allampaiàu, allampainàdu , agt Sinònimos e contràrios
abbeveladu
Frases
sa genti prus papàt e bufàt e prus cosas bellas cumparriant ananti de is ogus allampaiaus de totu su binu sgrangarrotzau (Fr.Onnis)
Tradutziones
Frantzesu
étonné
Ingresu
astonished
Ispagnolu
asombrado,
maravillado
Italianu
stupito,
meravigliato
Tedescu
verwundert.
allampajadúra , nf Definitzione su chi faet su sole a tropu a is trigos, sicandhodhos premediu, innanti de su tempus Sinònimos e contràrios allacanadura Ètimu srd.
allampajài , vrb Definitzione su chi faet su sole a tropu a is trigos, sicandhodhos innanti de su tempus Sinònimos e contràrios illugerrai, illughinare allampiai 1 Frases su bentesobi fait allampajai su trigu, dhu sicat sentza de ingraniri 2. fiat passau acanta de sa luna allampajau e isturdiu de luxi ma no si fiat lassau istontonai e iat sighiu Ètimu srd.
allampanàdu , agt Definitzione
nau de ccn., chi no cumprendhet nudha, de pagu inteligéntzia
Sinònimos e contràrios
allampiadu,
tontassu
/
sgudru
Frases
e nàrali allampanadu, tue: pro difèndhere sos interessos suos faghet semper un'àrdia!
Ètimu
itl.
allampanato
Tradutziones
Frantzesu
têtu,
obtus
Ingresu
dull
Ispagnolu
lerdo,
tardo
Italianu
ottuso
Tedescu
stumpfsinnig.
allampanàre , vrb Definitzione arrennèscere a bíere o connòschere de atesu Sinònimos e contràrios allampare, apubai, assebeltare Ètimu srd.
allampàre , vrb: allampiai,
allampiare Definitzione
apèrrere bene is ogos abbaidandho; arrennèscere a bíere o connòschere fintzes de atesu
Sinònimos e contràrios
illampiare,
ispalpedhare
/
allampiociare,
apubai,
assebeltare,
bídere,
iscerai,
semodare
Frases
giómpidu a s'incraradorza, ndh'at pódidu allampiare sos carabbineris ◊ in s'ispricu de su poju che allàmpio sa figura de mene etotu ◊ cudhos si fint girados a l’abbaidare allampiandhe sos ogos ◊ Tziu Missente, comente nos nche allampiabat, nos mutiat a nos cumbidare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
apercevoir
Ingresu
to perceive
Ispagnolu
divisar
Italianu
scòrgere,
intravedére
Tedescu
erblicken.
allampàta allampàda
allampàu allampàdu
allampiàda allampàda
allampiadòre , agt Definitzione
chi allàmpiat, chi biet, abbàidat
Sinònimos e contràrios
averiguadore,
osserbadore
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
observateur
Ingresu
observer
Ispagnolu
observador
Italianu
osservatóre
Tedescu
Betrachter.
allampiàdu , pps, agt: allampiau Definitzione de allampiare 1, -ai 1; si narat de is laores friscos tocaos de népide o de sole forte (e chi deasi no cumprint, no ingranint) Sinònimos e contràrios abboau, afrachilau, allagorjau, alluinau, anneuladu, calinu / bíciu.
allampiadúra , nf Definitzione su allampiai, nau fintzes in su sensu de abbruschiadura a fràmula, abbruxadura lébia a fogu Sinònimos e contràrios allampiamentu Ètimu srd.
allampiài allampàre
allampiài 1 , vrb: allampiare 1, allampixae, lampiare Definitzione coment'e fèrrere o guastare a lampu, a sole a tropu, nau de is laores; unu pagu coment'e intzurpare, pigare o annapare sa vista comente faet una lughe tropu forte (su pps allampiau si narat fintzes po pagu atentu) Sinònimos e contràrios abbruscare, acaramai, aflachilai, aframatzare, allampajai, sicai / alluinai, illughinare Frases su bentu de sole in maju at allampiau su trigu e gai si ch'est sicau sentza de ingranire 2. umbras luxentis allàmpiant is ogus ◊ o fia tzurpu o carchi lughe mi at allampiadu ◊ s'ómine allampiadu faghet che a sa monica 3. atentzioni a no ingolli a calincunu, ca ses mesu allampiau! Ètimu srd.
allampiaméntu , nm Sinònimos e contràrios allampiadura Ètimu srd.
allampiàre allampàre
allampiàre 1 allampiài 1
allampiàu allampiàdu
allampigiàda , nf: allampizada, lampigiada Definitzione lughe de lampu; cosa chi si movet a cropu un’iscutighedha che a sa lughe de su lampu; su abbaidare allestru de is ogos Sinònimos e contràrios allampada, arraju, lampu / abbaidada, ocrada Frases rujas allampizadas allàderant s'iscuru ispantosu Ètimu srd.
allampinàda , nf Definitzione su allampinare, bíere a una lampada Frases un'allampinada e apo vistu totu! Ètimu srd.