sivinàre sifinàre
sixàntu sigiàntu
sixiliànu sitziliànu
sizérru , agt: suzerru Definizione nau de unu po sa manera de fàere, chi no foedhat, no iscóviat, poderat su segretu; chi giaet sa cosa a míndhigu, arrestigu / a s. = a sízigu, a istrintu Sinonimi e contrari mudurcu / segretu | ctr. contaredhu, iscoviadori, lendharzu, pidànciu Frasi si est tantu rica como chi est sizerra, mezus si la podiant cultivare!… 2. sa berrita li falat in conca a sizerru Etimo srd.
sizídu, sízidu , pps, agt Definizione de sizire; nau de cosa, chi est a istrintu, sidhia, intrada a fortza Sinonimi e contrari afissu, calcu, sízigu 2. sa gianna est restada sizida 3. dentes sízidas, afissas ◊ pamentas sizidas de trovozu.
sizigliàre sigillài
sizígliu sigígliu
sízigu , agt Definizione
chi est a istrintu, intrau a fortza / a s. = in afissu, astrintu, intradu apare bene sidhidu de no lassare colare nudha, de no si che mòere; fintzas de acordu, cuncordu
Sinonimi e contrari
afissu,
sidhidu,
sizu
Frasi
su tapu tupat bene si intrat a sízigu ◊ cust'ampulla est mala a istupare ca su tapu est intradu a sízigu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
serré
Inglese
tight
Spagnolo
estrecho
Italiano
strétto,
serrato
Tedesco
eng,
gedrängt.
sizillàdu sigillàu
sizillàre sigillài
sizíllu sigígliu
sizíre , vrb Definizione
tupare, serrare bene, a sízigu, de no passare nudha, acostire duas cosas chi torrant giustas apare; andhare o pònnere acanta, andhare aifatu, fintzes sighire
Sinonimi e contrari
serrai,
sibbiai
/
acoltziare,
acostai
/
imbasare,
incasciae
| ctr.
illascare
/
issuzire
Frasi
sos ojos mios, a s'abbàscia abbàscia, sonnidos, ant finidu de si sizire
2.
su pastore no lassat sizire sos grodhes a su masone ◊ si sizit a sa gianna de s'amigu e li falant sas làgrimas ◊ Mariànzela andhat a sizire s'orija a s'istampa de sa giae pro intèndhere cudhos arrejonendhe ◊ ti sizis e mi das unu basu! ◊ camminandhe, su fizu che at sizidu su babbu ◊ sa roda de su tempus ti at siziu! ◊ su tempus sizit a totus
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cacheter
Inglese
to seal
Spagnolo
cerrar herméticamente
Italiano
sigillare
Tedesco
versiegeln.
sízu , nm Definizione
su èssere in istrintu, intrau apare bene sidhiu / pònnere o intrare una cosa a sizu = a sízigu, bene istrinta; sizu che… = sceti, petzi
Sinonimi e contrari
sidhu,
sízigu
Frasi
custas vestes sunt tropu a sizu
2.
a Preíderu Antoni lu cheriant bene totu, sizu cudhos chi si fint imbrutados de calchi pecadu malu ◊ s'ebba fit sana fintzas a bidha, ma intrendhe in domo agiummai no mi ndhe betat dae cadhu, ca non la bido sizu che isterrijada, morta!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
jonction
Inglese
tallying
Spagnolo
encaje,
adherencia
Italiano
combaciaménto,
aderènza
Tedesco
Aufeinanderpassen,
Zusammenhängen.
slacanài , vrb: illacanare* Definizione passare is làcanas, essire fora de is làcanas.
slampiàda , nf Definizione abbaidada lestra, una lampada Sinonimi e contrari abbaidada, allampada, castiada Etimo srd.
slangiài , vrb: illangiare* Definizione essire, fàere làngiu, istrígile Sinonimi e contrari apedhuncare, irromasire, isminunchire, istincare, scalaxiri, slangiri | ctr. ingrassai.
slangíri , vrb: illangiri* Definizione essire làngiu Sinonimi e contrari apedhuncare, illangiare, irromasire, isminunchire, istincare, scalaxiri | ctr. ingrassai Frasi at a èssiri sa stanchesa, ma est unu pagu slangia.
slargadúra , nf Sinonimi e contrari illargadura*.
slargài , vrb: illalgare* Definizione
fàere o essire prus largu
Sinonimi e contrari
| ctr.
astrínghere,
acurtziare
Traduzioni
Francese
élargir
Inglese
to widen
Spagnolo
dilatar,
ensanchar
Italiano
slargare,
dilatare
Tedesco
erweitern,
sich erweitern.
slargaméntu , nm: illargamentu* Sinonimi e contrari illargadura.