abbaúnzu , nm: abbunzu Definizione cosa fata male, improdhu, cosa chi faet disonore Sinonimi e contrari peca 1, scioncu / abbunzadura, aciorodhu, coredhu, impaputzu, impiastru, inciapudhu, indróvigu, irraminzu, massipu, mistréllia 2. s'abbaunzu de un'àteru no si lu garrigaiat unu giòvanu de sa bidha ◊ su furisteri o malevadadu chi si garrigaiat s'abbaunzu passaiat de cobertore, corrudu e giutu a befe Etimo srd. Traduzioni Francese scandale, saleté Inglese indecent, indecency Spagnolo vergüenza, grosería Italiano scóncio, sconcézza, porcherìa Tedesco Pfuscherei, Anstößigkeit, Schweinerei.

brutèsa , nf: burtesa Definizione àliga (e fintzes ladamíngiu, merda), su èssere brutos, orrughedhu de cosa chi che intrat in s'ogu, o fintzes su male chi si faet Sinonimi e contrari brutia, brutore, brutura / malesa | ctr. limpidore, netesa / bonesa Modi di dire csn: b. de origa = zenia de grassu chi faghent sas ràndhulas de s'origra; b. de topi, de conillus, de brebei, de lèpuri, de bòi = ledàmine, cascasina Frasi seu cadhotzu: no dha bis cantu brutesa dhoi portu in peis cun su pruini de sa bia? ◊ sa brutesa de is animalis dha ponint po fai ladàmini 2. una burtesa in s'ogu portu 3. nemmancu sa calchina de Siniscola ti bastat a pulire sa brutesa, ca sempre giogulana pro profitu cantos ndh'as connotu ndh'as traitu (M.Sanna)◊ totu su chi amus fatu in pitzinnia nos paret oro de prima calidade e no brutesa de mala zenia! Etimo srd. Traduzioni Francese ordure, saleté Inglese filth Spagnolo suciedad Italiano lordume Tedesco Schmutz.

brutòre, brutòri , nm Definizione totugantu su chi, a meda, faet bruta una cosa, unu logu o a unu Sinonimi e contrari afatitu, brutesa, brutia, bruturia, cadhossímini, cadranza, crisore, incràstiu, lorra, ludrinzu, muga, musucu, sudre, trojéntzia | ctr. limpidore Etimo srd. Traduzioni Francese saleté dégoûtante Inglese filthiness Spagnolo suciedad Italiano luridézza, sporcìzia Tedesco Schmutzigkeit.

incràstiu , nm Definizione cosa bruta, chi imbrutat Sinonimi e contrari afatitu, brutesa, cadhossímini, cadranza, lorra, muga, sudre Etimo srd. Traduzioni Francese saleté Inglese dirt Spagnolo suciedad Italiano sporcìzia Tedesco Schmutzigkeit.

mistréllia , nf Definizione cosa artefata pagu de bonu, chi faet fintzes male a dha papare Sinonimi e contrari abbaunzu, impiastru, improdhu Frasi ellus is mistréllias chi ant bogau a pillu immoi?! po cussu est chi funt totus a puntas a brenti! Traduzioni Francese saleté, saloperie Inglese dirt, rubbish Spagnolo chapucería Italiano impiastro, porcherìa Tedesco Hudelei, Mischmasch.

múga , nf, nm: mughe Definizione dhu narant po cosas diferentes, ma pruschetotu po su brutore bastat chi siat; a logos fintzes su fundhurúgiu de s'ógiu, de su cafè Sinonimi e contrari atiza, cadassa, crosta, pagiagoda, solla, tizola / brutore, cadhossímini, cadràngia, crisore, lorinia, lorra, ludrinzu, sudre, trojéntzia / cidhica / mucra | ctr. limpiesa Frasi su linu si poniat a modhe in s'abba a manera de s'isòlvere sa muga chi aunit sas partes linnosas a sas tramas de tessonzu (G.Addis) Traduzioni Francese saleté, malpropreté Inglese dirt Spagnolo suciedad, mugre Italiano sporcìzia Tedesco Schmutzigkeit, Schmutz.

mughédhu 1 , nm Definizione sodri, brutore, bestimentu brutu Sinonimi e contrari cadhossímini, incràstiu, muga | ctr. limpidore, netesa Frasi gighet bestes cun su mughedhu a segare a fitas ◊ bogadiche cussu mughedhu e pònedi sa robba neta! ◊ custu istaiat in mesu de su mughedhu ◊ como s'abba est totue prena de mughedhu Etimo srd. Traduzioni Francese saleté Inglese filth Spagnolo suciedad Italiano sporcìzia Tedesco Schmutzigkeit, Schmutz.

