abbarràre 1 , vrb Definitzione a logos, serrare unu logu a cresura, a muru e o àteru deasi, pònnere serru Sinònimos e contràrios serrai Frases no fachet a laorare unu campu sentza l'abbarrare.
abbarràri abarrài
abbarriàre , vrb Definitzione leare sos artórios, pèrdere is fortzas Sinònimos e contràrios rentènnere, tullire Ètimu srd.
abbarrigàre , vrb Definitzione
fàere fortza faendho pesu o ispinghendho de pitzu, incracare faendho pesu
Sinònimos e contràrios
abbaticare,
apretigare,
carcare,
imbarrigare,
incalcare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
appuyer,
presser
Ingresu
to press
Ispagnolu
apretar
Italianu
prèmere
Tedescu
drücken.
abbarrigonàre , vrb Sinònimos e contràrios abbarrigare.
abbarrinài , vrb: abberrinare,
barrinai* Definitzione
trebballare o istampare a berrina; fàere comente faet sa berrina
2.
sunt àbbilis is piciochedhus abbarrinendisí de una gruta a s'àtera in forrunconis chi issus isceti nci podint passai
Tradutziones
Frantzesu
vriller,
forer,
sonder
Ingresu
to gimlet
Ispagnolu
barrenar
Italianu
succhiellare,
trivellare
Tedescu
anbohren,
bohren.
abbarrosài, abbarrosàre , vrb Definitzione
fàere su barrosu
Frases
s'intendiant tzérrius de piciochedhus abbarrosendi de chini fiat su gol
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
s'enhardir
Ingresu
to become bold
Ispagnolu
envalentonarse
Italianu
imbaldanzirsi
Tedescu
übermutig werden.
abbàrru : abàrru
abbarufàre , vrb Definitzione fàere barufa, avolotu, briga, certu Sinònimos e contràrios briare, certai, cuntierrare.
abbarúla , nf Sinònimos e contràrios abbaloru Frases de piritzolu bonu ndhe faent issos e non coment'e tzertos chi faent abbarula! (R.Arca)
abbarúza , nf Definitzione abba orrúbia, coment’e abba cun sàmbene chi essit de sa petza crua Sambenados e Provèrbios prb: porcu mortu de mala manuza, lardu púdidu e peta in abbaruza Ètimu srd.
abbarvàre abbalvàre
abbarvatàre abbalvatàre
abbarveàu , agt Definitzione chi s'est abbrabiau de pag'ora Sinònimos e contràrios barbivatu Frases su pride fit vene abbarveau Ètimu srd.
abbarzàre , vrb Definitzione fàere su surcu abbarzu in is terras aradas Sinònimos e contràrios acorai 1, assulcai, atulare, costialvare Frases candho aras, teves abbarzare totue! Terminologia iscientìfica msg Ètimu srd.
abbàrzu abbàgliu
abbasànta , nf: acuasanta Definitzione
abba beneita chi si leat de su lacu isciundhendho sa punta de is pódhighes in s'intrada de is crésias o chi su preide betat a ispergiadore beneighindho
Sinònimos e contràrios
abbeneita
Maneras de nàrrere
csn:
betare s'abbasanta = fai una cosa isfuisfuis, abarrai tropu pagu in domu de unu; betada de a. = in cobertantza, cosa lestra
Frases
intrendhe a crésia sa zente si sinnat cun s'abbasanta ◊ pro batizare sas criaduras si lis pàspiat abbasanta a conca ◊ su pride at babbiscau s'abba santa a su pitzinnu pro lu batizare
Terminologia iscientìfica
prdc
Ètimu
ltn.
aqua sancta
Tradutziones
Frantzesu
eau bénite
Ingresu
holy water
Ispagnolu
agua bendita
Italianu
acquasanta
Tedescu
Weihwasser.
abbasànta 1 , nf Definitzione cadhu de santu Ainzu, bobboitedhu cun is alas orrúbias a pintirighinos niedhos, a bisura de mesa luna: dhi narant deosi ca candho dha leant in manos lassat coment'e un'istidhighedhu de abba Sinònimos e contràrios abbajola, majola, mandioba, mariola, pupusedha Terminologia iscientìfica crp, coccinella septem-punctata Ètimu srd.
abbasantèra, abbasantéri , nf, nm: acuasantera Definitzione
lacu inue ponent s'abbasanta in is crésias / buca de a. = bucàcia
Frases
in chida santa sas abbasanteras sunt líchidas ◊ de custa roca ant fatu abbasanteras ◊ po s'incrésiu mi seo imbenugada in s'abbasanteri ◊ si acóstiat a s'acuasantera, s'infundit sa punta de is didus e si fait sa gruxi ◊ canno intrat a créjia s’ifunnet sa manu in s’abbasanteri
2.
muda tue, buca de abbasantera: ti cheria a muzere e no mi as chélfidu!
Terminologia iscientìfica
pdrc
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bénitier
Ingresu
stoup (holy water)
Ispagnolu
pila de agua bendita
Italianu
acquasantièra
Tedescu
Weihwasserbecken.