A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

corizòne colizòne

còrja còglia

corjàmene , nm Definitzione is còrgios, is pedhes Sinònimos e contràrios coiràmini Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cuirs Ingresu leather and hides Ispagnolu corambre Italianu cuoiame Tedescu Lederware.

corjàrju , nm Definitzione maistu chi trebballat is còrgios Sinònimos e contràrios pedhinarju Terminologia iscientìfica prf Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu peaussier Ingresu dealer in leather and hides Ispagnolu curtidor Italianu cuoiàio Tedescu Lederhändler.

corjàtu , agt Definitzione chi est che corgiu, lentu e forte Sinònimos e contràrios corriatu, lentu, pertiassu Ètimu ltn. coriaceus Tradutziones Frantzesu flexible et tenace Ingresu leathery Ispagnolu coriáceo Italianu flessìbile e tenace Tedescu biegsam und fest.

corjòla colzòla

corjólu corgiólu

corjólu 1 , nm Definitzione genia de fruschedha o guronedhu chi essit in su fodhe o prabarista de s'ogu Sinònimos e contràrios abruzone, algiolu, braxolu, elmizolu, epístula 1, frommizolu, mammurgiolu, pibisi 1, pilísciu, trummunzolu Terminologia iscientìfica mld Ètimu srd.

córju cógliu

còrnea , nf Definitzione sa parte de ananti de s'ogu, genia de pígiu trasparente Terminologia iscientìfica crn.

corníce , nf Sinònimos e contràrios cuarnícia.

corniòla , nf: corroniola Definitzione calidade de àghina bianca a pibiones matucos Sinònimos e contràrios titeaca Frases de tretu in tretu dhui at fundus de àxina de papai: corroniola, galopu, apraxoxa, lulliena Terminologia iscientìfica frt.

corniólu , nm Definitzione pruna ceréxia, mata e frutu, genia de pruna chi faet tundha e prus suciosa Terminologia iscientìfica frt.

