atambainàdu , pps, agt Definition
de atambainare; chi est a illuinos
Synonyms e antonyms
atronitadu,
intambainadu,
irbadhinadu,
istronadu
2.
est atambainadu de sa romadia ◊ in cue sa giustíscia no est ne atambainada e ne drommida: est morta! ◊ si ndhe falant de sa bicicleta atambainados pariat chi aiant fatu trinta giros de giostra ◊ funt atambainados e achénsidos dae sas podhas chena pasu
Translations
French
étourdi
English
dazed
Spanish
aturdido
Italian
stordito
German
betäubt.
atambainadúra , nf Synonyms e antonyms atambainamentu Sentences candho s'irvertudesit dai s'atambainadura andheit a chircare unu preíderu Etymon srd.
atambainaméntu , nm Synonyms e antonyms
abbadhinamentu,
abbatzinamentu,
ammadughinonzu,
ammolighinzu,
bacinedha,
batzinu 1,
imbatzinamentu,
insimíngiu,
loinu,
luinore
Etymon
srd.
Translations
French
étourdissement
English
dizziness
Spanish
aturdimiento
Italian
stordiménto
German
Betäubung.
atambainàre , vrb Definition
fàere bènnere s'illuinu, fàere sa conca de no cumprèndhere prus nudha (ma si narat fintzes po s'efetu de un’ispantu mannu)
Synonyms e antonyms
abbadhinare,
abbatzinare,
ammolighinare,
ibbadhinare,
ingadhinae,
intambainare,
scimingiai,
sturnigiai
Etymon
srd.
Translations
French
étourdir
English
to daze
Spanish
aturdir
Italian
stordire
German
betäuben.
atamòre , iscl Definition e ita si!…, bai e cica si!…: dhu narant pruschetotu timendho ccn. cosa chi podet acontèssere o chi podet èssere acontéssia Synonyms e antonyms acabore, intemore Sentences atamore si bos picat carchi refriu, ca est cosa de pònnere pedes in butecaria!…
atanadróxu , nm Definition tana, logu a bisura de tana Sentences comenti fais a èssi ainci atriviu de ti nci cravai in cuss’atanadroxu a iscuriu che in buca?!(S.Praxolu)
atanadúra , nf Definition su si atanai, su intrare a si cuare in sa tana Synonyms e antonyms atanamentu, intanamentu Etymon srd.
atanagiàre, atanagliài , vrb: atanallai,
atenatzare,
atenazare,
atonallai Definition
istrínghere o acapiare a tonàgias
Idioms
csn:
atenatzare un'animale = crastare cun sas tenatzas; atenazare a ccn. pro carchi cosa = dàreli a subra, brigàrelu, nàrrereli cosa
2.
est atonallau de sa miséria ◊ totus dhu atenazant a dhi bogare de cabu de fumare
Etymon
itl.
Translations
French
saisir ou serrer avec des tenailles
English
to grip with pincers
Spanish
atenazar
Italian
attanagliare
German
mit Zangen greifen.
atanài , vrb: atanare 1 Definition
intrare, cuare in sa tana
Synonyms e antonyms
abbuare,
abbusare,
acuae,
ammacionai,
ammagare,
atupare,
cuerrai,
impercusinare,
incalancare,
infoxinae,
intanae,
intupai,
intuvedhare,
istichire,
tudai
Sentences
in cussu arruaxu si atanant is margianis ◊ su mergiani si est atanau atesu de sa genti
2.
candu s'ant cracau a bombas fuaus atanaus in d-una forada
Etymon
srd.
