A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

zenterúbia , nf: gentarrúbia* Definitzione genia de pigione mannu chi faet abbitu in logu de istagnu Sinònimos e contràrios mangone.

zènti tzènte

zentichèdha, zentighèdha , nf: gentixedha Definitzione min. de zente: segundhu comente si narat, bolet nàrrere gente meda, e segundhu comente bolet nàrrere gente metzana Sinònimos e contràrios gentaredha, ratatúglia, scrufulia, tzentedha / zentória.

zentilèsa , nf: gentilesa Sinònimos e contràrios acatu, donosidadi / irfestu.

zentória , nf Definitzione gente meda, unu muntone de gente Sinònimos e contràrios apubulada, carca, carcadripa, ciurma, gentixedha / ttrs. gintória Frases bidindhe sa zentória chi bi fit acudida, dimandhaiat ite teviat fàghere pro si cunvertire ◊ ealla tota custa zentória tuchendhe a lerina a sa festa! ◊ sas domos fint prenas de zentória ◊ candho su baule est essidu, sa zente, chi fit zentória, si est aviada Tradutziones Frantzesu foule, multitude Ingresu crowd Ispagnolu muchedumbre Italianu fòlla, turba, moltitùdine Tedescu Menge.

zenúju , nm: genugu* Definitzione s'annoigadórgiu mannu de sa camba, a sa parte de ananti, in mesania, tra s'ossu de sa còscia e sa cannedha de sa camba Sinònimos e contràrios denucru, fenucru 1, ghinúciu Terminologia iscientìfica crn.

zénzeru , nm Definitzione genia de erba bona po meighina Terminologia iscientìfica rbc, Zingiber officinale.

zenzía , nf: zinzia Definitzione sa carre chi carràgiat s'arraighina de is dentes, totu a inghíriu; una parte de sa mola Sinònimos e contràrios benzia, ghinghia*, séntzia Frases zughet sas zinzias chen'e dentes Terminologia iscientìfica crn.

zenzíllu , nm Definitzione tebbacu de nasu Sinònimos e contràrios tzaparíglia Ètimu itl. zinzilio Tradutziones Frantzesu tabac à priser Ingresu snuff Ispagnolu rapé Italianu tabacco da fiuto Tedescu Schnupftabak.

zenzína , nf Definitzione genia de erba bona fintzes a fàere licore: faet a digirire, immartire Sinònimos e contràrios agintziana, dentziana, sensiana.

zèo , prn: ceo, geo Definitzione prn. de prima persona sing. Sinònimos e contràrios dego*, ego Frases babbu tou la pessat che zeo ◊ zeo mi agataia in cussa terra de amore cun sos annos meos in frore.

zeografía , nf: giografia*, zografia Definitzione istúdiu de sa Terra po comente est fata e totu su chi dhu'est in pitzu a parte de fora Frases medas faghent cufusione tra su chi est zografia e su chi est istória: custa la faghet sa zente, ma sa prima nono, fintzas si s'istória podet cambiare prus de una cosa de sa zografia puru.

zeogràficu , agt: giogràficu*, zogràficu Definitzione chi pertocat sa giografia.

zèra , nf Definitzione fera de cassare; fintzes maladia de sa fera (chi ndhe podet cundhire àteru bestiàmene) Maneras de nàrrere csn: colare, passare o bènnere in z. a unu = bènnere a betu, a tretu de li poder lòmpere (a si ndhe pagare de un'ofesa, de àteru), fintzas bènnere a conca 2. cussa est brebei chi at pigau zera 3. si nos colades in zera!…◊ bae, bae, già mi as a colare in zera!…(G.Ruju)◊ sa cosa chi no mi passaiat in zera fit de torrare a bidha

zerarchía , nf: gerarchia* Definitzione foedhu grecu po nàrrere is grados de su cumandhu assentaos in órdine de podere (e de chie cumandhat puru, e deosi sa gerarchia funt is autoridades in órdine de podere).

zeràrchicu , agt Definitzione chi pertocat sa gerarchia, chi andhat in órdine de podere, de importu.

zeràu , agt Definitzione nau de fera, chi at pigadu zera, at ingortu zera, o fintzes de bestiàmene pesau chi est tocau de fera Ètimu srd.

zèrda , nf: (sa zerda = sazèrda) cedra* gelda, tzerda Definitzione donniuna de is duas costanas de su carru, fata a linnàmene, po mantènnere sa cosa chi si càrrigat (linna, sacos prenos o àteru) Sinònimos e contràrios bratzolu 1, bratzulera, costana, língiu, palera Tradutziones Frantzesu ridelles du char Ingresu board Ispagnolu adral Italianu spónda del carro Tedescu Leiter.

zerdàtzu , nm Definitzione intessidura de tirivodha, genia de istoja, de pònnere in su carru po carrare ladamíngiu o àteru puru Ètimu srd.

zerétu , agt: daretu* Sinònimos e contràrios ténneru | ctr. doltu Frases sos costialvos de su riu sunt longos e zeretos.