alluscadúra , nf Definizione
su alluscare, su èssere alluscaos, su àere unu disígiu sessuale allutu, budhindho
Sinonimi e contrari
alluscamentu
Frasi
sa carotada a carrasecare, sos ballos sunt sas firmadas prus marcadas de s'alluscadura chi si los at pinnicaos ambos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
excitation sexuelle,
passion
Inglese
love passion
Spagnolo
pasión amorosa
Italiano
passióne amorósa
Tedesco
leidenschaftliche Liebe.
amài , vrb: amare Definizione
betare o tènnere istima, bòllere bene
Sinonimi e contrari
iltimare
| ctr.
odiai
Etimo
itl
Traduzioni
Francese
aimer
Inglese
to love
Spagnolo
amar,
querer
Italiano
amare
Tedesco
lieben.
amantía , nf Etimo
itl.
amanza
Traduzioni
Francese
passion
Inglese
love passion
Spagnolo
pasión amorosa
Italiano
passióne amorósa
Tedesco
leidenschaftliche Liebe.
ammoradòre , agt, nm: amoradore Definizione
chi o chie est ammorandho
Sinonimi e contrari
ammoradu,
ammorajolu
Frasi
duos ammoradores giuchent caras de sole e miradas límpias
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
amoureux
Inglese
in love
Spagnolo
enamorado
Italiano
innamorato
Tedesco
verliebt,
Verliebte.
amòre , nm, nf: amori,
more Definizione
sentidu e gosu de comunione e bonu fàere de istima e arrespetu, su bòllere bene
Sinonimi e contrari
afetu,
apegu,
istima
/
ammoronzu
| ctr.
ódiu,
tírria
Modi di dire
csn:
fàghere una cosa, leare a unu amore amore = cun delicadesa; pònnere a. a unu = ghetai istima; àere amore a ccn. = istimare a ccn.; fai s'amori = fastigiai, ammorare; amori de ogus = sentidu ebbia, itl. amóre platònico; a. de tocamentu = amore 'rassu'; andai in amori (nadu de sos animales) = èssere suados, àere gana de su mascru; èssiri in amori (nadu de laores) = sicau, cannemebi, in sa muta zusta pro ndhe lu messare
Frasi
como ti apo avisadu chi no ti tenzo amore pro ca tenzo in su coro àtera rosa (P.Mereu)◊ su coro màrghinas de chie, Nina, at postu amore a tie! (F.Sechi)◊ sas amores seguras sunt raras ◊ lu fato pro amore tua ◊ s'amori cosa miu est solu unu disígiu ◊ s'amore noa lassat sa betza
2.
est abbassiada in s'onore pustis de tantos annos de amore
3.
su trigu est in amori ◊ canno sa pasta est in amore, fachenne su pane, tanno sa fémina incomintzat s'aparitzu
Cognomi e Proverbi
prb:
si cheres chi s'amore si muntenzat cheret chi unu piatu andhet e unu benzat
Etimo
ltn.
amore(m)
Traduzioni
Francese
amour
Inglese
love
Spagnolo
amor,
cariño
Italiano
amóre
Tedesco
Liebe.
codhài , vrb: codhare Definizione
intrare apare sa natura de s'ómine cun cussa de sa fémina
Sinonimi e contrari
cadhicare,
fútere,
futire,
zúchere
/
ingannai
Terminologia scientifica
ssl
Etimo
ltn.
*collare
Traduzioni
Francese
faire l'amour,
coucher
Inglese
to make love
Spagnolo
follar,
hacer el amor
Italiano
far l'amóre,
aver rappòrti sessuali
Tedesco
mit jdm. schlafen.
diósu , agt, nm Definizione
chi est bellu, galanu meda, agiummai unu deus / su diosu, sa diosa = s'ammorau, s'ammorada
Sinonimi e contrari
ammoradu
/
divinu,
divu
Frasi
frisca e diosa che unu fiore ti disizo e bido inue ses
Traduzioni
Francese
amoureux
Inglese
in love (with s.o.),
lover
Spagnolo
enamorado
Italiano
innamorato
Tedesco
Liebhaber
disamorài, disamoràre , vrb Definizione
pèrdere s'amore, s'istima po ccn. o calecuna cosa
Sinonimi e contrari
disapegai
Traduzioni
Francese
se détacher,
se désaffectionner
Inglese
to love no more
Spagnolo
desapegarse
Italiano
disamorarsi
Tedesco
die Liebe verlieren.
fiamòre , nm: framori Definizione
sentidu delicau e forte de istima; genia de arrancu o de abbentada de fragu chi essit a calecuna cosa
Sinonimi e contrari
amore,
ardúriu
/
fiadu 1
Modi di dire
csn:
èssere in fiamores = èssere indiosau; bènnere in fiamore = bènnere in more, nadu de animales
Frasi
sos fiamores de sa pitzinnia
2.
su fiore isparghet su fiamore sou totu a inghíriu ◊ at próidu e dae sa terra paret chi pighet un'agru fiamore, fiagu de tempus chi andhat sempre ◊ cun fiamore a boghe manna isclamo: Segnore, ti pedo amore pro custu mundhu! (G.Porcheddu)
3.
sas sues pro bènnere in fiamore no istant abbaidendhe sas istajones
4.
dh'apu nau, dèu, ca cussa portat calincunu framori mau, su s'intendi mali!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
amour
Inglese
falling in love
Spagnolo
enamoramiento
Italiano
innamoraménto
Tedesco
Sichverlieben.
