A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

zàra 1 , nf: giara* 1, zarra 1 Definitzione genia de istrégiu mannu de terra, fatu coment'e a brúngia cun bàtoro asas, prus che àteru po pònnere e chistire s'ógiu / min. zarita, zarrita Sinònimos e contràrios giorra, giru Frases bi teniat zarras de ozuermanu e lússias de trigu ◊ ti dimandho saludu solamente: no cherzo tancas e ne zarras de oro ◊ sa zarra est isasada Terminologia iscientìfica stz.

zàra 2 , nf Definitzione fortuna, festa: nau in cobertantza, fintzes dannu, dispraxere Sinònimos e contràrios foltuna / festa, sciala Frases amus àpidu sa zara de s'isposa Ètimu itl. zara.

zardinéri , nm Definitzione chie contivígiat o tenet contu giardinu.

zardínu , nm: gialdinu* Definitzione logu prantau a frores o a matas de frutu (es. aràngios, mandarinos) Frases totu sos zardineris chi recuant a su zardinu chi as manuidu in s'àndhala de sas musas d'Elicona (G.Mele).

zàre , vrb: ciai 1, giai, tzare Definitzione tenet totu is significaos de dare / pps. zadu, zau, ger. zaindhe, zaendho; ind. pres. 1ˆ p. sing. zatzo; cong. 3ˆ p. sing. zetzat, 3ˆ p. pl. zetzent Sinònimos e contràrios dae* 1, donai, gionai Frases custos pipios no zaiant fastídiu ◊ bidha mia mi at zau su bene e inie apo lassau su coro ◊ sos ambassadores zesint a su duca sa lítera sizillada ◊ sa trilla chi ti apo promintu ti dha zatzo como! ◊ ti apo bistu zaendhe a totus sas manos, saludandhe ◊ zaie atentzione! ◊ zami pane e casu! ◊ zaídemi fortza! ◊ non m’apo a perdonare mai pro sa suferéntzia chi ti apo zadu ◊ ista atentu no ti zetzent dinari frassu!

zarigàre , vrb: giarigare Sinònimos e contràrios assulurgiare, gegherai*, salargiare, trubbare Frases su pastore zàrigat su bestiàmine.

zaríta , nf Definitzione min. de zara 1 Sinònimos e contràrios brúnia.

zarmínu , nm: zerminu Definitzione genia de druche biancu nidu fatu cun abros de ou murigaos a forte e meda cun tzúcuru e méndhula ispuligada, assada e segada a tirighedhas longhitas ammesturadas impare: essit a fundhu tundhu e a punta in pitzu, a bisura de bardúfola furriada, cun sa tragea ispergiada apitzu Sinònimos e contràrios bianchitu, meringa, tutunzinu Frases pro s'isposonzu amus fatu duas cotas de zerminos Terminologia iscientìfica drc.

zarmínu 1 , nm: germinu* Definitzione genia de tupa chi faet a cannàile longu, bella po is frores fragosos (biancos, grogos).

zaròla , nf Definitzione genia de matighedha chi assimbígiat a su calàvrighe Sinònimos e contràrios lazarola*

zarólu , nm Definitzione ozaloru, nau solu po istrégiu (piticu) de ógiu Sinònimos e contràrios cungiabedhu, cunzatinu Frases si est a giúchere zarolos pro picare postu, cras giuco carchi tassone! Terminologia iscientìfica stz.

zàrra zàra

zàrra 1 zàra 1

zarràre , vrb: ciarrai*, tzarrare Definitzione istare a ciarra, istare a chistionu cracu ma cun pagu sustàntzia, istare alleghetandho Sinònimos e contràrios arrallai, paraletare, tzarritare.

zarratànu , nm, agt: ciarlatanu* Definitzione chi o chie est arralladore e inganneri puru Sinònimos e contràrios fragnóculu / argioleri, badaceri, barrosu, ciaciareri, ciaramedha, ciavanone, foxileri, illanadu, paraletadore.

zarrète, zarrètu , nm: ciarreto, giarretu* Definitzione una genia de pische de mare.

zarridàre , vrb Sinònimos e contràrios anniciare, anninnijare, annirghiai, garrizare, giarraspidare, innicrare, innigridare 2. zàrridat a su bentu, si mosset su collete de sa zancheta, ne istracu e ne bintu sichit a cúrrere coment'e sa gana Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hennir Ingresu to neigh Ispagnolu relinchar Italianu nitrire del cavallo Tedescu wiehern.

zàrridu , nm Definitzione sa boghe de su cuadhu, genia de tzérriu Sinònimos e contràrios annicrada, annígghidu, grinnicu, innícritu, ninniju Frases est a zàrridos che cabadhu rude ◊ a múlios, a surbúschios, a zàrridos, a órrios, a mílios, a apedhos, a pílios curriant sas béstias a sos frúschios (A.G.Solinas)◊ bi aiat mama chi donzi tantu inchendhiat sa carrela chin d-unu zàrridu cramendhe sos fizos Terminologia iscientìfica bga Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hennissement Ingresu whinny Ispagnolu relincho Italianu nitrito Tedescu Wiehern.

zarrítu , nm: giarritu* 1 Definitzione genia de boghe de prexu, un'annírghidu, chi faent (is ómines) cantandho e ballandho.

zàrru , agt Definitzione chi est cant'e pare, a paris, patu (in su giogu o in calecuna chistione) Sinònimos e contràrios patu 1 Frases semus zarros!