bressalléri , nm Definition sordau de unu distintu corpus militare a pei / passu de b. = lestru meda, giai currendho Etymon itl. bersagliere.
bressàllu brassàgliu
bréstia , nf Definition pedrighedha lada e lisa po giogare e fintzes su giogu chi si faet Synonyms e antonyms imbréstia, piastra Sentences su zocu de sa bréstia, zocare a bréstias o a sa bréstia Scientific Terminology ggs Translations French plaque English plate Spanish placa Italian piastrina, murièlla German Plättchen.
bretèlla , nf Definition genia de tirante, tira de cosa longa po poderare calecunu bestimentu (es. pantalones) Synonyms e antonyms armigodhos, bardella 2, bracalitos, tiracollu.
brétiu , avb: brítiu Definition nàrrere o fàere a b. = chentza régula, chentza critériu, a bodhetu, a s'afaiu, a ogu Synonyms e antonyms afainu 1, bréciu, faghinu Sentences is dotoris a bortas ti donant pastigliedhas a brétiu, tanti po ti acuntentai ◊ tui ses fuedhendi a brétiu, sentza de isciri is cosas acomenti funt ◊ su sali dh'at postu a brítiu ◊ sa cosa est isballiada poita ca dh'at fata a brítiu Translations French à tort et à travers English at random Spanish sin ton ni son, al acaso Italian vànvera, casàccio German unüberlegt.
brètone , agt, nm Definition chi pertocat sa Bretagna, chi o chie est de sa Bretagna Translations French breton, -onne English Breton Spanish bretón Italian brètone German bretonisch, Bretone.
bréu , nm Synonyms e antonyms breve, contramazina, foltilesa, fortile, pastagna, punga, scritu Etymon ctl. breu.
brèu 1 brè
brevàre , vrb: brivai, brivare, privai Definition leare calecuna cosa a unu lassandhodhu chentza nudha, o fintzes fàere a mancu de calecuna cosa; ordinare de no fàere o de no papare calecuna cosa / pps. brivadu, brivu Synonyms e antonyms controire, ispossidiri, preubbire Sentences si est feu a si brivare de su tantu chi pro su vívere est netzessidade, s'istruvusciare est peus ateretantu! (A.Paba)◊ si est brivadu de su chi teniat pro lu dare a unu bisonzosu ◊ si mi brivant de te comente apo a fàghere! ◊ s'astrintura ti faghet brivare de dogni cosa e patire che colora! ◊ su tempus mi at brivadu de disaogu 2. su dotore dh'at brevadu de bufare binu ◊ no t'istimo, columbu, ca babbu mi at brivadu ◊ su dutore li at brivadu de fumare Etymon itl. Translations French priver, interdir, défendre English to deprive, to forbid Spanish privar, prohibir Italian privare, proibire German berauben, verbieten.
brève , nm: brèvere Definition cosighedha chi si leat in pitzu, in dossu, o chi si ponet in calecunu logu cun s'idea chi amparat de unu male Synonyms e antonyms breu, contramazina, foltilesa, fortile, iscapolàriu, lezeta, pastagna, punga, scritu Sentences a su prade l'aiant chircadu pro fàghere unu breve pro sos furfurinos ◊ zughet su breve apicadu a su tuju, beneitu dae babbu retore ◊ li deit a bídere unu sachedhutzu de pedhe, su brèvere, chi giughiat presu a su tuju Scientific Terminology sntz Etymon itl. breve Translations French amulette English amulet Spanish amuleto Italian amulèto German Amulett.
brevedèra , nf Synonyms e antonyms pichetada, rebbota Sentences si est postu a fai brevederas cun is imbriagonis.
brevènda , nf: brovendha Definition papare, ma mescamente orrobba de laore (es. fae, órgiu) arregortu po, o giau a, is animales Synonyms e antonyms addescu, mànigu, musúngiu, pravenda*.
brèvere brève
brevetàre , vrb Definition assegurare un'imbentu a chie dh'at fatu a manera chi no si ndhe aprofitet àtere Translations French breveter English to patent Spanish patentar Italian brevettare German patentieren.
brevète, brevètu , nm Definition genia de asseguramentu chi un'autoridade giaet po un'imbentu a chie dh'at fatu po no si ndhe fàere mere e aprofitare un'àteru Sentences a Pitanu Morete, re de sos res, su brevete dae manu leadu ada e un'istrada noa at postu in pè (S.Murgia) Translations French brevet English patent Spanish patente Italian brevétto German Patent.
breviàriu , nm Definition su libbru de is preides ue dhue funt is pregadorias de sa die Synonyms e antonyms ebriàriu Etymon ltne. breviarium Translations French bréviaire English breviary Spanish breviario Italian breviàrio German Brevier.
brèxa bràgia
bréxu , nm Definition su matessi de prexu, cuntentesa Synonyms e antonyms prégiu* Sentences torrant in brexu custus malus umoris (M.A.Cappai).
bría , nf: briga Definition murrúngiu mannu fatu a tzérrios, foedhos malos e a bortas fintzes a cropos; cosa chi si narat a tzérrios a unu po ccn. cosa male fata / a./c. a logos faent su númene a mascu, brigu Synonyms e antonyms aciociada, aciocu, afarratóriu, atachizu, brionzu, certara, certu, chertaria, frustatzada, ghirta, pletu, sermonada, strúnciu 1 / cdh. ragadhia Idioms csn: èssere a b. = istai sempri certendi, certai fatuvatu; pesare, parai b. = pònnere cuvusione, brigare o fàghere brigare; dare una b. a unu = fai unu certu a unu; fàghere una cosa a b. míscia = impresse impresse e betendhe totu apare, chentza órdine Sentences mi ndi torràst imbriagu e insaras parasta briga! ◊ eo tzertu no cherzo intrare in briga, ca ndhe poto essire pali pistu! ◊ sa zente est galu bulluzata dae sas brias e dae sos afuscos ◊ maridu e muzere sunt sempre a briga: no si l'intendhent e bastat! 2. mi ndhe benit arrennegau e mi dat una briga chi mi at picau bibu e mi at lassau mesu mortu ◊ sa briga chi li at dadu… bi ndhe aiat pro isse e pro àtere! ◊ sa mama at dadu una briga a su fizu ca at istentadu in su cumandhu 3. sos mios sunt a briga ca no bi andho ◊ sunt a briga pro sa partimenta Surnames and Proverbs smb: Bria, Brigas / prb: briga de frades briga de canes Etymon itl. briga Translations French dispute, querelle, réprimande, savon English quarrel, brawl, scolding Spanish pelea, contienda Italian litìgio, divèrbio, altèrco, rissa, sgridata, sfuriata German Streit, Schlägerei, Schelte.