antúa , nf: antzua 1 Definitzione múngia, pelea meda faendho trebballu grae, o fintzes surra de cropos Sinònimos e contràrios cadha, cària, cumbata, impodha, inzotu, istimpida, istripa 1, matana, mugna, pistapone, podha, rebbatu, tzumba / banzu, surra Frases za l'at leada s'antzua carrendhe a codhu totu cussa preda!…◊ si no faghes a bonu ti dao antua! ◊ giaghi est tanta s'antua chi mi dana, de imbetzare mi benit sa gana Tradutziones Frantzesu coups (de baton), tourment Ingresu setback, travail Ispagnolu paliza Italianu batòsta, travàglio Tedescu Schlag, Sorge.
matàna , nf Definitzione múngia, pelea manna, trebballu a pelea, fintzes pistighíngiu in crica de arrennèscere in calecuna cosa o faendho cosa difícile / leàresi m., dare m. Sinònimos e contràrios afarru, antua, atzanu, cadha, cària, cumbata, demozu, impodha, inzotu, istimpida, istripa 1, mugna, pista, pistapone, pistatzina, podha, ramatu, rebbatu Frases a iscríere li daet matana ◊ aite a si leare matanas pro sos pecos anzenos? ◊ leo paga matana istasero, prite mi papo su chi no suero (Sotgiu)◊ sa matana chi si leat est unu giogu a cunfrontu cun su prémiu ◊ bi ndhe cheret de matana a fàghere carvone!…◊ cun sa carena traza traza so a matana un'annu ◊ sas undhas no tzessant sa matana e sos bentos las písulant ancora Sambenados e Provèrbios smb: Mattana Ètimu itl. mattana Tradutziones Frantzesu obsession, tourment Ingresu nagging thought, trouble, torment Ispagnolu tormento Italianu rovèllo, travàglio, torménto Tedescu Sorge, Qual.
pestighínzu , nm: pistichinzu, pistighignu, pistighíngiu, pistighinzu Definitzione genia de pentzamentu, de gana, chi no lassat asseliare po cosa chi si timet, chi si bolet, chi si disígiat o chi si tenet de fàere po apretu o àtera presse Sinònimos e contràrios apensamentu, apinnicu, arraolu, fazellu, ildinu, ispispinzu, pedighinu, pedine, pennítziu / afródhiu, finitzu, furighedha, ischinitzu, pistu, spédhiu, spurtiòciu Frases so nadrendhe in d-unu mare de pistichinzos! ◊ su nàrrere de cudha fémina no lu lassat pasare, li dat pistichinzu ◊ ndhe apo unu pistighinzu, ca no sunt bénnidas ancora!…◊ sa piciochedha est a pistighíngiu ca no tenit isposu ◊ nisciunu como tenet pestighinzu de tribagliare sa terra ◊ apo a pistighinzu chi su grodhe noche mànighet sos anzones ◊ non ti pighes pistighignu, mamma, giai fatzo cummente mi as nau tue! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tourment, préoccupation Ingresu worry, whim Ispagnolu preocupación, antojo Italianu ùzzolo, preoccupazióne Tedescu Lust, Sorge.
pístu , agt, pps, nm Definitzione chi dh'ant pistau, chi portat pistadura; de pistare; genia de pelea meda o múngia chi unu si pigat o dhi giaent po calecuna cosa Sinònimos e contràrios ammarchedhau, pistadu, spampaniau / afarru, cadha, matana, pista / afródhiu, arraolu, finitzu, ischinitzu, pestighinzu Frases mi bollit mandai in poboresa a bivi pistu pistu ◊ so totu pistu de comente apo curtu ◊ zuto sàmbene pistu 2. za istat buschendhe, ma za l'apo pistu! ◊ ti ant bene pista e irrobbada ◊ a Cristos l'ant apicadu in sa rughe e totu pistu 3. bai, no ti pighis pistu po una faci de buciuca! ◊ abarrant in su pistu una noti, ma no ant bistu mancunu sperritu, intamus de pigai pisci de carina ◊ fit innútile a si picare pistu: fit semper indiosau de sa connada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu broyé, pilé, abattement, tourment Ingresu crushed, torment, setback Ispagnolu machacado, paliza Italianu pésto, pestato, batòsta, torménto Tedescu zerstoßen, Schlag, Stoß.
torméntu , nm: tromentu, trumentu, trummentu, turmentu Definitzione css. cosa, de su chi si faet, chi acontesset o chi costat e faet sufrire a unu, chi dhu faet istare male; unu fàere cracu, airadu, meda, a pelea: si narat fintzes de unu sentidu forte, chi faet penare, sufrire Sinònimos e contràrios addorojamentu, addoroju, piantu, teroju / matana, tríbbulu / cdh. tulmentu | ctr. assébiu, gosa, pàsiu, spréviu Maneras de nàrrere csn: niedhu chei su t. = niedhu meda, píghidu; fàgheresi a unu trummentu, bufendhe = imbriagàresi, còghere Frases responne nessi tue a cussu trumentu de telèfono! ◊ si ne fit ridenne de totu sos trumentos e anneos chi si li leghiant in sas lampitzatas de sos ocros ◊ camino chirchendhe assentu e pasu atesu de sos turmentos de sa vida 2. sas àgheras si ponent in trumentu chi at a pàrrere note sendhe die ◊ fadiat trumentu a iscapiai is nuus de sa soga ◊ cussos no ant pasu, sunt semper a trumentu 3. cudhu bete ómine fit totu imbussulatu de pintzos niedhos che su trumentu 4. si che sunt aggrodhados in calchi bendhijolu e si sunt fatos a unu trummentu Tradutziones Frantzesu tourment Ingresu torment Ispagnolu tormento Italianu torménto Tedescu Qual.