Translations
French
se terrer,
se cloîtrer
English
to go back to one's den
Spanish
esconderse en una guarida
Italian
rintanarsi
German
sich verkriechen.
atanallài atanagiàre
atanaméntu , nm Definition su si atanai, su intrare a si cuare in sa tana Synonyms e antonyms atanadura, intanamentu Etymon srd.
atanàre , vrb Synonyms e antonyms abbatimare, afandhare, assubentai.
atanàre 1 atanài
atanàu , agt, nm: tanadu* Definition genia de colore tra orrúbiu e druchesau / ómine a. = bistiu in niedhu Synonyms e antonyms ammalorau, fràchidu, lidu, sambellutau.
atàndha , nf: atanna,
atzandha,
tandha* Definition
genia de erba chi faet meda in mesu de is laores, faet unu frore prus che àteru orrúbiu (ma fintzes in colore de orrosa): cumprit su sèmene (a granighedhos niedhos minudos) in d-una genia de calighedhu tupau (dormidera)/ a. bera = pabauli de potecàriu, bonu po mexina (Papaver somniferum var. hortense)
Synonyms e antonyms
annaelocu,
babaoi,
pabàiri,
papàile,
papaiu,
papaosu,
paparre,
pitzirilloi,
pupusa 1
Sentences
atandha, gesminu e àteros fiores ◊ badhes frorias de atandhas de focu ◊ est ruju che atandha
Scientific Terminology
rba, Papaver rhoeas
Translations
French
coquelicot
English
corn poppy
Spanish
amapola
Italian
rosolàccio
German
Klatschmohn.
atangàre , vrb: tancai* Definition serrare bastat chi siat, fintzes pònnere serru, cosa chi serrat, a serrare Synonyms e antonyms cugnare, incujare 1, serrai | ctr. abbèrrere, ilbambarriare, iscungiai Sentences atangau in sa crésia, boliat apèrrere a cropos de picu.
atànna atàndha
ataogàre , vrb: atogare,
atzogare Definition
segare s'àlidu, no torrare àlidu po cosa chi istringhet o tupat o arreschet in su gúturu, istrínghere in su gúturu, fàere mancare s'ària, s'ossígenu; fàere mòrrere, pònnere s’atzavoga, sa puligada; atzogare est fintzes assogare, cassare a irfogu cun sa soga
Synonyms e antonyms
afocare,
aggangae,
aggangulitare,
aggangusare,
allupae,
apuligare
Sentences
si faghes mossu mannu ti atogas ◊ candho atogat s'iscudet a punzu pro no li arrèschere su mossu in bula ◊ sa pira cherfa atogat sa bula ◊ atogamus in s'àera luada de fumu ◊ in bula si mi atogat su faedhu ◊ dh'iant abbrancau e fatu mòrrede atzogau
2.
atogant dogn'idea ancora in fedu ◊ atogare sos fastizos ◊ mai prus in bula su faedhu si atoghet, paràula sarda pro sa sarda idea! (Z.A.Cappai)◊ e l'ant ataogada cudha brama chi de sa paghe fit sana promissa (Zr.Piga)
Translations
French
étouffer
English
to choke
Spanish
ahogar
Italian
soffocare
German
ersticken.
ataógu , nm Definition su ataogare Synonyms e antonyms allupadura, allupamentu Sentences si tue ischias ite dolore e ite ataogu a bula chi ndh'apei! (G.Addis) Etymon srd.
atapàda , nf Definition
cropu chi si giaet a ccn. cosa o a ccn. logu / leare o dare a.
Synonyms e antonyms
addóbbida,
atàbbida,
atopu 1,
atumbada,
atzapulada,
imbrúnchinu,
imbrunchioni,
irdumbonada,
istumbaratzada,
trambucada
Sentences
a su pódhighe malu dogni atapada! ◊ no bi lu naraiat in cara ma… onzi atapada fit a su pódhighe malàidu! ◊ un'isterzu totu tzurumbones conta chi ndh'at leadu de atapadas!…◊ si ndhe li daes un'àtera, de atapada, cuss'isterzu si segat!
Etymon
srd.
Translations
French
coup,
choc
English
ìmpact
Spanish
golpe,
choque
Italian
urto
German
Stoß.