A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

sifòne, sifòni , nm Definitzione calesiògiat tubbu o cundhutu chi faet cuidu a manera chi prenu de abba o àteru deasi no lassat passare ària, o fintzes chi faendho calare s'abba de una parte che dha piscat de s'àtera (e po cussu fintzes aina po bogare binu de is timigianas) Tradutziones Frantzesu siphon Ingresu siphon Ispagnolu sifón Italianu sifóne Tedescu Saugheber.

sigajòne , nm Sinònimos e contràrios alidedhu, filavila, lampajone, orrubina, scriudha Terminologia iscientìfica rba, Muscari comosum.

sigantínu secantínu

sigarèta , nf Definitzione trinciau fatu a cannedhu finedhedhu e longhitu imbodhigau in paperi, po fumare Frases prestu, scavuancedha sa sigareta!

sigàrru , nm: gigarru, tzicarru, zigarru Definitzione tebbacu a fògia sicada e imbodhigada istrinta a cannedhu fine e longhitu, po pipare Frases fai su prexeri, ciai ca ses andandu a s'istancu, comporamí dus sigarrus! Ètimu spn. cigarro Tradutziones Frantzesu cigare Ingresu cigar Ispagnolu puro Italianu sìgaro Tedescu Zigarre.

sigàu sicàdu

síghere , vrb Definitzione andhare ainnanti faendho ccn. cosa cumenciada; andhare o cúrrere aifatu e lòmpere a ue un’àteru est andhau o est andhandho / pps. situ 1 Sinònimos e contràrios sichire* Frases su viazu sighet tranchígliu in su manzanedhu pàsidu in mesu de crecos e suerzos ◊ canno fuit ilmarinadu l'ant fuliadu in d-unu crastu e ant situ a arropare ◊ cussa cosa no est de síghere! 2. su pitzinnu andhat a innantis e issos sighent ivatu.

sighérru sechérru

síghi , avb Definitzione si 1 + chi / tue sighi!… = a tui ge nci bolit pagu a ti coglionai, bínciri, o àteru Frases cussu sighi est unu pudhu!…◊ tia Tonedha sighi, zai b'est debbadas in su mundhu: issa bisat ritza! ◊ cussu sighi est bonu! ◊ custu sighi si niat zogu: no che ses mai, in domo!

sighía, sighída sichía

sighidamènti , avb Definitzione a síghidu, a sa sighia Frases teniat dexiotu annus, ma no podiat trabballai ca fiat arréndiu sighidamenti de sa malària.

sighídhu , nm Definitzione sigillu, ma nau prus che àteru coment'e avertimentu o augúriu / chi ti siat s.! = chi no ti torret a costare mai prus! (chi apas serrau cun cosas deosi!): genia de augúriu (e fintzes avertimentu) chi si faet a unu chi essit de presone, chi at fatu calecunu dannu Sinònimos e contràrios ségliu, sigígliu Frases apenas chi l'ant bidu, torrau dae presone "Custa ti siat sighidha!" li ant nau ◊ chi ti siat sighidhu! ◊ cussa mirada gai fissa eternu sighidhu de ammentu torratu chin mutos favedhos in suta a unu chelu de istedhos (N.Trunfio) Ètimu ltn. sigillum.

sighídu sichíu

síghidu , avb Definitzione a s. = a sa sighia, chentza si firmare Sinònimos e contràrios sighidamenti Frases sa cariadura depet èssere fata a síghidu ora meda.

sighidúra sichidúra

sighíe sichíre

sighiméntu , nm Sinònimos e contràrios sichidura, sighíngiu Ètimu srd.

sighíngiu, sighínzu , nm Definitzione su sighire, cosa chi sighit / s. de abba = próida chi sighit Sinònimos e contràrios sichidura, sighimentu Frases no apu inténdiu prus sighíngiu de nudha, mancu mali! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu continuation Ingresu continuation Ispagnolu continuación Italianu continuazióne Tedescu Fortsetzung.

sighíre, sighíri sichíre

sighisíghi sichissíchi