ischedhasciòne , nf Sinonimi e contrari ischedhamentu, ischedhàntzia Etimo srd.
ischedhàu , pps, agt Definizione de ischedhare 1; ischedhiau, chi istat a contu suo, a solu Sinonimi e contrari abbandhadu, assoladu
ischedhiàre ischedhàre 1
ischédhu , nm: oschedhu*, uschedhu, scedhu Definizione su grassu de is pingiadas, su brodu (grassu) de sa piscadura, s'ispruma de su brodu de sa petza, sa parte méngius de una cosa (súciu) e fintzes sa terra fine a ludu chi abbarrat asseliada in fundhu / tènnereche s'i. = isprumare, collire, leàrendhe s'ispruma Frasi gighet su ischedhu a prammos chi li andhant fatu finas sos canes, de cantu est brutu! 2. est bonu meda su pane de fresa ifustu in s'ischedhu de sa piscadura ◊ in su lacu morit su pupujone sutzàndheli de su mústiu s'ischedhu (B.Marceddu) 3. de sos ministros sunt s'ischedhu de sa zente issoro ◊ totu s'ischedhu de s'autoridade - ispertos sardos e continentales - dogni annu si riunint pro sos fogos (L.Ilieschi).
ischedína , nf Definizione genia de paperedhu po giogare a intzertu Frasi mi càstiu is bulletas de su lotu e s'ischedina e mi pongu de assentu a trabballai!
ischedràre , vrb Definizione coment'e pònnere ischerda in is muros, pònnere unu pígiu de impastu po finire is muros allisaos a fardassu (ma in muros fatos male po dhos aparigiare tocat a pònnere ischerda abberu!) Sinonimi e contrari arrabbussai, intonicai.
ischèfa , nf Definizione frutuàriu cherfu, chentza lómpiu / andhare a i. = a furare frutuàriu, comente faghet sa pisedhina in tempus de frutuàriu nou Frasi sighia a drommire sonniendhe coinzolos de ischefa e muntonedhos de basolu tundhu ◊ in d-unu cuzolu bi aiat unu coinzolu pienu de ischefa, pirachidonza, castanza e càriga 2. andhare a ischefa cheret nàrrere a andhare peri sas campagnas a leare frúture a s'acua de sos padronos (N.Fadda).
ischèfa 1 , nf Definizione scerfa, su chi abarrat agoa de ccn. cosa pruschetotu biu coment'e arrefudu, sa parte peus Sinonimi e contrari fundaina, fundhalíssia / ischifera, ischifu Frasi cussos sunt s'ischefa de su logu.
ischejàre ischeàre
ischeladòre , agt, nm Definizione chi o chie ischelat Sinonimi e contrari ispizadore Etimo srd.
ischeladúra , nf Definizione su ischelare Etimo srd.
ischelàre , vrb Definizione
piscare o tròchere su pígiu o napa de grassu chi si format in su late o àteru, ispuligare puru; fintzes leare sa fortza, sa sustàntzia
Sinonimi e contrari
innapare,
ispigiare
/
ispigiolare,
spilloncai
Frasi
s'ascione o s'azu ischeladu si pistat in su pistone
2.
zuco sas carres ischeladas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
écrémer
Inglese
to skim
Spagnolo
desnatar
Italiano
scremare,
spannare
Tedesco
abrahmen.
ischelàre 1 irghelàre
ischèletro , nm: iscrèlitu Definizione s'ossamenta de una carena totu coment'est intrada apare Sinonimi e contrari carasu, carúmene, ispinnicu Terminologia scientifica crn.
ischelfiadítu , agt Definizione chi ischérfiat cun facilidade, chi est sugetu meda a s'istrecare; nau de ccn., chi si arrennegat po pagu pagu Sinonimi e contrari ischiciaditu Etimo srd.
ischelfiósu , agt, nm Sinonimi e contrari arrabbiaditu, arrennegaditu, inchietosu | ctr. pachiosu, pascenscile Terminologia scientifica ntl Etimo srd.
ischélfiu , nm Definizione su difetu de is arrennegosos, ma fintzes disprétziu.
ischélia , nf, nm: ischéliu,
ischíliu,
ischílliu,
ischiu,
schéulu Definizione
boghe, tzérriu pibidosu de animale (mescamente crabolos), ma fintzes de gente (prus che àteru, de pipiu); moida, s'istribitzu chi faet su bestiàmene camminandho; sonajolu a súlidu, fatu de canna o bide isperrada a grughe in su nodu: faet sa boghe de su crabolu (= bètu)
Sinonimi e contrari
barróinu,
frúschiu,
frusitu,
frúsiu,
gronita,
irghéliu,
muizu,
píliu,
súlbiu,
sulitu,
tichírriu,
zúmiu
/
scramiabbetu
Modi di dire
csn:
betare un'i.; catza a ischéliu = sa chi si faghet sonendhe s'ischéliu pro fàghere essire sos crabolos
Frasi
su pipiu est a ischius ◊ su càntigu ch'essiat che un'ischílliu! ◊ est a ischílius su lèpuri cassau ◊ s'intendit s'ischíliu de is varzias ◊ s'intennet solu un'ischéliu de prantu ◊ si lis presenteit unu becu mannu a ischélios chi ndhe pesaiant sa pedhe in palas
2.
s'ischéliu de sas bamas paschindhe
3.
mi apronto s'archibbusu e comintzo s'ischéliu a sonare
Terminologia scientifica
bga
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bramement,
brame
Inglese
troat
Spagnolo
bramido
Italiano
bramito,
bràmito
Tedesco
Gebrüll.
ischeliàre , vrb: ischibiai, ischiliare, ischiulai, schiai Definizione fàere una genia de tzinchírriu pibidosu: si podet nàrrere de animales meda, e fintzes de is criaduras (pipiedhos); si narat de una genia de sonu chi faet cosa de ferru chi girat, chi si movet, mescamente si no est unta e no illascinat a lébiu Sinonimi e contrari igheliae Frasi una meurra apatada iat ischibiau ◊ su procu ischíliat ◊ is meurras in sa tupa ant cumentzau a ischiulai e si funt boladas ◊ sa gatu mia no dhu lassat mancu ischibiai su topi candu dhu cassat! 2. s'arroda de su carrúciu est ischiendi ca fiat arrimau de diora ◊ su bentu est ischiendi Etimo srd.
ischeliàta , nf Definizione su ischeliare Frasi a sas primas ischeliatas de tocu de campana non cumprenniat ite bi fit sutzedenne Etimo srd.