afacetài , vrb Definitzione
trebballare calecuna cosa a manera de dhi fàere tantas afaciadas totu paríviles, oguales
Tradutziones
Frantzesu
facetter
Ingresu
to cut facets
Ispagnolu
tallar
Italianu
sfaccettare
Tedescu
facettieren.
aferritài , vrb Definitzione
segare orrobba o paperi a ferros; in cobertantza, nàrrere male de s'àteru
Sinònimos e contràrios
afolfigare,
aforticare 1,
slinguai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
coupailler,
médire
Ingresu
to cut into small pieces,
to speak badly
Ispagnolu
tijeretear,
cortar,
hablar mal,
criticar
Italianu
sforbiciare,
tagliuzzare,
sparlare
Tedescu
zerschneiden,
schlecht reden.
arrugài , vrb Definitzione
andhare a segadura, passare in mesu de unu logu a manera de incurtzare su camminu de fàere, passare fora de camminu, de una parte a s'àtera de unu logu
Sinònimos e contràrios
aggrucare,
atravigare,
atreminare,
atruessai,
ruciare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
prendre un raccourci
Ingresu
to take a short cut
Ispagnolu
atajar
Italianu
prèndere una scorciatóia
Tedescu
einen Abkürzungsweg einschlagen.
curtzadróxu , nm Definitzione
camminu chi si faet o logu inue si passat a segadura po incurtzare tempus e tretu po lòmpere a unu logu
Sinònimos e contràrios
incultzatóriu,
istrissiada,
tressàrgia
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
raccourci
Ingresu
short cut
Ispagnolu
atajo
Italianu
scorciatóia
Tedescu
Abkürzung.
féstu , nm Definitzione
su sestare, su segare a misura s’orrobba po dha cosire a bestimentu
Sinònimos e contràrios
sestu
Tradutziones
Frantzesu
action de couper,
de tailler
Ingresu
cut
Ispagnolu
corte
Italianu
tàglio
Tedescu
Schnitt.
iggannài, iggannàre , vrb: irgannai,
irgannare,
iscannai,
iscannare,
isgannare,
sgannai Definitzione
segare is cannas de su tzugu, is artérias e venas chi passant in su gúturu
Sinònimos e contràrios
irgangare,
irgannighinare,
irguturai,
ispajolare,
ispobiai,
ispojai,
sgraguenai
Frases
maleita cussa gherra chi nos ponet in flagellu: che fiados de masellu nos iscannat! (A.Dettori)◊ a sos chi sunt torraos de sa gherra s'istadu lis at dau zustu sa paca de su voe domau (chi naschit corrudu e morit irgannau)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
égorger
Ingresu
to cut s.o.'s throat
Ispagnolu
degollar
Italianu
scannare
Tedescu
abstechen.
illascàre , vrb Definitzione
fàere prus lascu, istesiare una cosa de un’àtera, fàere calecuna cosa prus pagu bortas; fintzes lassare andhare, giare calecuna cosa, giare su cuntentu
Sinònimos e contràrios
allascai,
arrairi,
illentiare,
iscanzare,
isciagai,
istesiai
/
allatzicare,
menguai
| ctr.
acurtziare,
afíere,
intibbiri,
sizire
Frases
sunt isetandhe a lis illascare su presorju ◊ illascàdebbos! ◊ illasca sa vite ca est tropu afissa!◊ no resesso a illascare custu nodu pro l'isòrbere ca sa fune si est ifusta, at ufradu e at afissu de prus
2.
impessu si est sapiu in bratzos de su babbu, su criedhu si est illascau a prànghere
3.
isse unu tempus ndhe fit sèmpere in domo, ma dae carchi tempus in goi at illascadu ◊ fint sèmpere paris, ma de candho ant brigadu ant illascadu e como petzi si agatant pro chistiones de faina
4.
babbu no s'illascaiat meda ca dinari a comporare bitzicreta no ndhe aiat
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
desserrer,
lâcher
Ingresu
to loosen,
to thin (out),
to cut down on
Ispagnolu
aflojar,
espaciar,
largar
Italianu
allentare,
diradare,
mollare
Tedescu
lockern,
lichten,
nachlassen.
