acúcu , nm Sinònimos e contràrios acucada, bidhídhiri, meleda, muschinada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fantaisie Ingresu whim Ispagnolu capricho, antojo Italianu ghiribizzo Tedescu Schrulle.

cascabédhu, cascabéllu , nm: cascavèglia, cascavégliu, cascavellu Definitzione idea badhinosa, pistighíngiu, pentzamentu malu; nau de unu, chi dh'ant orróschiu o chi at orróschiu; a logos, genia de sonàgia pitichedhedha / ghetare cascavégliu a unu = ficare ódiu, tírria, menospretziai Sinònimos e contràrios bidhídhiri, bigirria, erredha, férnia, fumacera, irriolu, iscrapitzada, meleda, zibbírriu / ischiglitu Maneras de nàrrere csn: bogai (o bogaisindi) is cascavellus de conca = fàghere lassare (o lassare) sas ideas macas, sos machines; lassai su cascavellu, o is cascavellus; ghetai cascavellu a ccn. = leare a regelu Frases e no nci dh'essit su cascavégliu de conca! ◊ podides irmazinare su cascavellu chi mi at postu candho mi at allegadu de "sos àteros astros"! (A.Deplano)◊ issu at ghetau cascavellu a is barracellus e a is canis ◊ bogai su mediori e is cascavèglias! Ètimu ctl. cascavell Tradutziones Frantzesu fantaisie, idée fixe Ingresu fancy, oddness Ispagnolu capricho, antojo Italianu caprìccio, bizzarrìa, idèa fissa Tedescu Laune, fixe Idee.

desízu , nm: disígiu, disígliu, disílgiu, disillu, disitzu, disixu, disizu Definitzione su disigiare, bòllere calecuna cosa; sa cosa disigiada; mància de sa pedhe Sinònimos e contràrios ànsia, apicónia, apitu, bolla, gana / cdh. disíciu Maneras de nàrrere csn: disígius de fémmia impedia = cosas chi disizat una ràida, unu pagu foras de su normale, e fintzas una zenia de marcos chi essint in sa pedhe a sa criadura de naschidorzu; d. de cani malàdiu = disizu unu pagu macu, raru, de cosas chi no si tenent; fàghere unu d. = disigiai; catzare, vocare, istudai su d. = torraisí disígiu de una cosa, bogaisindi unu disígiu; acantzare unu d. = resessire a tènnere su chi si est disizadu; tènniri una cosa a disígiu = èssere disizèndhela dae meda; èssere a d. o in d. de ccn. cosa = disigiaidha ca serbit, ammancat, est paga; a disígiu de!… = apo, as, at, amus, e gai, coloviadu, cascaviadu (ccn., ccn cosa) a tropu!, nos semus irbulados de…; fai una cosa a d. = apustis de l'àere disizada meda; mòrrere, morririsí de su d. = àere una gana maca de carchi cosa Frases cussu est disillu chi podit acansai ◊ su disizu meu est a bídere a tie ◊ pro si catzare totu sos disizos, mancu sa domo de sos afoghizos solit sa zente gai visitare! ◊ bogamindi su disígiu, chi t'isposu! ◊ custus giòvunus no tenint perunu disílgiu bonu 2. est pena manna su ti biri a disígiu! ◊ a prandi eus fatu frégua istufara: dha tenestis própiu a disígiu! ◊ depu portai totu su matzàmini lissiau: tanti gei mi ndi seu pesau una borta po disígiu, pigau a cagaredha!…◊ semus a disizu fintzas de erbuzu, pro no andhare a ndhe collire ◊ fintzas a disizu de abba semus, inoghe! ◊ a disígiu de nci èssi sodraus!… stupamincedhus! Ètimu ctl. desitj Tradutziones Frantzesu désir Ingresu wish Ispagnolu gana (f), deseo, antojo Italianu desidèrio Tedescu Wunsch, Hautfleck.

linghízu , nm Definitzione manera de fàere po indrúchere s'àteru a calecuna cosa; manera de fàere contivigiosa meda, coment'e bolendho fàere sa cosa a linghidura; fintzes una zenia de gustu, de praghere o soddisfatzione a fàere calecuna cosa o una prova dificurtosa o de pagu giudu, bastat de dhue arrennèscere o de si giare a bíere Sinònimos e contràrios apraniamentu, lintura / pibinca 2. ant illitzidu s'incunza cun linghizu (G.A.Mura) 3. su maistru de pannu est acuntentandhe modas e linghizos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu caprice, envie Ingresu whim Ispagnolu carantoña, antojo Italianu sfìzio Tedescu Laune.

muschinàda , nf Definitzione genia de idea istrambeca, de disígiu, de aconcada chentza istare pentzandhodhoe meda meda Sinònimos e contràrios acucu, bibbirriu, bidhídhiri, bremmigorru, crichivellu, meleda, treca, tzelevriada, zibbírriu Frases li est vénnida sa muschinada de si che andhare ◊ li est vénnida sa muschinada de si cojuare (G.Ruju) Tradutziones Frantzesu fantaisie, lubie Ingresu freak Ispagnolu capricho, antojo Italianu ghiribizzo Tedescu Grille, Schrulle.

pestighínzu , nm: pistichinzu, pistighignu, pistighíngiu, pistighinzu Definitzione genia de pentzamentu, de gana, chi no lassat asseliare po cosa chi si timet, chi si bolet, chi si disígiat o chi si tenet de fàere po apretu o àtera presse Sinònimos e contràrios apensamentu, apinnicu, arraolu, fazellu, ildinu, ispispinzu, pedighinu, pedine, pennítziu / afródhiu, finitzu, furighedha, ischinitzu, pistu, spédhiu, spurtiòciu Frases so nadrendhe in d-unu mare de pistichinzos! ◊ su nàrrere de cudha fémina no lu lassat pasare, li dat pistichinzu ◊ ndhe apo unu pistighinzu, ca no sunt bénnidas ancora!…◊ sa piciochedha est a pistighíngiu ca no tenit isposu ◊ nisciunu como tenet pestighinzu de tribagliare sa terra ◊ apo a pistighinzu chi su grodhe noche mànighet sos anzones ◊ non ti pighes pistighignu, mamma, giai fatzo cummente mi as nau tue! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tourment, préoccupation Ingresu worry, whim Ispagnolu preocupación, antojo Italianu ùzzolo, preoccupazióne Tedescu Lust, Sorge.

zibbírriu , nm Definitzione genia de idea maca, de disígiu, de gana pagu de giudu Sinònimos e contràrios bríbbidhi, bidhídhiri, birbillitzu, cadhina, erredha, foliatza, tzelevriada Frases irgusoladu fatu dai cudhos, est custrintu a pònnere mente a sos zibbírrios issoro Tradutziones Frantzesu caprice Ingresu caprice Ispagnolu antojo, capricho Italianu ruzzo, caprìccio Tedescu Laune.

«« Torra a chircare