coró cabóru

còro , nm: coru Definitzione arremu de sa carena grussu e curtzu cantu unu púngiu a punta a bàsciu, in mesania de sa càscia, de ue essint is artérias chi s'isterrent in totu sa carena e a ue torrant is venas: est unu músculu fatu in bàtoro partes, coment'e bàtoro buidedhos o calancas chi a borta a borta illargandhosi e istringhendhosi tirant su sàmbene de is venas e dhu mandhant in is artérias giaendho a su sàmbene una sola diretzione cun d-unu sistema de vàlvolas; si pentzat fintzes coment'e su logu de is sentidos, coment'e sa méngius parte de sa persona; sa parte de mesu de una cosa, de su truncu de una mata, sa méngius, sa prus de importu; foedhu chi si narat a chie s'istimat meda / min. corighedhu; a logos dhu narant a isclamu (cun istima, cun pentzamentu): Coro!… = odheu!, ite dannu! Sinònimos e contràrios amore, prenda Maneras de nàrrere csn: s'ossu de su c.= sa punta de s'ossu a ue in petorras torrant sas costas (ispíciu o ossu neuladori); èssere a su c. (nadu de unu) = malàidu a su coro; lòmpere a sas néulas de su c. = bènnere su coro mancu, fàghere a cuguzamentu de coro; corilentu = c. chi tochedhat allente, abbellu, itl. bradicardia; c. lestru, in abbolotu = batimentu de coru, itl. tachicardia; c. ingrussadu = itl. cardiectasia; cuguzamentu de c. = mancamentu, candho unu si paret morindhe, candho che li falat sa pressione; corimodhe = cumpassivu, chi at dolu de s'àteru; coritostu = chi no sentit dolu de s'àteru, de coru mortu; zúghere pilu in su c., àere c. pilosu = èssere chentza dolu nudha che a sos animales; èssere de malu coro (malugoro) = susuncu, chi no donat nudha; bogaresiche su c. pro ccn. = dare totu; èssiri ampru de c. ma istrintu de buciaca = de bonugoro ma póveru; èssere cun su c. in buca = cun su c. bolaola, tochedhendhe a bàtidas lestras che porchedhu in sacu; torrare su coro a locu = dare asséliu a su coro, a s'ànimu; fàghere c. malu = pònniri coru mau, pessare in su malu, timire de àere o chi unu apat dannu, fàghere a timire, dispiàghere; fàghere una cosa a c. seguru = a sa segura; bastai su c. o donai coru a…, de… = tènniri finecoru, bastare s'ànimu, àere su corazu de…; mi narat su c. chi… = timo, pesso chi…; fai una cosa a malu c. = de mala gana; fàghere carchi cosa de c. = cun gustu, cun prexu; tènniri in sa língua su chi si tenit in su c. = nàrrere totu chentza birgonza, dare coro e cara; costai su sànguini de su c. = meda, tropu; donai su c. = istimare forte; furai su c. = piàghere meda; segai su c. = àere o dare dispiaghere mannu; leare su c. = fàghere impressione meda; tocare su c. a unu (nadu de carchi cosa, de ccn.) = sentire meda, forte, itl. commuòvere; bènnere su c. mancu = dimajai; mi ch'est annanne su coro, zuto su coro andhendhemindhe = tenzo pessamentu malu, seu a afinamentu de ànima, tengu fàmini meda; pònneresi o dàresi a c. una cosa = sentire, sufrire de sa mancàssia; dare o fàghere una cosa cun totu su c. = cun prexeri; no pasare c. de una cosa = pònneresi a coro una cosa, istare in pessamentu; àere a c. una cosa, a unu = istimai a unu, tènniri cara una cosa; agatàreche a unu in su c. = istimai forti a ccn. chi praxit meda, chi est àbbili meda in ccn. cosa; fàere bona cara a c. iscutu = mustrare de èssere cuntentos fintzas candho bi at males, itl. fare buon viso a cattiva sòrte; su Sacru Coro = su coro ’e Zesu, Zesugristu etotu pintadu o fatu mustrendhe su coro sou; segare o abbèrrere su c. perra perra = provai disprexeri mannu Frases sufrit a su coro e no podet fàghere irfortzu ◊ li est bénnidu su coro mancu e si est faladu a terra ◊ ant cramadu su dutore ca est a mancamentos de coro ◊ sas bàtidas de su coro sunt de prus candho si curret ◊ agiummai mi ndi oberit su coru de s'atzíchidu! ◊ azummai mi nche butat su coro, timendhe ◊ zuto su coro andhendhemindhe de s'isanimamentu ◊ ti portu istugiara in su coru! 2. in su coro de su zerru faghet fritu meda ◊ su coro de sa linna de un'àrbure est prus tostu, candho no est prudigadu ◊ su coro de un'erba est sa parte prus modhe 3. su vapori est partiu… chini mi at a portai novas de coru miu?! ◊ a tie, coro meu, Deus ti diat fadu! ◊ abioi froriu imparendi a bobai… beniu a mi portai novas de coru miu! 4. candho mai, si tue as unu coro, su piantu ’e sas mamas lassas gai? (Piras)◊ cumpatide, no bos lu dedas tantu a coro! ◊ unu coro malu li neit de torrare ◊ custu fuedhu m'isperrat su coru, fillu miu! ◊ ite dura betzesa: custa fiza mi est sichendhe su coro! ◊ mi at fatu coro malu candho apo intesu su chi li at nadu su dutore ◊ gheta a coru seguru, a sa carrada, gei ndi capit meda, de binu! ◊ fatzaus a manera chi si bastit su coru po bociri su mali chi si bocit! ◊ a su postu de èssi cuntentu si dh'iscorigat su coru ◊ miserina s'arxola chi si ponit a coru de sa fromiga! 5. fàghedi coro forte ca est lómpida s'ora ◊ su merí depiat fai un'abbisita mancai no ndi essit tentu coru ◊ scirendu ca teniat su fradi in presoni depiat èssi seghendidhi su coru! ◊ cussos s'istimant coro coro ◊ no mi daet coro de fàghere nudha, ischindhe chi est totu debbadas ◊ chena li dare sa benénnida no lis tocaiat coro a si che andhare ◊ guasi carvedhi boltulada, no si podiat pesare coro chentza sa munnedha chi cheriat issa ◊ no mi fadiat mancu coru de andai a crésia custu mangianu! ◊ no ti ndhe pasaiat coro, fizu meu, finas chi sa morte ti che at trazadu! ◊ ohi, su dutore, coitade, ca mi ch'est lompindhe a sas néulas de su coro! 6. cussu est de coro astrintu e no daet nudha ◊ tue l'iscurtas e lu cres tropu ca ses de coro modhe ◊ teniat una richesa ibbaldarada, ma fit de malugoro e no daiat nudha a nisciunu ◊ si a denote biet cuss'irmustru, calicunu de coro pacu forte, massestat, ndhe morit de s'assustru! (G.A.Solinas)◊ portat su coru tostau che códula de arriu ◊ custu mundhu revessu, ereze, ascamilosu, at su coro pilosu pro èssere gai cumbessu? ◊ za ndhe daet puru, de cosa, ma semper a malugoro 7. a fiza mia cuss'atore bi che l'agatant in su coro! ◊ addaghi faedhat, a isse mi che l'agatant in su coro! ◊ tue ses su Segnore Deus chi torras a locu su coro issoro! 8. coro, issa pessat semper chi in su mundhu totu andhet bene! Sambenados e Provèrbios smb: Coro, Coros / prb: su bonugoru est su mellus pratu ◊ coro mintet coro ◊ menzus cara ruja chi no coro niedhu Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. cor Tradutziones Frantzesu cœur Ingresu heart Ispagnolu corazón Italianu cuòre Tedescu Herz.

còro 1 , nm Definitzione cuncordu de cantores, personas chi cantant impare a boghes diferentes e cuncordas, po acumpangiamentu o fintzes a solu Sinònimos e contràrios cunsonu Frases sunt famados su coro de Neoneli, de Macumere, de Biti Tradutziones Frantzesu chœur Ingresu chorus Ispagnolu coro Italianu còro Tedescu Chor.

coróculu , nm Sinònimos e contràrios biscacu, cacódua, caróngiu, coda 2, códua, cogólidu, craltu, ladhia, lecucu, lódhuru Tradutziones Frantzesu roc arrondi Ingresu roundish stone Ispagnolu roca redondeado Italianu masso rotondeggiante Tedescu rundlicher Felsblock.

coròdha , nf Definitzione sa pubúntzula de unu frore fata de is fogighedhas de diferente colore e totu postas a inghíriu tundhu Sambenados e Provèrbios smb: Corodda Terminologia iscientìfica rbr Tradutziones Frantzesu corolle Ingresu corolla Ispagnolu corola Italianu corólla Tedescu Blumenkrone.

còroe , nm: cròcoe Definitzione erba de tàgliu o de giallu, genia de erba bona po giare su colore grogo a s'orrobba e fintzes po meighina Sinònimos e contràrios giàllara Terminologia iscientìfica rba, Reseda luteola Tradutziones Frantzesu réséda jaunâtre Ingresu yellow mignonette Ispagnolu gualda Italianu guaderèlla Tedescu gelber Wau, Färber-Wau.

corófulu caróvulu