ilmutzàre , vrb: immutzare,
irmutzare,
ismutzare Definitzione
fàere mutzu (nau in su sensu de sa longària), segare a paris
Sinònimos e contràrios
murtzinare,
mutzare,
secare,
truncai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
couper
Ingresu
to cut off
Ispagnolu
cortar
Italianu
mozzare
Tedescu
abschneiden.
incultzatóriu , nm, nf: incurciadórgiu,
incurciatóriu,
incurtzadorju,
incurtzatóriu,
incurtziadórgiu,
incurtziadorju,
incurtziadorza,
incurtziadorzu,
incurtziatórju,
iscurtzatólgiu,
iscurtzatóriu Definitzione
camminu chi si faet o logu inue si passat a truncadura, po incurtzare tempus e tretu po lòmpere a unu logu / annare, passare a incurtzatóriu = a incurtzadura, a rugadura (e no in su camminu fatu apostadamente)
Sinònimos e contràrios
curtzadroxu,
istrissiada,
orrugada,
rucratorju,
rugadolzu,
tressàrgia
Frases
antziabant e falabant in sos incurtziadorjos ca a colare in su caminu fit prus allargu ◊ est un'incurtziadorza, ma no andhat fora de caminu in totu ◊ cala in s'istrada ci ti apo ammostau, non passes in s'incultzatóriu ca ti peldes!◊ po nce calae a su nostru pigaaus un'iscurtzatóriu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
raccourci
Ingresu
short cut
Ispagnolu
atajo
Italianu
scorciatóia
Tedescu
Abkürzungsweg.
irdarcilàe , vrb: isarchilare,
isaschilare,
isaschilai Definitzione
iscadranchilare is animales, segare su cadranchile (po fàere dannu); fintzes atzopiare, segare a iscambadura
Sinònimos e contràrios
iscarronare,
scadracilai,
scardanchinare,
scarracillai,
scarrengibai
/
assopiai
Frases
pro dispetu, tziu Matiu aiat isarchiladu duas bacas a tziu Batista
2.
Zubanne su craparju est totu bida topu, isarchilau, a baculedhu ◊ pacubene meu, fipo tzopu, isarchilatu!
3.
sas cambas de sos funnos istrempaiant a terra chin d-unu tzocu búitu, isarchilatas dae sa urvajola
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
couper le jarret
Ingresu
to cut the hocks
Ispagnolu
desjarretar
Italianu
sgarrettare
Tedescu
die Hachsen durchschneiden.
irgangàre , vrb: isgangare,
sgangai Definitzione
segare is cannas de su gúturu o gannighinas; segare is tuledhas, genia de néulas a parte de aintru in su gúturu; segare, bogare is gangas a su pische
Sinònimos e contràrios
iggannai,
ispajolare,
ispobiai,
ispojai,
sgraguenai
Frases
aiat irgangatu una erveche e l'aiat cota a budhitu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
égorger,
opérer des amygdales
Ingresu
to slit s. o.'s throat,
to cut tonsils
Ispagnolu
degollar,
quitar las amígdalas
Italianu
sgozzare,
tagliare le tonsille
Tedescu
die Kehle durchschneiden,
die Mandeln entfernen.
irmossichedhàre, irmossighedhàre , vrb Definitzione
coment'e tocare o segare a móssigos, nau pruschetotu po segare orrugos de ccn. cosa (es. istrégiu)
Sinònimos e contràrios
ispitulliare,
spisedhae,
spistorai,
spistoredhai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ébrécher
Ingresu
to cut into small pieces,
to nibble
Ispagnolu
mordisquear
Italianu
sbocconcellare
Tedescu
knabbern an.
irtazolàre , vrb: istazolare Definitzione
segare a fitas fines segandho in paris, segare a pígios, fàere a tazolas, bogare (linna) a ascras o àstulas
Sinònimos e contràrios
irfinicare,
laurai,
tazolare
Frases
ndhe segheit unu piantone e s'interesseit a l'istazolare finas chi l'at indebbilidu tropu (B.Truddaju)◊ mannedha istazolait su casu pro lu frauzare chin sas ghinzias acogliadas
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
couper en tranches horizontales
Ingresu
to cut into slices
Ispagnolu
retazar
Italianu
tagliare a fétte o sfòglie orizzontali
Tedescu
aufschneiden.
