raspadúra , nf Definizione su raspare Etimo srd.
raspagliài , vrb: arraspagliai* Definizione giare una prima manu de ischedradura a crachina a is muros Sinonimi e contrari arrabbussai, impalitai, impilatzare, incalchinare, intunigare, irrustigare.
raspài, raspàre , vrb: arraspai* Definizione trebballare, tocare, arrasigare a raspa; in cobertantza, prànghere Frasi raspo sa màniga de su tzapu, pro l'allisiare, ca l'apo fatu a doladura 2. fiza tua est tota sa manzana raspendhe ca li dolet cosa.
raspàre 1 , vrb: ruspare Definizione forrogare sa terra a ungas, comente faent is pudhas, is cuadhos, is àinos, is boes cun is peis o cun is corros; in cobertantza, furare Sinonimi e contrari marrai, marragiadai, marrazare, marritai, pateare / arraspinzare, aungrare, furanciulai Frasi tzotzas e pudhighinos istaiant raspendhe in giru ◊ prite tantu m'inganno a raspare sos benes de su mundhu, chi est mare sentza fundhu?! ◊ sos boes sunt raspendhe. 2. no lis bastat ne birde ne sicu: si che ant raspadu totu!
raspiàre , vrb Sinonimi e contrari furai Frasi est sèmpere in s'intentu de raspiare s'anzenu.
raspidèsa , nf Definizione
su èssere arrasposu de sa cosa
Sinonimi e contrari
crispura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rugosité,
aspérité
Inglese
roughness
Spagnolo
aspereza
Italiano
ruvidità,
ruvidézza
Tedesco
Rauheit.
ràspidu , agt: arràspidu* Definizione chi arreschet, coment'e arrasigandho unu pagu Sinonimi e contrari arraspinosu, arraspiosu, aspru, faratzosu, rafiganzosu, raspinosu, raspitzu, rasposu | ctr. lísiu.
raspinài , vrb Definizione
essire o fàere arrasposu, raspinosu
Sinonimi e contrari
acivargiae,
carrongiai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rendre rugueux
Inglese
to roughen
Spagnolo
curtir,
agrietar
Italiano
irruvidire
Tedesco
aufrauhen.
raspinnadòre , agt, nm Definizione chi o chie acostumat a pinnigare sa cosa a furadura Sinonimi e contrari catanzu, sacajale, tascaresu, trebiali, truntzedheri Etimo srd.
raspinnàre , vrb Definizione furare, pigare a furadura Sinonimi e contrari arraspinzare, aungrare, furanciulai.
raspinósu , agt: arraspinosu* Definizione chi arreschet, coment'e arrasigandho unu pagu Sinonimi e contrari arraspiosu, faratzosu, rafiganzosu, raspitzu, rasposu, scrafangiosu | ctr. lísiu, pranu.
raspínzu , nm Definizione cosa arrasposa; su raspare, pulidura chi si faet a raspa Frasi est unu raspinzu chi faghet malu efetu ca subériat sa palte chi est ratada Etimo srd.
raspisòne , nm: respisone, rispisone Definizione nae ispinosa (es. de pirastu, de àteru deasi), crispione; persona de naturale malu Sinonimi e contrari arrasolu, barasone, barrasolu, càlamu, ghirrisone, istupu, tupisone Frasi cun cussu bentu bolaiant rispisones de onzi rese: feruledha, ispàramu, cherchizolos e naes pirastrinas (F.Dedola) 2. no est pro nudha chi li ant postu "Raspisone": candho est mortu su sogru no bi at lassadu intrare su connadu!
raspítzu , agt, nm Definizione
su contràriu de lisu, chi arrasigat, chi arreschet; mata a bisura de crispione ca at créschiu pagu, a cambighedhos curtzos chentza isvilupu / terra raspitza = raschinarzu, logu inue no bi faghet sa cosa
Sinonimi e contrari
arràspidu,
arraspinosu,
arraspiosu,
arrescidhosu,
rasposu
/
arrochitadu
2.
custas como sunt olias, ma unu tempus fint raspitzos
3.
deo so binnidore in sas binzas luzanas de sas trempas raspitzas de sa bida (G.Piga)◊ as fatu barbacana chin sas ungras in narbones raspitzos barbatandhe sa terra a bonu chíschiu
Cognomi e Proverbi
smb:
Raspitzu, Raspizzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rachitique
Inglese
rachitic
Spagnolo
áspero,
desmedrado
Italiano
rachìtico
Tedesco
rachitisch.
raspítzu 1 , nm Definizione unu de is diferentes iscrapedhos de su picapedreri, cun sa punta a bàtoro latos, duos curtzos e duos prus longhitos Terminologia scientifica ans.
ràspiu , nm Definizione its, cosa a crantu?, raspu? Frasi sa zente che ingullit su velenu a ràspios.
raspósu , agt: arraspiosu Definizione
nau de una cosa a su chi paret passandhodhi sa manu in pitzu, chi arreschet unu pagu
Sinonimi e contrari
arràspidu,
arraspinosu,
faratzosu,
grispau,
rafiganzosu,
raspitzu
| ctr.
lísiu,
pranu
Etimo
itl.t
rasposo
Traduzioni
Francese
rêche
Inglese
rough
Spagnolo
rasposo
Italiano
rùvido
Tedesco
rauh.
ràspu , nm Definizione tzichírriu porosu, múilu o corrighinu disisperau de su bestiàmene bulu, ma nau fintzes de gente: prantu disisperau; si narat de moida puru, fracassu e cosas deasi / èssere a r. postu = pràngiri a meda, sighiri a pràngiri, abarrai prangendi Sinonimi e contrari borrógliu, corrighinu Frasi penso chi at tota sa rejone si atitendhe si solvet in piantu cun passione e raspu ràntzigu ◊ forsis cun raspu e làgrima sintzera solu pro ti piangher non so biu? (P.Mossa)◊ ne de babbu ne de mama iscultesint consizos e ant criadu fastizos, piantu, raspu e dolore (G.Raga) 2. si perdent in sas naes raspos e ciarras de puzones Etimo itl. raspare.
ràssa , nf Definizione
su ingrassare; ladamíngiu
Sinonimi e contrari
ingrassa
/
ladàmene
2.
a sa terra li cheret rassa de bistiàmene e de zente ◊ dogni frutu de sa terra paret chi crescat prus pro sos disizos mios chi no pro sa rassa chi li ponzo!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
engraissement
Inglese
fattening
Spagnolo
engorde
Italiano
ingrassaménto
Tedesco
Dickmachen,
Verfettung,
Mästung.
rassaniólu , nm: arrassanajolu,
risinzolu,
risizolu,
rissinolu,
rosignolu,
rosinnolu,
rosinzolu,
rossanniolu,
rossignolu,
rusignolu,
rusingiolu,
rusinzolu,
rusunzolu Definizione
pigione de beranu
Sinonimi e contrari
cirulicorda,
conchiebara,
grussinnolu,
izaghe,
passailanti,
piciorru,
pínnaru,
surbiarriu
/
ttrs. rissignoru,
cdh. russignolu
/
filomena
Frasi
tandho su risinzolu cantaiat pro primu, ca su re est de sos cantos ◊ sa vida faghent de su rissignolu cantendhe in s'umbra e famidos che cane ◊ risizolu, risizolu, candho ti pones a cantare totu ti cherent iscurtare!
Terminologia scientifica
pzn, luscinia megarhynchos
Traduzioni
Francese
rossignol
Inglese
nightingale
Spagnolo
ruiseñor
Italiano
usignòlo
Tedesco
Nachtigall.