iltimàre , vrb: istimai,
istimare,
stimai Definizione
tènnere istima, amore, arrespetu, ammiru po ccn., bòllere bene, giare importu; fàere contu de unu valore, de cantu balet una cosa
Sinonimi e contrari
amai,
calculai,
cunciberare
| ctr.
odiai,
tirriai
Frasi
ti amat ca tue l'as difesu e l'istimas ◊ si istimais isceti a cussus chi si torrant istima, ita méritu teneis? (Ev)◊ t'istimaiant a sana, ma como chi ses morta raramente una borta ndhe faedhant sentza dolu e pena (A.Casula)◊ semprecandho mi est pretzisu, Columba, de t'istimare! ◊ dh'istimant comente a una fígia
2.
in préigas, in versos e in prosas s'Ísula sua l'at sempre istimada sa piús cara de totu sas cosas ◊ de innòi depeus bogai chi nosàterus si depeus istimai po is prus úmilis creaturas
Etimo
ctl.
estimar
Traduzioni
Francese
aimer
Inglese
to love,
to esteem
Spagnolo
amar,
estimar
Italiano
amare,
stimare
Tedesco
lieben,
schätzen.
iltimassiòne , nf: istimascione,
istimassione,
istimatzione,
stimatzioni Definizione
sentidu de amore chi si tenet a unu o a una
Sinonimi e contrari
amore,
istima
| ctr.
menisprésiu,
ódia
Frasi
de istimatzione su coro mi as pienu dae candho ti apo bidu! ◊ in segretu mi nara s'istimascione chi mi as! ◊ sos chi cheres tue a cojuvare no ti tenent istimatzione ◊ nemos li negat s'istimatzione, a isse ◊ no zelo de preguntare, bella mea, si ses sana… s'istimassione nostra imbidiada nos l'ant!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
estime,
affection
Inglese
esteem,
love
Spagnolo
afecto (m),
cariño (m),
estimación
Italiano
stima,
affètto,
affezióne
Tedesco
Wertschätzung,
Liebe,
Zuneigung.
inamoràdu , pps, agt, nm: innamoradu Definizione
de inamorare; chi o chie istimat meda a una, indiosau de ccn. o fintzes de calecuna cosa; s'ómine ammorandho chi at giau su foedhu de bòllere a una a pobidha / èssere i. fatu = inamoradu forte, meda
Sinonimi e contrari
ammoradore,
fidantzadu,
isposu
/
cdh. innamuratu
/
amorosu
2.
e deo fatu a issa innamoradu che perdia caltzones e sentidu
Traduzioni
Francese
amoureux
Inglese
fell in love
Spagnolo
enamorado
Italiano
innamorato
Tedesco
verliebt,
Verliebte.
inamorài , vrb: inamorare,
innamorai,
innamorare Definizione
pònnere amore, istima forte a unu, a una, a calecuna cosa
Sinonimi e contrari
abbaradhare,
abbelare,
ammorare,
fastigiai,
imbelare,
indeosare,
ingeniai
| ctr.
disamorare
Frasi
est innamorendhe cun àter'una fémina ◊ si ndh'est innamorada a s'ojada chi li at dadu ◊ ohi, si fui bajanu ti mi dia innamorare!
Traduzioni
Francese
tomber amoureux
Inglese
to fall in love
Spagnolo
enamorarse
Italiano
innamorarsi
Tedesco
sich verlieben.
inamoraméntu , nm Definizione
su s'inamorare
Sinonimi e contrari
indiosada,
indiosamentu
Traduzioni
Francese
action de tomber amoureux
Inglese
falling in love
Spagnolo
enamoramiento
Italiano
innamoraménto
Tedesco
Sichverlieben.
mòre , nm, nf: amore,
mòri 1 Definizione
sentidu bonu de istima, su bòllere bene
Sinonimi e contrari
afetu,
apegu,
istima
/
mota
/
sua 1
/
càusa,
neche
| ctr.
ódia,
tírria
Modi di dire
csn:
pònnere more, leare more a unu = ghetai istima; èssere o bènnere in more (nau de animali fémina, ma fintzas de is féminas) = èssiri subau; èssere in more sua (nadu de carchi cosa suzeta a cambiare, es. àrbure) = èssere in sa muta bona, zusta, fàghere su cambiamentu bene; po mòri de… (nr. "pommòri")= pro amore a… (ma fintzas "pro neghe, curpa de…, pro méritu de…"); po mòri ca = mancari…, cun totu chi…; po more mia, tua, sua, nostra, vostra, issoro = pro me, pro te, cherindhe bene a mie, a tie, e gai
Frasi
pro mor'e Deu, dàdemi unu cantu de pane! ◊ chin milli mores ti saludo! ◊ como sunt sas àteras istellas pro more tua zughendhe su lutu ◊ po mòri mia babbu e mama no certant mai ◊ onzi cosa Isse at fatu pro more nostra (G.Marras)
2.
cussa est cane in more, cun totu cussos canes mascros ifatu! ◊ sas berbeghes benint in more tra làmpadas e tríulas
3.
po mòri de si segai is funis de ananti si ndi est andau su carru a segus ◊ po mòri de su dotori mi est morta sa pipia ◊ pro more chi bi aiat impodha meda sos curridores chi beniant a bidha fint pagos ◊ frades tuos sunt líbberos po mores mias!
4.
po mòri ca ses istudiau gei ndi cumprendis calincuna cosa!…
5.
est sole forte, ma inoghe in s'umbra, s'intúnigu est assutendhe in more sua ◊ s'innestat candho sa linna est in more
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
amour
Inglese
love
Spagnolo
amor
Italiano
amóre
Tedesco
Liebe.