ischigliàre 2 , vrb Definitzione
segare a ischígliu, unu pagu a istúturu, parangau a una parte
Ètimu
ctl.
esquitllar
Tradutziones
Frantzesu
couper de travers
Ingresu
to cut awry
Ispagnolu
sesgar
Italianu
tagliare,
rómpere a sghimbèscio
Tedescu
schräg schneiden.
ischígliu , nm Definitzione
segada de traessu, a istúturu, parangada a una parte, fintzes línia fata de traessu ma sèmpere a un'imboe, prus bàscia a una parte (a cabu i.)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
coupe de travers
Ingresu
oblique cut (awry)
Ispagnolu
corte oblicuo
Italianu
tàglio sghémbo,
oblìquo
Tedescu
Schrägschnitt.
ischimàre , vrb Definitzione
iscirrai, segare is cambos prus fines, sa chimuza, is puntas fines de sa linna, de is matas (pruschetotu candho si faet linna a su fogu)
Sinònimos e contràrios
arramitzare,
irfrandhare,
irgomare,
ischimizonare,
ischirrare,
isfrongiare
Frases
ischimamus, segamus a naes, campionamus e prendhimus a fasche, barriamus e a bidha!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
élaguer
Ingresu
to cut of leaves
Ispagnolu
escamondar
Italianu
sfrondare
Tedescu
entlauben.
ispuntài , vrb: ispuntare,
spuntai Definitzione
segare is puntas, segare o guastare sa punta, tocare su binu nou; bogare cosa posta a punghidura; cumenciare a bogare, a essire sa punta; rfl. nau de is binos, essire aghedos, guastos
Sinònimos e contràrios
ispitare,
scomai
/
essire
/
achedare 1
| ctr.
acuciai
Frases
in binza semus ispuntendhe sa bide ◊ a faedhare male ses avesu: sa limma ti la deves ispuntare! (V.Congias)
3.
in Sardigna no passat dí chi no ispuntit unu frori de una mata
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
épointer
Ingresu
to blunt,
to cut the tip off,
to come up,
to become sour
Ispagnolu
despuntar,
aparecer,
agriarse
Italianu
spuntare
Tedescu
die Spitze abbrechen.
istizàre , vrb Definitzione
bogare, segare o fàere calecuna cosa a tirighedhas fines, istacare is silibbas de sa conca de s'àgiu; fintzes arrasigare, istidhigare
Sinònimos e contràrios
afitai
2.
fit istizendhe su fundhu brujadu de su labiolu cun d-una moneda
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
réduire en tranches minces
Ingresu
to cut in slight slices
Ispagnolu
cortar en tajadas finas
Italianu
ridurre in fétte sottili
Tedescu
in Scheiben schneiden.
lantzitài, lantzitàre , vrb Definitzione
púnghere, segare, apèrrere a lantzita (nau mescamente de un'ufradura chi at fatu matéria)
Frases
su dutore mi at lantzitadu su pódhighe totu cantu est longu pro mi ndhe bogare sa martza ◊ si lantzitànt fintzas a si fai essiri sànguini
2.
sa rúnzida chi li essiat dai corpus mi atraessaiat sos artúrios e mi lantzitaiat su sentidu (G.Ruju)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
inciser
Ingresu
to cut (open)
Ispagnolu
incidir
Italianu
incìdere
Tedescu
einschneiden.
murtzinàre , vrb: mutzinare Definitzione
immuciurrare, segare a mutzu, a paris, fàere prus curtza una cosa longa segandhochendhe una parte solu
Sinònimos e contràrios
ilmutzare,
mutzare,
remuzare 1,
secare,
spiciai,
truncai
Frases
sa urvajola manichicurtza nche li aiat mutzinatu sa conca ◊ sa Sardigna at bisonzu de libbertade: sas tropeas a mossu mutzinade!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
couper,
raccourcir,
découper
Ingresu
to cut off (again)
Ispagnolu
cortar,
recortar
Italianu
mozzare,
accorciare,
ritagliare
Tedescu
abschneiden,
kürzen,
ausschneiden.