ingótu , nm Definizione
genia de praxere chi si faet a favore de ccn.
Sinonimi e contrari
acotzu,
apozu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
recommandation
Inglese
recommendation
Spagnolo
recomendación
Italiano
raccomandazióne
Tedesco
Empfehlung.
ingovinài, ingovinàre , vrb Definizione pònnere in su govinu; pònnere s'orrobba a modhe a samunare, in lessia; (foedhandho de modhitzosu, innanti de dhu pònnere in istrégiu po dhu lassare pesare) arresurtare o pònnere in mesu o betare a mesu de sa farra su pane a manera de dh'infarinare meda 3. in su boltadorzu, si no istas atentu, custos boes ti che ingovinant in mesu cun aradu e cun totu Etimo srd.
ingóvinu , nm Definizione tretu prus istrintu de un'erriu, de unu camminu Sinonimi e contrari arranconi / istrintógliu 2. ingóvinu dhu naus solu a ube, po causa naturale, s’istrignet un'erriu o unu caminu de monte (G.Locci).
ingrabidàre , vrb: ingraidae,
ingraidare,
irraidare Definizione
fàere essire o arresurtare ràida, príngia, sa fémina
Sinonimi e contrari
imprignare,
improssimare
Frasi
unu tempus sas chi s'ingraidaiant a fura nachi che las betaiant in Mammuscone ◊ candho fit terachendhe l'aiat irraida su merighedhu
Terminologia scientifica
ssl
Traduzioni
Francese
rendre grosse
Inglese
to make pregnant
Spagnolo
preñar
Italiano
ingravidare
Tedesco
schwängern.
ingrabugliàre , vrb Definizione pigare a ingannu Sinonimi e contrari abbovai, coglionai, imbusterai, imbuvonare, ingannai, piocai, trampai Etimo itl. ingarbugliare.
ingradiatía , nf Definizione
su èssere ràida, impedia, príngia, nau de sa fémina / batire a boltu s'i. = cumprire s'i. cun s'illieronzu a tempus sou
Sinonimi e contrari
impringiau,
impringióriu,
imprinzonzu,
ingraidànscia,
ingràidu
/
cdh. ingraidéntzia
Frasi
sa fémina fit débbile e aiat passadu tota s'ingradiatia in letu (S.Saba)◊ muzere tua est ràida in chimbe meses e no est ingradiatia bona!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gestation
Inglese
gestation
Spagnolo
gestación
Italiano
gestazióne
Tedesco
Schwangerschaft.
ingraenzàre , vrb: ingrangeare,
ingranzeare Definizione
sustentare o istare a cosas licantes, papare cosas bonas, pigare e cumbínchere a unu a regalos, a frandhigos, a promissas o àteru deasi; giare in donu
Sinonimi e contrari
grangeare,
ingrangugliare
/
donai
Frasi
cantu bido totu lu disizo, de su chi mi piaghet m'ingranzeo ◊ semus resessidos a ingraenzare su píscamu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Italiano
incentivare
ingraénzu , nm: ingranzeu,
ingrainzu Definizione
cosa chi si giaet in donu, arrecumpensa po su bene arreciu
Sinonimi e contrari
grangeu,
recumpensa,
saltifascione
Frasi
su fiore si est boltadu a su sole pro ingranzeu ◊ at ismentigadu sas gràscias chi li apo dadu e como mi faghet custu a ingranzeu!…◊ a su càntaru meu friti sas laras ca ndhe as ingranzeu (P.Mereu)◊ de babbu mi aisetaia un'untza de ingrainzu ca aia fatu su cumandhu ◊ giaju a mie mi at dadu donzi ingranzeu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
récompense,
gratitude
Inglese
reward
Spagnolo
recompensa
Italiano
ricompènsa,
gratitùdine,
incentivo
Tedesco
Belohnung,
Dankbarkeit.
ingraidàe ingrabidàre
ingraidànscia , nf: ingraidàscia Definizione
nau de sa fémina, su èssere príngia
Sinonimi e contrari
impringiau,
impringióriu,
imprinzonzu,
ingradiatia,
ingràidu
/
cdh. ingraidéntzia
Frasi
s'ingraidànscia fit andhendhe addainanti bene
Terminologia scientifica
ssl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grossesse
Inglese
pregnancy
Spagnolo
embarazo
Italiano
gravidanza
Tedesco
Schwangerschaft.
ingraidàre ingrabidàre
ingraidàscia ingraidànscia
ingràidu , nm Definizione
su ingraidare, su ingendrare (foedhandho de fémina)
Sinonimi e contrari
angraidéntzia,
impringiau,
imprinzonzu,
ingraidànscia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fécondation
Inglese
fecundation
Spagnolo
fecundación
Italiano
fecondazióne
Tedesco
Befruchtung.
ingraíe , vrb: ingraire,
ingrairi Definizione
fàere prus pesosu, prus grae, aciúnghere pesu; fintzes istare peus de salude
Sinonimi e contrari
aggravae,
impeorai,
ingrajai,
ingraonzare
| ctr.
illezerigare
Frasi
muzere mia si est ingraida ◊ prus ses ingraendi e prus ses timorosa! ◊ su coro meu como si est ingraidu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
alourdir
Inglese
to make heavy
Spagnolo
recargar
Italiano
appesantire
Tedesco
belasten,
schwer machen.
ingraínzu ingraénzu
ingraíre, ingraíri ingraíe
ingrajài , vrb Definizione
essire grae, pesosu, pèrdere s'abbilesa de si mòvere po immarritzone, maladia, becesa (e fintzes improssimare)
Sinonimi e contrari
ingraie,
ingraonzare
/
ingrabidare
Frasi
certas curas ingrajant su mali ◊ sa malaria est ingrajendi
2.
passaus pagus mesis de su primu fillu est torra ingrajara
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'alourdir
Inglese
to become heavy
Spagnolo
volverse pesado,
torpe
Italiano
diventare pesante
Tedesco
schwerer werden.
ingramesciàre, ingramessàre , vrb: ingrammessare Definizione
acunnortare a pedire unu praxere a Deus, su si abbasciare a cricare s'agiudu angenu, istare a su chi faent is àteros
Sinonimi e contrari
incarèssere,
incrubai,
ingramessire,
ingrasciare
Frasi
in d-unu velu de sonnu isvanessidu torrada ses e mi as ingramessadu (G.Branca)◊ m'ingramesso a su destinu (T.Giudice Marras)◊ bi fit cudhu chi no si fidaiat de unu ebbia e tandho s'ingrammessaiat chilchendhe s'acordu cun paritzos ◊ ti apo abbonadu su dépidu ca ti ses ingramesciadu ◊ medas in campu acudiant a sa cresiedha irbandhonada e s'ingramessaiant
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'humilier
Inglese
to address s. o.,
to humble oneself
Spagnolo
humillarse y pedir un favor
Italiano
rivòlgersi a qlc.,
umiliarsi
Tedesco
angehen,
sich erniedrigen.
ingramèssere , vrb Sinonimi e contrari ingramesciare, ingramessire, ingrasciare Frasi so essitu peri sa vidha a m’ingramèssere sa bona tzente e m'ant datu totu custu pane.
ingramessíre , vrb Definizione su si betare a pedire calecunu praxere, abbasciare a cricare s'agiudu angenu Sinonimi e contrari incrubai, ingramessare, ingrasciare Frasi su disocupadu chircat e s'ingramessit a chie podet contr'a sa volontade e cun umiliassione.