedu, fàere naschire (nau fintzes de un'efetu, unu fàere, unu cumportamentu) Sinonimi e contrari ingendrai Frasi no timas de ti cojai cun Maria, s'isposa tua, poita su chi est ingenerau in issa benit de s'Ispíridu Santu (Ev)◊ sos isposos inzènerant sa vida ◊ mammas biatzas ant a ingennerai beranus cumprius ◊ Cristos si est inzeneradu in su sinu de Maria ◊ apenas inzenneradu in s'intragna, mamma tua curriat pro ti abbèrrere sos àidos de sa vida ◊ sos fizos chi ant ingeneradu giughent sàmbene malu intro de sas venas 2. totu custu malu fàiri si fiat ingenerau po curpa sua 3. sa mama chi dh'at ingenerau, chi dh'agatu!…◊ su santu chi dh'at ingenerau!… Traduzioni Francese engendrer, procréer Inglese to procreate Spagnolo engendrar Italiano generare, procreare Tedesco zeugen.
ingeneraméntu , nm Sinonimi e contrari afizadura, ingendramentu Etimo srd.
ingenestíu , agt Definizione chi est apenas ingendrau, apenas fatu.
ingengiài ilzenzàre