acúcu , nm Sinònimos e contràrios
acucada,
bidhídhiri,
meleda,
muschinada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fantaisie
Ingresu
whim
Ispagnolu
capricho,
antojo
Italianu
ghiribizzo
Tedescu
Schrulle.
cascabédhu, cascabéllu , nm: cascavèglia,
cascavégliu,
cascavellu Definitzione
idea badhinosa, pistighíngiu, pentzamentu malu; nau de unu, chi dh'ant orróschiu o chi at orróschiu; a logos, genia de sonàgia pitichedhedha / ghetare cascavégliu a unu = ficare ódiu, tírria, menospretziai
Sinònimos e contràrios
bidhídhiri,
bigirria,
erredha,
férnia,
fumacera,
irriolu,
iscrapitzada,
meleda,
zibbírriu
/
ischiglitu
Maneras de nàrrere
csn:
bogai (o bogaisindi) is cascavellus de conca = fàghere lassare (o lassare) sas ideas macas, sos machines; lassai su cascavellu, o is cascavellus; ghetai cascavellu a ccn. = leare a regelu
Frases
e no nci dh'essit su cascavégliu de conca! ◊ podides irmazinare su cascavellu chi mi at postu candho mi at allegadu de "sos àteros astros"! (A.Deplano)◊ issu at ghetau cascavellu a is barracellus e a is canis ◊ bogai su mediori e is cascavèglias!
Ètimu
ctl.
cascavell
Tradutziones
Frantzesu
fantaisie,
idée fixe
Ingresu
fancy,
oddness
Ispagnolu
capricho,
antojo
Italianu
caprìccio,
bizzarrìa,
idèa fissa
Tedescu
Laune,
fixe Idee.
desízu , nm: disígiu,
disígliu,
disílgiu,
disillu,
disitzu,
disixu,
disizu Definitzione
su disigiare, bòllere calecuna cosa; sa cosa disigiada; mància de sa pedhe
Sinònimos e contràrios
ànsia,
apicónia,
apitu,
bolla,
gana
/
cdh. disíciu
Maneras de nàrrere
csn:
disígius de fémmia impedia = cosas chi disizat una ràida, unu pagu foras de su normale, e fintzas una zenia de marcos chi essint in sa pedhe a sa criadura de naschidorzu; d. de cani malàdiu = disizu unu pagu macu, raru, de cosas chi no si tenent; fàghere unu d. = disigiai; catzare, vocare, istudai su d. = torraisí disígiu de una cosa, bogaisindi unu disígiu; acantzare unu d. = resessire a tènnere su chi si est disizadu; tènniri una cosa a disígiu = èssere disizèndhela dae meda; èssere a d. o in d. de ccn. cosa = disigiaidha ca serbit, ammancat, est paga; a disígiu de!… = apo, as, at, amus, e gai, coloviadu, cascaviadu (ccn., ccn cosa) a tropu!, nos semus irbulados de…; fai una cosa a d. = apustis de l'àere disizada meda; mòrrere, morririsí de su d. = àere una gana maca de carchi cosa
Frases
cussu est disillu chi podit acansai ◊ su disizu meu est a bídere a tie ◊ pro si catzare totu sos disizos, mancu sa domo de sos afoghizos solit sa zente gai visitare! ◊ bogamindi su disígiu, chi t'isposu! ◊ custus giòvunus no tenint perunu disílgiu bonu
2.
est pena manna su ti biri a disígiu! ◊ a prandi eus fatu frégua istufara: dha tenestis própiu a disígiu! ◊ depu portai totu su matzàmini lissiau: tanti gei mi ndi seu pesau una borta po disígiu, pigau a cagaredha!…◊ semus a disizu fintzas de erbuzu, pro no andhare a ndhe collire ◊ fintzas a disizu de abba semus, inoghe! ◊ a disígiu de nci èssi sodraus!… stupamincedhus!
Ètimu
ctl.
desitj
Tradutziones
Frantzesu
désir
Ingresu
wish
Ispagnolu
gana (f),
deseo,
antojo
Italianu
desidèrio
Tedescu
Wunsch,
Hautfleck.
linghízu , nm Definitzione
manera de fàere po indrúchere s'àteru a calecuna cosa; manera de fàere contivigiosa meda, coment'e bolendho fàere sa cosa a linghidura; fintzes una zenia de gustu, de praghere o soddisfatzione a fàere calecuna cosa o una prova dificurtosa o de pagu giudu, bastat de dhue arrennèscere o de si giare a bíere
Sinònimos e contràrios
apraniamentu,
lintura
/
pibinca
2.
ant illitzidu s'incunza cun linghizu (G.A.Mura)
3.
su maistru de pannu est acuntentandhe modas e linghizos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
caprice,
envie
Ingresu
whim
Ispagnolu
carantoña,
antojo
Italianu
sfìzio
Tedescu
Laune.
muschinàda , nf Definitzione
genia de idea istrambeca, de disígiu, de aconcada chentza istare pentzandhodhoe meda meda
Sinònimos e contràrios
acucu,
bibbirriu,
bidhídhiri,
bremmigorru,
crichivellu,
meleda,
treca,
tzelevriada,
zibbírriu
Frases
li est vénnida sa muschinada de si che andhare ◊ li est vénnida sa muschinada de si cojuare (G.Ruju)
Tradutziones
Frantzesu
fantaisie,
lubie
Ingresu
freak
Ispagnolu
capricho,
antojo
Italianu
ghiribizzo
Tedescu
Grille,
Schrulle.
pestighínzu , nm: pistichinzu,
pistighignu,
pistighíngiu,
pistighinzu Definitzione
genia de pentzamentu, de gana, chi no lassat asseliare po cosa chi si timet, chi si bolet, chi si disígiat o chi si tenet de fàere po apretu o àtera presse
Sinònimos e contràrios
apensamentu,
apinnicu,
arraolu,
fazellu,
ildinu,
ispispinzu,
pedighinu,
pedine,
pennítziu
/
afródhiu,
finitzu,
furighedha,
ischinitzu,
pistu,
spédhiu,
spurtiòciu
Frases
so nadrendhe in d-unu mare de pistichinzos! ◊ su nàrrere de cudha fémina no lu lassat pasare, li dat pistichinzu ◊ ndhe apo unu pistighinzu, ca no sunt bénnidas ancora!…◊ sa piciochedha est a pistighíngiu ca no tenit isposu ◊ nisciunu como tenet pestighinzu de tribagliare sa terra ◊ apo a pistighinzu chi su grodhe noche mànighet sos anzones ◊ non ti pighes pistighignu, mamma, giai fatzo cummente mi as nau tue!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tourment,
préoccupation
Ingresu
worry,
whim
Ispagnolu
preocupación,
antojo
Italianu
ùzzolo,
preoccupazióne
Tedescu
Lust,
Sorge.
zibbírriu , nm Definitzione
genia de idea maca, de disígiu, de gana pagu de giudu
Sinònimos e contràrios
bríbbidhi,
bidhídhiri,
birbillitzu,
cadhina,
erredha,
foliatza,
tzelevriada
Frases
irgusoladu fatu dai cudhos, est custrintu a pònnere mente a sos zibbírrios issoro
Tradutziones
Frantzesu
caprice
Ingresu
caprice
Ispagnolu
antojo,
capricho
Italianu
ruzzo,
caprìccio
Tedescu
Laune.