abbentàdu , pps, agt: abbentau Definitzione
de abbentare 1, chi est asciutu; de abbentai, nau de unu, chi est pagu ischidu, pagu atentu
Sinònimos e contràrios
assutu
/
alembru,
allabentau,
ammincau,
atolondrau,
atontau,
bambioco
2.
abbentada maca, as comporadu peta guasta: frundhichela! ◊ fiat nàsciu locu e de lollòi abbentau iat bíviu
Tradutziones
Frantzesu
inconsidéré,
irréfléchi
Ingresu
rash
Ispagnolu
imprudente,
descuidado
Italianu
avventato,
sbadato
Tedescu
unbesonnen,
zerstreut.
aconcadòre, aconcadòri , agt, nm: aconcaroi Definitzione
chi o chie faet aconcadas
Sinònimos e contràrios
aconcaditu,
aconcau,
aconchinadori,
arriscadu,
atreviu,
conchedha,
sconcau
/
cdh. acuncadori
Frases
ses aconcadori e prenu de atrivimentus ◊ sempri aconcaroi cussu piciochedhu, passendi in pícius de cudha tauledha perigulosu de si segai!◊ cussu no est aconcaroi e innantis de fai comenti dh'apu cuntzillau nci at pentzau meda!
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
inconscient
Ingresu
rash person
Ispagnolu
imprudente,
desaconsejado
Italianu
sconsiderato,
temeràrio
Tedescu
unbesonnen,
Draufgänger.
aconcàtu, aconcàu , pps, agt Definitzione
de aconcare; chi est cun sa conca incrubada, chi est conca a…; chi est a conca bàscia po pentzamentu, po annicu / èssiri, èssere aconcau a… = cun sa conca imbarada, imbassiada, arrumbada subra de… (pro sonnu, dólima e gai), o fintzas a ogros a terra (pro birgonza, dispiaghere, pessamentu), o bene frimmos in carchi idea, abbaidendhe a carchi cosa
Sinònimos e contràrios
aconcalatu
/
aconcaditu,
aconcadore,
arriscadu,
atriviu,
conchedha,
sconcau
/
orioladu,
pispinnidu
/
decídiu,
resinnadu,
resolutu
2.
aditzu aditzu ndi apu acudiu una frochitada de cussus macarronis: dh'apu agatau aconcau a is forredhus ingurtendi! (A.Garau)◊ fillu bonu, no abarris aconcau a is libbrus, ca ti fait mabi a s'istògumu! ◊ gei no at a bolli chi abarreus totu sa dí aconcaus a sa barraca?!◊ cussos sunt aconcaos a sa televisione!
3.
oi mamma est aconcada, timendi ca dha depint operai ◊ babbu s'est aconcau a sa mesa e si at fatu unu surtidedhu ◊ no seu abarrau aconcau in bidha, ma ingiriendi po agatai sorti
4.
bos chèglio aconcatos a custu ostinu: nudha bos devet irvortare! ◊ cusse est aconcatu a cambiare pulítica
Tradutziones
Frantzesu
hasardé,
irréfléchi
Ingresu
rash
Ispagnolu
atolondrado
Italianu
avventato
Tedescu
unbesonnen
acrabinàdu , pps, agt Definitzione
de acrabinare; chi si movet o faet che un'irbariadu, chentza giare atentzione nudha (coment’e abbaidandho a crabas)
Sinònimos e contràrios
abbundhoradu,
assurviladu,
foraldómine,
incóglidu,
indemoniadu,
indiaulau,
spiridau
2.
tia chèrrere imperriare tentorzas acrabinadas…
Terminologia iscientìfica
ntl
Tradutziones
Frantzesu
hasardé,
inconsidéré,
irréfléchi
Ingresu
reckless
Ispagnolu
atolondrado
Italianu
avventato,
spiritato
Tedescu
unbesonnen,
besessen.
inconsideràu , agt: iscunsideradu,
iscussideradu Definitzione
chi no giughet cunsideru, chi faet is cosas a sa maconatza, chentza dhas pentzare bene e chentza régula
Sinònimos e contràrios
disatinau,
sbentiau
| ctr.
atinadu
Frases
fiza mia, ses tropu prepotente chi non ti abbizas iscussiderada: babbu tuo a s'anzena zorronada, mortu de gana e chene pantalone, tue chin brusa noa e fardeta pressada! (S.Soro)◊ cane mandrone, macu iscussideradu! ◊ su disonestu e iscunsideradu cheret su sou e s'anzenu puru!
Tradutziones
Frantzesu
inconsideré,
qui n'a pas de jugement
Ingresu
thoughtless
Ispagnolu
desconsiderado
Italianu
sconsiderato,
scriteriato
Tedescu
unbesonnen,
unvernünftig.
iscabàdu , agt Definitzione
nau de ccn., chi est chentza cabu / avb. a s'i. = a sa maconatza, chentza cabu
Sinònimos e contràrios
iscabiladu,
iscabudadu
| ctr.
acabadu,
cabosu,
giudisciosu
Frases
fit un'ómine iscabadu e a sa bona de Deus ◊ sos sentidos catigados bidimos dae concas iscabadas ◊ a ue at a giúghere custa cursa iscabada? ◊ un'iscabadu e atrividu podet fàghere machines ◊ si at fatu machine gai est candho fit pisedhu iscabadu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sot,
idiot,
insensé
Ingresu
foolish
Ispagnolu
insensato
Italianu
sènza giudízio,
stólto,
insensato
Tedescu
töricht,
unbesonnen.
iscantaràdu , pps, agt: iscanteradu Definitzione
de iscantarare
Sinònimos e contràrios
irbambiadu,
irbentiadu
/
cdh. scantaratu
2.
istaiat pedindhe cun boghe iscantarada e piuncosa ◊ macaca, ite ratza de teraca iscantarada!…◊ tenet rejone su díciu de babbai: iscantarados sunt sos betzos mannos ◊ ohi s'iscantarada conca mia! ◊ totu su chi mi essit dae laras no sunt boghes de bandhu iscantaradu!
3.
cudh'ària iscantarada de s'ierru no s'intenniat prus in ossos (A.Cossu)
Tradutziones
Frantzesu
insensé,
gâteux
Ingresu
senseless,
stupid
Ispagnolu
chocho
Italianu
insensato,
rimbambito
Tedescu
unbesonnen,
kindisch.
iscussentídu , agt Definitzione
nau ccn., chi no cussentit, no tenet cunsideru, chi no at callau a ciorbedhu, chi no arrexonat nudha e faet sa cosa chentza pentzare a su càrrigu de cusciéntzia
Sinònimos e contràrios
disapiadu,
iscabiladu,
scuscentziau
Frases
seo istada própriu un’iscussentida, prima cun tegus e pois cun su pitzinnu chi ndhe apo pérdidu (M.Danese)◊ cussu fizu creschiat in bentre sua cun sa matessi fortza iscussentida chi aiat tentu amandhe su babbu ◊ ndh'est essida un'ala de zoventude iscussentida chi ischértiat in oros de ruina (P.G.Marras)◊ iscussentidos, samunades s'ala de fora ma intro sezis prenos de malesa!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
insensé,
irresponsable
Ingresu
crazy,
irresponsible
Ispagnolu
irresponsable,
insensato
Italianu
insensato,
irresponsàbile
Tedescu
unbesonnen,
unverantwortlich.