A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

allampaiàu, allampainàdu , agt Sinonimi e contrari abbeveladu Frasi sa genti prus papàt e bufàt e prus cosas bellas cumparriant ananti de is ogus allampaiaus de totu su binu sgrangarrotzau (Fr.Onnis) Traduzioni Francese étonné Inglese astonished Spagnolo asombrado, maravillado Italiano stupito, meravigliato Tedesco verwundert.

allampajadúra , nf Definizione su chi faet su sole a tropu a is trigos, sicandhodhos premediu, innanti de su tempus Sinonimi e contrari allacanadura Etimo srd.

allampajài , vrb Definizione su chi faet su sole a tropu a is trigos, sicandhodhos innanti de su tempus Sinonimi e contrari illugerrai, illughinare allampiai 1 Frasi su bentesobi fait allampajai su trigu, dhu sicat sentza de ingraniri 2. fiat passau acanta de sa luna allampajau e isturdiu de luxi ma no si fiat lassau istontonai e iat sighiu Etimo srd.

allampanàdu , agt Definizione nau de ccn., chi no cumprendhet nudha, de pagu inteligéntzia Sinonimi e contrari allampiadu, tontassu / sgudru Frasi e nàrali allampanadu, tue: pro difèndhere sos interessos suos faghet semper un'àrdia! Etimo itl. allampanato Traduzioni Francese têtu, obtus Inglese dull Spagnolo lerdo, tardo Italiano ottuso Tedesco stumpfsinnig.

allampanàre , vrb Definizione arrennèscere a bíere o connòschere de atesu Sinonimi e contrari allampare, apubai, assebeltare Etimo srd.

allampàre , vrb: allampiai, allampiare Definizione apèrrere bene is ogos abbaidandho; arrennèscere a bíere o connòschere fintzes de atesu Sinonimi e contrari illampiare, ispalpedhare / allampiociare, apubai, assebeltare, bídere, iscerai, semodare Frasi giómpidu a s'incraradorza, ndh'at pódidu allampiare sos carabbineris ◊ in s'ispricu de su poju che allàmpio sa figura de mene etotu ◊ cudhos si fint girados a l’abbaidare allampiandhe sos ogos ◊ Tziu Missente, comente nos nche allampiabat, nos mutiat a nos cumbidare Etimo srd. Traduzioni Francese apercevoir Inglese to perceive Spagnolo divisar Italiano scòrgere, intravedére Tedesco erblicken.

allampàta allampàda

allampàu allampàdu

allampiàda allampàda

allampiadòre , agt Definizione chi allàmpiat, chi biet, abbàidat Sinonimi e contrari averiguadore, osserbadore Etimo srd. Traduzioni Francese observateur Inglese observer Spagnolo observador Italiano osservatóre Tedesco Betrachter.

allampiàdu , pps, agt: allampiau Definizione de allampiare 1, -ai 1; si narat de is laores friscos tocaos de népide o de sole forte (e chi deasi no cumprint, no ingranint) Sinonimi e contrari abboau, afrachilau, allagorjau, alluinau, anneuladu, calinu / bíciu.

allampiadúra , nf Definizione su allampiai, nau fintzes in su sensu de abbruschiadura a fràmula, abbruxadura lébia a fogu Sinonimi e contrari allampiamentu Etimo srd.

allampiài allampàre

allampiài 1 , vrb: allampiare 1, allampixae, lampiare Definizione coment'e fèrrere o guastare a lampu, a sole a tropu, nau de is laores; unu pagu coment'e intzurpare, pigare o annapare sa vista comente faet una lughe tropu forte (su pps allampiau si narat fintzes po pagu atentu) Sinonimi e contrari abbruscare, acaramai, aflachilai, aframatzare, allampajai, sicai / alluinai, illughinare Frasi su bentu de sole in maju at allampiau su trigu e gai si ch'est sicau sentza de ingranire 2. umbras luxentis allàmpiant is ogus ◊ o fia tzurpu o carchi lughe mi at allampiadu ◊ s'ómine allampiadu faghet che a sa monica 3. atentzioni a no ingolli a calincunu, ca ses mesu allampiau! Etimo srd.

allampiaméntu , nm Sinonimi e contrari allampiadura Etimo srd.

allampiàre allampàre

allampiàre 1 allampiài 1

allampiàu allampiàdu

allampigiàda , nf: allampizada, lampigiada Definizione lughe de lampu; cosa chi si movet a cropu un’iscutighedha che a sa lughe de su lampu; su abbaidare allestru de is ogos Sinonimi e contrari allampada, arraju, lampu / abbaidada, ocrada Frasi rujas allampizadas allàderant s'iscuru ispantosu Etimo srd.

allampinàda , nf Definizione su allampinare, bíere a una lampada Frasi un'allampinada e apo vistu totu! Etimo srd.