A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

zimínu , nm Definitzione matzàmene de porcu, de vitellu, orrostiu a orrugos in sa braxa; supa de pische Frases in s'impedradu de Tàtari mannu coghiant che in festa su ziminu Terminologia iscientìfica mng.

zimitóriu , nm: cimitóriu* Definitzione logu inue s'interrant is mortos Sinònimos e contràrios cimitériu, campusantu Frases como che dormit in su zimitóriu ◊ no siet sa terra nostra s'iscuru zimitóriu ue s'Itàlia frundhit púdidu donzi illóriu! (A.Casula)

zimpína , nf Sinònimos e contràrios acratzu, agresti, ispórula, sarmentuaresti, sporra, zàmpina* Frases inoghe allegra pasaiat una prendha chi tantu mi amaiat, in cust'umbra frisca de sas zimpinas.

zimprésu , nm: gimpresu, zumpresu Sinònimos e contràrios cipréssiu*, tzimplesu Terminologia iscientìfica mt.

zimússa , nf: cimbussa* Definitzione sa fasca de pònnere a su pipiedhu de naschidórgiu imbodhigada in chintzu; genia de chintórgiu largu de pònnere in chintzu, in costúmenes de fémina Sinònimos e contràrios fasca.

zína , nf: angina, ingina Definitzione s'incàsciu chi si faet a is doas de una carrada po incasciare is fundhos Sinònimos e contràrios àrgheda, elgatzu, gàrgaru, incartzu, incrava, ràglia 1 Terminologia iscientìfica fst Ètimu itl. zina, gina.

zinadòre , nm Definitzione aina, ferramenta adata po fàere sa zina in is doas de is carradas Terminologia iscientìfica ans.

zinchíglia , nf, nm: gionchígliu*, zinghillu, zunchillu Definitzione genia de prendha, cadenita o cadenatzu de oro o de prata a lórigas piticas e unu pagu longas Sinònimos e contràrios cadenita Frases candho si est cojada, a mammai che li ant leadu una coedha de zunchillos 2. poesia, giogu de peràulas, zunchillu de furadas sensatziones (C.Puddu) Ètimu itl. giunchiglia.

zinète , nm Definitzione genia de inghíriu, de furriotu Frases fit currinne totu a zinetes.

zingadúra , nf Definitzione su zingare; manu o pígiu de zingu chi si ponet in àteros metallos a eletrólisi.

zínganu , agt, nm: zíngaru Definitzione chi o chie apartenet a unu pópulu sèmpere in trubba, in giru, chi no faet abbitu cun firmesa in d-unu logu, in d-una terra, ma istat de unu logu a s'àteru 2. unu zínganu m'inghíriat a sa larga ◊ ma càstia custa zíngara chi no si ndi bollit andai!… Tradutziones Frantzesu bohémien, gitan Ingresu gipsy Ispagnolu gitano Italianu zìngaro Tedescu Zigeuner.

zingàre , vrb Definitzione pònnere (a eletrólisi) unu pígiu fine de zingu in pitzu de àteros metallos po dhos badrare de no si orruinare 2. po pesai àcua de funtana portu una sírcia de ferru zingau ◊ piscaus s'àcua cun is craciras zingaras Tradutziones Frantzesu zinguer Ingresu to zinc Ispagnolu galvanizar con cinc Italianu zincare Tedescu verzinken.

zingàrra , nf Definitzione in limbàgiu romaniscu, lepedha.

zíngaru zínganu

zinghíllu zinchíglia

zingòrra , nf: tzingorra* Definitzione ambidhedha fine fine, ancora pitichedhedha (ma dhu narant fintzes de sa manna) Sinònimos e contràrios magalledhu, magalleri.

zingórru , agt Definitzione chi est fatu male, bogau de pare, iscosciau, chi no est in régula, trotu.

zíngu , nm Definitzione elementu chímicu, genia de metallu craru, de símbulu Zn, númeru atómicu 30, pesu atómicu 65,38: in Sardigna si ndhe agatat meda, in sa calamina de is orrocas de Iglésias, de Lúvula, de s'Argentiera, e s'impreat meda mescamente ca no si dhu papat s'óssidu Terminologia iscientìfica mtl Tradutziones Frantzesu zinc Ingresu zinc Ispagnolu cinc Italianu zinco Tedescu Zink.

zíngulu , nm Sinònimos e contràrios gígiula, gíngiallu, síntzulu 1, sisu.

zinía zenía