A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

ingàstu , nm Definitzione su chi s'ispendhet, prus che àteru in cosas chentza cabu o diverteras; fintzes sa cosa comporada Sinònimos e contràrios gastu, ispesa Frases siat comente si siat, promiténtzias e agiudus, dinai o àterus ingastus, su Gennargentu no si bendit e no s'intregat a nisciunus! (E.Spiga) 2. odheu su meschinu, faco d'oro s'ingastu… Ètimu srd.

ingatiàre imbatiàre

ingàtula , nf Definitzione su frutu de sa pramma Sinònimos e contràrios indàtalu*.

ingatzinài , vrb Definitzione abbarrare arréschiu, agganciau, ingaitzau a calecuna (o fintzes asuta o in mesu de ccn. cosa), coment'e abbarrare incasciaos; nau de cosa chi creschet, crèschere male, pagu Sinònimos e contràrios aggafiare, arrèscere, ingaitzare Frases mi est ingatzinau su taconi in su binàriu ◊ est abarrau ingatzinau asuta de su carretoni.

ingatzinàu , pps, agt Definitzione de ingatzinai; chi no at fatu isvilupu, chi est créschiu pagu e male Sinònimos e contràrios arrochitadu, ortíciu.

ingaúgnu incaúngiu

ingaungiàe, ingaungiài incaungiàre

ingaúngiu, ingaúnzu incaúngiu

ingazàre ingagiài

ingàzu ingàgiu

ingegnéri , nm: ingenneri, inginneri, inzegneri, inzenieri Definitzione istudiau chi progetat e contivígiat sa costrutzione de òperas mannas, indústrias, impiantos, machinàrios, òperas de ingéniu chi rechedint istúdios mannos Frases est piciocu cuss'inginneri e peri unu bellu giòvanu! ◊ su dannu chi ant peritziau is ingegneris est de cuàturu milla iscudus ◊ una borta s’inzenieri Giacobbe, su babbu de Maria, che aiat batiu a buteca s’abbocau Berlinguer ◊ inzenieri sardu fit Porcheddu, su zigant'e su Ponte 'e su Cimentu (G.Raga) Terminologia iscientìfica prf Ètimu ctl. enginyer Tradutziones Frantzesu ingénieur Ingresu engeneer Ispagnolu ingeniero Italianu ingegnère Tedescu Ingenieur.

ingenaingèna , avb Definitzione andai i. = andhare de zanna in zanna.

ingendrài , vrb: ingendrare, inzendrare Definitzione giare princípiu a sa vida biológica, nau mescamente de s'ou, de sa céllula fémina chi intrandho apare cun sa céllula mascu cumènciat sa vida de su fedu nou chi si format; nau de css. cosa, pentzare, immaginare, fàere naschire, cumenciare calecuna cosa noa Sinònimos e contràrios ingenerai / clocire, grogonire / penciai, immaginai Frases pabilu no s'iscriet chena pinna, no ingendrat sa fémina perissa, ne podet betza torrare a pitzinna (Còntene)◊ su pudhighinu est inzendradu candho sa pudha at crochidu s'ou ◊ Nostra Segnora est ingendrada sentza pecadu ◊ sa Vírgini at meréssiu de ingendrai a Gesugristu in is intragnas suas 2. sas limbas sunt inzendradas dae su coro de sa zente (C.Puddu)◊ sos pessos illàcanant che mariposas in tancas de fiores e inzendrant peràulas Ètimu spn. engendrar Tradutziones Frantzesu concevoir, engendrer Ingresu to beget, to conceive Ispagnolu concebir Italianu concepire, generare Tedescu empfangen, zeugen, hervorbringen.

ingendraméntu , nm Definitzione su ingendrare Sinònimos e contràrios ingendru, ingeneramentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu conception Ingresu conception Ispagnolu concepción Italianu concepiménto Tedescu Empfängnis.

ingendràre ingendrài

ingéndru , nm Sinònimos e contràrios ingendramentu, ingeneramentu Frases s'àngelu at giutu a Maria sa bella notíscia de s'ingendru in Issa de su fígiu de Deus Ètimu srd.

ingenerài , vrb: ingennerai, inzenerare, inzennerare Definitzione giare o cumenciare sa vida a un'èssere nou, fàere su fedu, fàere naschire (nau fintzes de un'efetu, unu fàere, unu cumportamentu) Sinònimos e contràrios ingendrai Frases no timas de ti cojai cun Maria, s'isposa tua, poita su chi est ingenerau in issa benit de s'Ispíridu Santu (Ev)◊ sos isposos inzènerant sa vida ◊ mammas biatzas ant a ingennerai beranus cumprius ◊ Cristos si est inzeneradu in su sinu de Maria ◊ apenas inzenneradu in s'intragna, mamma tua curriat pro ti abbèrrere sos àidos de sa vida ◊ sos fizos chi ant ingeneradu giughent sàmbene malu intro de sas venas 2. totu custu malu fàiri si fiat ingenerau po curpa sua 3. sa mama chi dh'at ingenerau, chi dh'agatu!…◊ su santu chi dh'at ingenerau!… Tradutziones Frantzesu engendrer, procréer Ingresu to procreate Ispagnolu engendrar Italianu generare, procreare Tedescu zeugen.

ingeneraméntu , nm Sinònimos e contràrios afizadura, ingendramentu Ètimu srd.

ingenestíu , agt Definitzione chi est apenas ingendrau, apenas fatu.

ingengiài ilzenzàre