alvegàlzu , nm: arvegarzu Definition chie pastorigat brebès Synonyms e antonyms abregàgiu, berbecàlgiu*, gamaresu Sentences fit un'arvegarzu, teracu anzenu finas a sos vint'annos Scientific Terminology prf.
alvèghe airvèghe
alveghíu , nm Definition is brebès, su paru brebeghinu Synonyms e antonyms berbeghina Etymon srd.
àlvere àlbere
alvéri , nm: arveri, balberi* Definition maistu chi afaitat, chi faet sa braba, ndhe segat is pilos Sentences s'arveri est isarvendhe a unu Surnames and Proverbs smb: Arberi Scientific Terminology prf.
alvèschere abbrèschere
alvéschita abbréschida
alvína abrína
alvinàre , vrb: avrinare Definition
pigare frina (ingòllere cosa mala), zúghere sos bundhos, ispramare, pigare assíchidu malu
Synonyms e antonyms
acicai,
arviai,
spramai
Sentences
e fintzas custu séculu avrinadu in nues de fumu abboghinendhe iscràdiat in sos fundhales grogos de s'última mania (L.Mele)
2.
su pisedhu, asciuconadu malamente, che fit cúrridu avrinendhe a coas de sa mama ◊ sa morte los at fatos avrinare: che los at dados suta unu càmiu ◊ timia che a sa frea e mi ponia a cúrrere avrinadu
Etymon
srd.
Translations
French
effrayer
English
to frighten,
to be obsessed
Spanish
espantar,
estar obseso
Italian
spaventare,
èssere ossèsso
German
erschrecken,
besessen sein.
alvinàtu albinàtu
alvínu albínu
alvòre albòre
àlvu àbriu 1
alvúdu , agt: barbudu* 1 Definition
chi portat braba longa
Sentences
alvudu, pili longu e tirriosu, ancora faedhat forte e minetosu (A.Casula)
Translations
French
barbu
English
bearded
Spanish
barbudo
Italian
barbuto
German
bärtig.
alvúle abrúla
alvuràdu , pps, agt: arburiau Definition
de alvurare; nau de ccn., chi s'est oféndiu, arrennegau
Synonyms e antonyms
aggromolau,
annicadu,
impubusau
2.
rispondhet alvurada e male posta: Mira chi custa no est domo tua!
Translations
French
contrarié,
ennuyeux ou fâché
English
resentful
Spanish
enarbolado,
enfadado
Italian
inalberato,
risentito
German
stolz geworden,
gereizt.
alvuràre , vrb: arborare,
arberare,
arbulare,
arburai,
arburare,
arvurare,
arvuriare Definition
pònnere o prantare a àrbures, a matas; foedhandho de gente, pigaresidha deretu, su si pesare a boghes po cosighedhas, oféndhios o tzacaos: arburai dhu narant fintzes po pesare o fàere a mannu, arburare fintzes in su sensu de pònnere prantau, istrantagiau (a bisura de àrbure)
Synonyms e antonyms
arburire
/
artzisare,
inchietae
Idioms
csn:
arburàresi (nadu de sos cadhos) = pesàresi comente e ritzos, cun sos pes de dainanti in artu; arburai ccn. cosa = pònnere ritza, istantargiare
2.
s'achetu est semper marritanne, isconchinanne, annigranne e cricanne de si arburare
3.
ti àlvuras de crítica mania sentza ti intendher ne de birde e ne de sicu (G.A.Cossu)◊ su venenu mi àrborat sos nérbios!◊ si m'arvúriat su sàmbene in s'intèndhere cudhu!◊ si àrbulat su cadhu e che betat su mere!
4.
su pipiu est nàsciu tzeghixedhu e pensà ca no ndi dh'arburamu (A.Murru)◊ in pratza sunt arburandhe sa tuva po su fogulone
Translations
French
border d'arbres,
se fâcher
English
to plant with trees,
to lose one's temper
Spanish
arborecer,
enarbolar
Italian
alberare,
inalberarsi
German
mit Bäumen bepflanzen,
sich aufbäumen.
àlvure àlbere
alvurédu , nm: arvuredu Definition is àrbures, is matas, fintzes matas de frutuàriu Sentences su bentu in sa foresta proat de s'arvuredu foza e linna ◊ su bentu forte in logos de alvuredu faghet benner sa tudha a dogni umanu (B.Piga)◊ in antigu bi aiat un'alvuredu de nughes bejas.
alvútu abrúciu