maraídha , nf Definitzione tauledha chi, aintru de su mojolu de sa mola, cun d-unu puncione o ispina impedit a su mojolu de ndh'essire de sa buca de sa subrana e régulat sa calada de su laore permitindho chi su mojolu, apicau cun is bitas, si potzat artzare lassandho calare prus granu chentza ndh'essire a fora.
maràlta , nf Definitzione mare artu, abba grussa Frases at ispartu sas velas a su bentu in maralta timida.
maramèle , nm Definitzione comare anna, su bíurru Sinònimos e contràrios annaemele, bucameli, nonnamele, zanaemuru Terminologia iscientìfica anar, mustela nivalis.
maramundài , vrb Definitzione pigare a mundhadura, comente iat a fàere s'undha de su mare, unu maremotu (e si narat a frastimu puru) Sinònimos e contràrios leai, picare Frases anchi ndi dhu maramundit sa giustítzia! Ètimu srd.
maràndhula malàndura
maràndra malàndra
maràndua, maràndula malàndura
maranduósu , agt Definitzione chi est a bisura de maràndula, de fae, tretu in sa carre arterau e tostau Ètimu srd.
maràndura, marànnula malàndura
marànu , agt Definitzione nau de logu, chi dhue apaulat s'abba, logu de mara Sinònimos e contràrios abbadrinosu, benàtile, benatzosu, benosu.
mararióngiu maladióngiu
maràriu malàdiu
marasàda , nf Definitzione su marasare, pelea o múngia manna, immarritzone Sinònimos e contràrios cadha, impodha, irmercorzada, ismuntziada, marigonada Frases za ndh'as fatu de marasadas!… Ètimu srd.
marasadòre , agt, nm Definitzione chi o chie trebballat meda, chentza si arresparmiare Sinònimos e contràrios trabagliadore, trabagliante | ctr. mandrone, oreri, praitzosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bourreau de travail Ingresu slogger Ispagnolu trabajador empedernido Italianu sgobbóne Tedescu Arbeitstier.
marasàre , vrb Definitzione trebballare meda, cun múngia manna, faendho sacrifícios mannos Sinònimos e contràrios matanare, peleai, trumentai Frases pro isse marasades e patides, s'ànima che candhela consumides (S.Casu)◊ sa de su catolaju est un'arte de istelevru: bi marasant manos, pes e chervedhu e peus sa mata ◊ cun totu su pagu torracontu, maraso sempre e no tzedo ancora ◊ bae e marasa, as fortza e brios de ti fàghere ricu! Ètimu srd.
maràsu , nm, agt Definitzione trebballu grae o meda Sinònimos e contràrios cadha, matana, pelea, ramatu Frases ti at dadu in dode làgrimas, lutu, fàmine, orfania, marasu ◊ fàmine, sidis, sonnu, caldu, fritu, marasu, sàmbene, làgrimas e suore fritzant su corpus in rughe ◊ azis totu, però sezis in marasu ◊ si fis pro marasu a ossos pistos semper su cantu ti det dare gustu 2. su póveru, afligidu, marasu e no tatu, cret chi sa mata piena apant issos.
maratòna , nf Definitzione currera longa, a tretu meda e totu a pei.
maravíglia , nf, nm: maravíllia, maraviza, meraiza, meravíglia, meravilla, meraviza, merevilla, merevixu Definitzione cosa ispantosa o fintzes unu chi faet ispantu; nau cun ironia, cosa chi si faet coment'e abbitúdine (e mancu bona) Sinònimos e contràrios abbengu, ispantu, ispapatu, spantamentu Frases sunt abbajos indeorados sos ojos tuos pienos de maraviza ◊ a sa vista de cussa meravíglia, Bachisedhu non bidiat s'ora de imperriare su cadhu e cúrrere a bidha ◊ ite meravíglia su fígiu de Deus ciciu a bestiolu! ◊ s’ispantat ammostrendi sa prus grandu meravíglia ◊ sa meraviza de cussu logu? una cosa de no crere!◊ mi fait meravíllia e ispantu mannu su chi tui iscís fai ◊ s'ispiridada cantàt in italianu e sa cosa iat fatu meravíglia ◊ custa cosa mi faet peri merevixu! 2. est una meraviza, cussu pisedhu, comente est cabosu 3. torra fumendhe ses? meraviza!…◊ meraviza chi ch'est in ziru…, bandhuleri!◊ meraviza chi rues… sempre abbaidendhe a crabas! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu étonnement, surprise Ingresu wonder Ispagnolu maravilla Italianu meravìglia Tedescu Wunder.
maravíglias , nf Definitzione genia de druches fríssios Sinònimos e contràrios origlieta Terminologia iscientìfica drc.
maravíllia, maravíza maravíglia