A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

zenterúbia , nf: gentarrúbia* Definizione genia de pigione mannu chi faet abbitu in logu de istagnu Sinonimi e contrari mangone.

zènti tzènte

zentichèdha, zentighèdha , nf: gentixedha Definizione min. de zente: segundhu comente si narat, bolet nàrrere gente meda, e segundhu comente bolet nàrrere gente metzana Sinonimi e contrari gentaredha, ratatúglia, scrufulia, tzentedha / zentória.

zentilèsa , nf: gentilesa Sinonimi e contrari acatu, donosidadi / irfestu.

zentória , nf Definizione gente meda, unu muntone de gente Sinonimi e contrari apubulada, carca, carcadripa, ciurma, gentixedha / ttrs. gintória Frasi bidindhe sa zentória chi bi fit acudida, dimandhaiat ite teviat fàghere pro si cunvertire ◊ ealla tota custa zentória tuchendhe a lerina a sa festa! ◊ sas domos fint prenas de zentória ◊ candho su baule est essidu, sa zente, chi fit zentória, si est aviada Traduzioni Francese foule, multitude Inglese crowd Spagnolo muchedumbre Italiano fòlla, turba, moltitùdine Tedesco Menge.

zenúju , nm: genugu* Definizione s'annoigadórgiu mannu de sa camba, a sa parte de ananti, in mesania, tra s'ossu de sa còscia e sa cannedha de sa camba Sinonimi e contrari denucru, fenucru 1, ghinúciu Terminologia scientifica crn.

zénzeru , nm Definizione genia de erba bona po meighina Terminologia scientifica rbc, Zingiber officinale.

zenzía , nf: zinzia Definizione sa carre chi carràgiat s'arraighina de is dentes, totu a inghíriu; una parte de sa mola Sinonimi e contrari benzia, ghinghia*, séntzia Frasi zughet sas zinzias chen'e dentes Terminologia scientifica crn.

zenzíllu , nm Definizione tebbacu de nasu Sinonimi e contrari tzaparíglia Etimo itl. zinzilio Traduzioni Francese tabac à priser Inglese snuff Spagnolo rapé Italiano tabacco da fiuto Tedesco Schnupftabak.

zenzína , nf Definizione genia de erba bona fintzes a fàere licore: faet a digirire, immartire Sinonimi e contrari agintziana, dentziana, sensiana.

zèo , prn: ceo, geo Definizione prn. de prima persona sing. Sinonimi e contrari dego*, ego Frasi babbu tou la pessat che zeo ◊ zeo mi agataia in cussa terra de amore cun sos annos meos in frore.

zeografía , nf: giografia*, zografia Definizione istúdiu de sa Terra po comente est fata e totu su chi dhu'est in pitzu a parte de fora Frasi medas faghent cufusione tra su chi est zografia e su chi est istória: custa la faghet sa zente, ma sa prima nono, fintzas si s'istória podet cambiare prus de una cosa de sa zografia puru.

zeogràficu , agt: giogràficu*, zogràficu Definizione chi pertocat sa giografia.

zèra , nf Definizione fera de cassare; fintzes maladia de sa fera (chi ndhe podet cundhire àteru bestiàmene) Modi di dire csn: colare, passare o bènnere in z. a unu = bènnere a betu, a tretu de li poder lòmpere (a si ndhe pagare de un'ofesa, de àteru), fintzas bènnere a conca 2. cussa est brebei chi at pigau zera 3. si nos colades in zera!…◊ bae, bae, già mi as a colare in zera!…(G.Ruju)◊ sa cosa chi no mi passaiat in zera fit de torrare a bidha

zerarchía , nf: gerarchia* Definizione foedhu grecu po nàrrere is grados de su cumandhu assentaos in órdine de podere (e de chie cumandhat puru, e deosi sa gerarchia funt is autoridades in órdine de podere).

zeràrchicu , agt Definizione chi pertocat sa gerarchia, chi andhat in órdine de podere, de importu.

zeràu , agt Definizione nau de fera, chi at pigadu zera, at ingortu zera, o fintzes de bestiàmene pesau chi est tocau de fera Etimo srd.

zèrda , nf: (sa zerda = sazèrda) cedra* gelda, tzerda Definizione donniuna de is duas costanas de su carru, fata a linnàmene, po mantènnere sa cosa chi si càrrigat (linna, sacos prenos o àteru) Sinonimi e contrari bratzolu 1, bratzulera, costana, língiu, palera Traduzioni Francese ridelles du char Inglese board Spagnolo adral Italiano spónda del carro Tedesco Leiter.

zerdàtzu , nm Definizione intessidura de tirivodha, genia de istoja, de pònnere in su carru po carrare ladamíngiu o àteru puru Etimo srd.

zerétu , agt: daretu* Sinonimi e contrari ténneru | ctr. doltu Frasi sos costialvos de su riu sunt longos e zeretos.