istódhicu , nm Definizione genia de cropu, tzàcurru Sinonimi e contrari tzàchidu Frasi s'intennet s’istódhicu de su fogu (P.La Croce) Etimo srd.
istodhíre , vrb: istudhire Definizione
tirare de fundhu (nau de erbas, cosas prantadas), arregòllere, pigare
Sinonimi e contrari
bodhire,
collire,
irrampare,
istòdhere,
tirai,
tòdhere
Frasi
no s'istodhit un'àrvure annosa pro la piantare in àteru terrinu! ◊ a boltas pianghet pro ndh'àere istudhidu unu fiore ◊ sunt istodhindhe sos budrones de sa ua ◊ ma ite animale malu fit arrivadu a l'istodhire totu cussa cariasa?!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
arracher
Inglese
to tear up
Spagnolo
arrancar
Italiano
strappare,
svèllere,
divèllere
Tedesco
reißen,
ausreißen.
istòdhiri istòdhere
istódiu iltóigu
istoedhàu , agt Definizione isteuladu, iscimprotu.
istofàre , vrb: stofai Definizione
fàere a fossu, fàere fossos, imbuidare
Sinonimi e contrari
ifossare,
iscafudare,
istofuncare,
istuvonare,
istuvucare,
stufonai,
stuviolai
Frasi
ti afóltigat su tempus andhadu, su faedhare cun sos mortos, s'istofare a fundhu sa terra (O.Biddau)◊ latarolas cansidas istofendhe in sa luzana, in disisperu, apretadas, unu butiu pedint a sas benas (N.Fois)◊ aiat tudadu una cosa e comintzesit a l'istofare ◊ seo istofandhe po pònnere matas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
creuser
Inglese
to dig
Spagnolo
excavar,
cavar
Italiano
scavare,
far fòssi
Tedesco
graben.
istofuncàre , vrb Definizione fàere fossu, fossos, buidu Sinonimi e contrari ifossare, istofare Frasi at pigau su marrone e at istofuncadu in terra 2. cussa galleria est istofuncada prus de seschentos metros in su monte. Etimo srd.
istogamàre istocomàre
istogamósu , agt: istugamosu,
stogumosu Definizione
chi ndhe faet s'àscamu, chi faet furriare s'istògomo de su grisu
Sinonimi e contrari
istomacale
Traduzioni
Francese
écœurant,
dégoûtant
Inglese
sickening
Spagnolo
repugnante
Italiano
stomachévole
Tedesco
ekelhaft.
istògamu istàmacu
istògia , nf: istoja,
istoxa,
istoza,
stoja Definizione
fenu de ispàdula o de impagliadas, fenu o folla de istoja, genia de erba chi faet in is errios, arta, a fògias laditas e longas, bona po fàere isterrimentu, po ammontare, fàere fundhos de cadiras; preta ’e cadinu, isterrimenta téssia cun custa genia de erba / min. istogita
Sinonimi e contrari
budedha
/
buda,
ispadarzu,
ispàdua,
tuturatzu
/
budixedha,
stera
Modi di dire
csn:
fàghere, filare un'istoja; torrai de letu a stoja = andhare de male in peus; fàghere dae terra a s'istògia = mezorare tropu pagu
2.
candho ghiro mi fúllio in s'istoja istrossau e mi drommo ◊ si est crocau in s’istoxa acanta de su foghile ◊ sas mamas naschiant sos fizos in terra in s'istoza
3.
ite mezoradu?… dae terra a s'istògia at fatu!
Terminologia scientifica
rba, Typha angustifolia, T. latifolia
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
natte
Inglese
mat
Spagnolo
aneas
Italiano
stuòia
Tedesco
Matte.
istogiadòre , nm Definizione maistu chi faet istojas Etimo srd.
istogomàre istocomàre
istogomédhu , agt Definizione nau de ccn., chi est delicau de istògomo, chi totu dhi faet a gana lègia, dhu faet caciare Sinonimi e contrari istogomitzu.
istogomítzu, istogomízu , agt Definizione nau de ccn., chi dhi faet a gana lègia dónnia cosa Sinonimi e contrari afastiadori, ascamosu, ascherosu, ascosu, coniosu, ghelestiosu, pullinu, stogumosu Terminologia scientifica ntl.
istògomo, istògomu istàmacu
istogumài istocomàre
istoicàre , vrb: istoigare Definizione iscarrigare unu pesu, iscabbúllere de calecuna cosa, fàere istóigu; fàere mòvere, pònnere presse, pretèndhere chi unu fatzat de prus, su s'isfortzare po fàere de prus Sinonimi e contrari iscabbúllere / acoidai, apressare, incoire 2. sas berbeghes cherent istoigadas a pàschere, ca sinono bogant pagu late ◊ sos pisedhos cherent istoigados, ca de pidinu no ndhe tenent ◊ istóigadi ca est tardu! Etimo ltn. *ex-tuticare.
istóicu iltóigu
istoigàre istoicàre