sitzilàxu , nm Definizione orroca, logu de orrocas, de sítzili Etimo srd.
sitzilédhu , nm Definizione pedrighedha de sítzili po giogare, bàtile, pícula Frasi fia sèmpiri gioghendi a bardúfulas, a pischeras de sitziledhu o a dhàdharas de orroli Etimo srd.
sítzili , nm Definizione
pedra de fogu, genia de pedra de colore craru chi in s'antigóriu faiant a bisura de lepedha, longhita e cun atza segante (est pedra vulcànica, si ndhe agatat in su Montiferru): a logos dhu narant a s'incodau, o fintzes po lecucu o ladhia, pedra tundha de erriu
2.
su pòberu ómini connosciat su mori che is busciacas suas e a fortza de dhue passai iat ispaciau su sítzili (R.Sardella)◊ in s'àcua de s'arriu luxit su sítzili lisu
Traduzioni
Francese
silex
Inglese
flint
Spagnolo
sílex
Italiano
sélce
Tedesco
Kiesel.
sitziliànu , nm: cicilianu*, sixilianu Definizione trigu de Índia (benit de is Américas), genia de laore chi faet a canna grussa, prena, arta mancari metro e mesu o prus, a fògias mannas longas e ladas e bogat una genia de ispigas mannas e grussas cun su granu totu a inghíriu a fileras e imbodhigadas in sa terga a tantos pígios Sinonimi e contrari moriscu, tridicumoriscu, trigaíndiri, trigulianu, trigumoria Terminologia scientifica lrs, Zea mays.
sitzíllu , nm Definizione
pedra de fogu o pedra sitzia, óssidu de silíciu: SiO2
Sinonimi e contrari
pedrarba
Terminologia scientifica
mnr
Traduzioni
Francese
silice,
quartz
Inglese
silica,
quarz
Spagnolo
sílice,
cuarzo
Italiano
sìlice,
quarzo
Tedesco
Kieselerde,
Quarz.
sitzimurrédhu satzamurrédhu
sítziri síntziri 1
sitzirighédhu sintzirighédhu
sitzirigòlla , nf: cicirigolla Definizione genia de bobboi chi in s'istade cun su sole forte abbarrat sèmpere cantandho ma prus chi no càntigu si podet nàrrere unu tzinchírriu chi fintzes fastídiat, paret una serra chi segandho andhat e torrat lestra lestra Sinonimi e contrari bibbigorra, chíchela, sissirigòscia, sitzigolla, tzitzirigòrgia Frasi in dí de basca in is matas s’intendiat sa murísima de is sitzirigollas (A.Boi) Terminologia scientifica crp Etimo srd.
sitziringòni , nm Definizione bobboi, greme longu e grussu de terra: a disprétziu nau fintzes de gente mala o de perunu contu Sinonimi e contrari atalingone, atulíngia, lembréchinu, tilingione*, tzilingu, tzirinoni, tzuluncone Frasi chini ses, sitziringoni chi forrogas a sànguini, cun is didus, sa frana de su cumpàngiu arrutu? Terminologia scientifica crp.
sitzirivòdhi , nm Definizione logu undhau de abba, tzatzau meda de abba, a unu pantamu Sinonimi e contrari madrina, pantamu, tzirivodhe Frasi seu passau in logu de sitzirivodhis, nci seu afungau finas a s'ossu arrabiosu e si funt prenas is crapitas de àcua (P.Caredda).
sitzíu , agt Definizione
nau de una calidade de pedra bianca, su sitzillu
Frasi
fadiaus is ballinas de pedra niedha e de pedra sitzia (prus fortis)
Traduzioni
Francese
siliceux
Inglese
siliceous
Spagnolo
silíceo
Italiano
silìceo
Tedesco
Kiesel.
sítziu sítiu
sitzíu 1 , nm: ciciu* 1, tzitziu Sinonimi e contrari cínciaru, tertevillu, tzíntzaru, tzíntziri, zínzili Frasi a is incuedhus o arrogalla de s'istrexu arrogau dhi nant "sitzius".
sitzòni sissòni
sitzulía , nf: ciciulia*, tzutzulia Sinonimi e contrari astorolia, cirolia, tziodhia Terminologia scientifica pzn.
síu , nm: ciu 2, tiu, tziu* Definizione frade o fradile de babbu o de mama (e po arrispetu fintzes su pobidhu de una tzia), fintzes frade de ajaju o de ajaja; dhu narant fintzes po arrispetu a ómine mannu chentza èssere parente Sinonimi e contrari concu 1, issiu 2, titiu / babbai Frasi siu Nannedhu est fradi de mamma Terminologia scientifica ptl.
siúrra saúrra 1
siúrru , nm: tzaurra* Sinonimi e contrari inseurru*, serione, tudhu Frasi is sèminis bogant su siurru.