mugósu , agt, nm Definizione chi o chie istat sèmpere totu brutu, prenu de muga Sinonimi e contrari butzinosu, cadhàniu, cadhóciu, cadrangiosu, lortzorosu, lurtinosu, massautu, pingosu, sodrigosu Frasi mugosu, bogadichela cussa camisa bruta! Etimo srd. Traduzioni Francese d'une saleté dégoûtante, crasseux, sale (fig.), sordide Inglese dirty (person) Spagnolo sucio, mugriento Italiano sózzo Tedesco schmutzig, schmutziger Mensch.

musínzu , nm Definizione brutore bastat chi siat, ma mescamente sa cosa abbruxada chi abbarrat in is padedhas a parte de fora, sa crosta de is carradas puru Sinonimi e contrari afatitu, brutore, cadhossímini, cadràngia, crisore, incràstiu, lorra, muga, musucu, sodri Frasi leit sa urva e comintzat a la trazare in terra lassendhe istiga de sàmbene e musinzu Traduzioni Francese saleté, malpropreté Inglese dirt Spagnolo suciedad Italiano sporcìzia, sudiciume, luridume Tedesco Schmutz, Verkrustung.

píngu , nm Definizione ógiu, grassu; su èssere grassos, fintzes su brutore grassu de sa pedhe sudada, chentza samunare, su fragu malu chi dhi essit / p. de usciadinu = fragu de abbruschiadura; acoglire su p. = tènnereche o piscare s'ozu, su grassu Sinonimi e contrari cadràngia, caldíngiu, muga Etimo ttrs, crsn. Traduzioni Francese saleté, puanteur Inglese filth Spagnolo mugre Italiano sudiciume, lézzo Tedesco Schmutz, Gestank.

sodrímini , nm: sordímini Sinonimi e contrari brutore, cadhossímini, cadràngia, muga, sarrone, sodri Etimo srd. Traduzioni Francese saleté Inglese dirt Spagnolo suciedad, mugre Italiano sudiciume Tedesco Schmutz.

súdre , nm Sinonimi e contrari brutore, cadhossímini, cadràngia, lorra, muga, sodri Etimo srd. Traduzioni Francese saleté Inglese filth Spagnolo suciedad, mugre Italiano sudiciume Tedesco Schmutz.

tartàdhu , nm: tratadhu Definizione muga meda, brutore a pígiu, a crosta Sinonimi e contrari brutore, cadràngia, cadhossímini, caldíngiu, muga, sudre Frasi bae chi ti nche irménticant sos achicos de mama… as a issire prenu de tratadhu si cojubas chin cussa! ◊ su fracu de sa feche si misturabbat chin su fracu de su tratadhu ◊ sa franella no si cumprendhiat de ite colore fit de su tratadhu chi zuchiat Etimo ltn. tartarum Traduzioni Francese saleté Inglese filth Spagnolo suciedad, mugre Italiano sudiciume Tedesco Schmutz.

tetulía , nf: titulia Definizione brutore, brutesa, ma nau mescamente po cosas e atziones malas, fintzes cosighedha de nudha, de pagu contu: in cobertantza, gente mala, nau a disprétziu Sinonimi e contrari brutore, cadhossímini, cadràngia, lorra, muga / ignagnaria Frasi in mesu de sa brutura o tetulia che pones a crochire sa utina…◊ su chi bos batint a dommo sunt titulias de che fulliare! ◊ tue ses unu muntonarju de titulia! ◊ cussu no fachet titulias che custa, a bochire ◊ aiat comintzau a fàchere titulias mannas garrigàndhesi paritzas pedhes ◊ incurdiolaos de su bíssiu, fachent calesisiat titulia ◊ custos pitzinnos mànicant titulias ◊ no so eo chi ti ndhe ceno sa vidha chi faches titulias! ◊ cussu est un'ómine puliu: de titulias no ndhe li àrtziat a conca! (G.Chironi)◊ tantu po lu cuntentare li at comporau una tetulia Etimo srd. Traduzioni Francese saleté Inglese dirt, dirty trick Spagnolo porquería Italiano porcherìa Tedesco Schweinerei.

«« Cerca di nuovo