zéurra , nf: tzaurra Definitzione cambighedhu o ànima chi bogant is sèmenes cumenciandho a naschire Sinònimos e contràrios inseurru*, serione, tudhu.
zía , nf Definitzione foedhu solu po mutire o inditare una tzia (fintzes de intradura), sorre o sorresta de àteru parente custrintu (es. mama, babbu).
zibbàre , vrb: atzibbare, tzibbare* Definitzione papare fintzes a no ndhe tènnere prus gana, tzatzare Sinònimos e contràrios atatare, mascare, satzai.
zibbilàre , vrb: gibbulare*, zubbilare Definitzione andhare o pònnere a unu in pentzione.
zibbiléu , nm: giubbileu*, zubbileu Definitzione perdonu chi is Pabas cuncedent in d-unas cantu ocasiones (prus che àteru dónnia chimbanta annos, a su séculu e a su mesu séculu, po ammentu de sa naschia de Cristos)/ fàchere zubbileu = àere cuntentesa, alligrare Terminologia iscientìfica prdc.
zibbírriu , nm Definitzione
genia de idea maca, de disígiu, de gana pagu de giudu
Sinònimos e contràrios
bríbbidhi,
bidhídhiri,
birbillitzu,
cadhina,
erredha,
foliatza,
tzelevriada
Frases
irgusoladu fatu dai cudhos, est custrintu a pònnere mente a sos zibbírrios issoro
Tradutziones
Frantzesu
caprice
Ingresu
caprice
Ispagnolu
antojo,
capricho
Italianu
ruzzo,
caprìccio
Tedescu
Laune.
zibbòne , nm: ciponi, gipone*, zipone Definitzione genia de bestimentu grussu de su costúmene, siat de ómine e siat de fémina, chi si ponet in pitzu de sa camisa (o ghentone) o fintzes in pitzu de totu (camisa, pala o coritu, zipone) Sinònimos e contràrios giacu 1.
zíbbu , agt Sinònimos e contràrios atatu, mascadu, satzau | ctr. famidu Frases istasero za sunt zibbas, mih, sas berbeghes! ◊ como so zibbu e no cherzo àteru a manigare.
zibidónia , nf Definitzione boghe de làude, de cuntentesa, de alligria / zibidónias agrestes = frastimos Sinònimos e contràrios alleluja 1.
zigànte , agt, nm: giganti* Definitzione chi o chie de carena est mannu mannu, debberone; persona de imprastu mannu, de abbilidade manna meda in calecuna cosa Sinònimos e contràrios debberone 2. como no est prus Nugoro ca mancant sos zigantes…
zigantínu , nm: gigantinu* Definitzione tumbas de gigantes, genia de tumbas de su períudu nuràgicu.
zigàrru , nm: gigarru, sigarru*, tzicarru Definitzione tebbacu a fògia sicada e imbodhigada craca a cannedhu fine e longhitu, po pipare (a bisura de sigareta) Frases fumaiat su zigarru a fogu a intro.
zigòta, zigótu , nf, nm: gigota* Definitzione dhu narant solu in fàghere a zigota, a zigotu = atripare forte, iscúdere, fàere a befa Sinònimos e contràrios aciota, baticollu 2. l'at fatu a zigota in mesu piata ◊ ancu lu fetant a zigota! ◊ sa gherra est fatendhe a zigota su logu.
Zillànu , nm Definitzione númene de ómine.
zimbòmba , nf Definitzione genia de aina po sonare: est una padedha pitica de terra tupada a pedhe de cane, bene istirada, istampada in mesu, ue si faet passare unu tubbu de canna a dentes a istúturu Terminologia iscientìfica sjl.
ziminàda , nf Definitzione papare de ziminu (istentinas orrostias in sa braxa), papada de ziminu Sinònimos e contràrios ttrs. ziminada Frases cun cussu dinari nos fatemus una grandhe ziminada Terminologia iscientìfica mng.
ziminàre , vrb Sinònimos e contràrios conziminare*.
ziminarístu zeminarístu
ziminàriu zeminàriu
ziminèa, ziminèra zaminèra