carèta , nf Definition
cambuscedhu, genia de cugudhu de pònnere in conca, siat po pipiedhu siat po gente manna (costúmene, infermiera)
Synonyms e antonyms
cabbúsciu,
cabiscione,
cambussinu
/
iscófia
Idioms
csn:
prànghere in careta a unu = ?; no fidare su batu in careta = no dare fide
Sentences
cantu linu pro telos e caretas l'at già filadu sa ruca de canna! ◊ s'infermiera no poniat mancu careta e sos pilos li pendhiant longos in palas
2.
bi est su tantu de mi prànghere in careta! ◊ non ti tia fidare mancu su batu in careta, a tie!
Surnames and Proverbs
smb:
Caretta
Scientific Terminology
bst
Etymon
ctl., spn.
careta
Translations
French
bonnet
English
cap
Spanish
cofia
Italian
cùffia
German
Kappe.
carfía , nf: crafida, cravida Definition genia de segada chi si faet in d-una o in ambas origas de un'animale po sinnu: si faet segandho s'origa de sa punta a mesu, ma chentza che ndhe bogare nudha Synonyms e antonyms calpida*, supada Scientific Terminology pst.
carfidòre , nm, nf Definition chie tenet s'impreu de carfire, de fresare su pane carasau po istacare is duos pígios Sentences sa carfidore carfiat su pane in pitu de sa prugajola e lu poniat a piras Etymon srd.
carfidúra , nf Definition aperta o segada chi si dhue faet in calecuna cosa Synonyms e antonyms abberta, calpida, calpidura*, secada, trapada Sentences una carfidura partit in duos s'ungra de sos animales galigaos.
carfíre calpíre
càrgia , nf Definition
caboni de canna, corvu ambidhastru, genia de pigione chi abbitat in Sardigna in logu de pischina
Synonyms e antonyms
cuatolu
Scientific Terminology
pzn, botaurus stellaris
Translations
French
butor
English
bittern
Spanish
avetoro
Italian
tarabuso
German
Rohrdommel.
cargilèta , nf: gargileta Synonyms e antonyms agilestru*, alighelta, cabexeta, caixedha, colovredha, coxueta, gilestra, lucesti, talaerta, tilicherta, tzorompis Scientific Terminology anar, podarcis sicula cettii, podarcis tiliguerta tiliguerta, p. t.ranzii, archaeolacerta bedriagae sardoa, a.b.paessleri, a.b.ferrerae, algyroides fitzingeri.
caría, cària , nf Definition
pelea manna, múngia, sa chi si podet pigare cariendhe (suighindho) ma fintzes in css. àteru manígiu
Synonyms e antonyms
cariada,
cariadura
/
antua,
atzanu,
bataria,
cadha,
cumbata,
demozu,
impodha,
inzotu,
istripa 1,
matana,
mugna,
pista,
pistapone,
podha,
rebbatu,
stragu 1
| ctr.
discànciu,
pasu
Sentences
za mi ndhe ant dadu de cària cussos animales, oe: no los podia agatare, mi ant fatu zirare totu su monte! ◊ pro fàghere una resolza bona bi cheret sa cària sua!
Surnames and Proverbs
smb:
Caria
Etymon
srd.
Translations
French
peine énorme
English
intense strain
Spanish
esfuerzo
Italian
fatica intènsa
German
schwere Mühe.
cariàda , nf Definition su cariare (sa pasta, sa carena) Synonyms e antonyms cariadura, fricatzione, sueta Sentences s'aiat datu una cariata a sas manos Etymon srd.
cariadòlza , nf: cariadorza Synonyms e antonyms cariamentu, carionzu Etymon srd.
cariadòre , nm Definition
(f. -a) chie est pràtigu a cariare un'arremu malàidu
Sentences
comente so recuidu a domo mi ant giamadu una cariadora ca su méigu fit essidu a foraidha
Scientific Terminology
prf
Etymon
srd.
Translations
French
masseur
English
massager
Spanish
masajista
Italian
massaggiatóre
German
Masseur.
cariadòrza cariadòlza
cariàdu , pps, agt: cariatu,
cariau Definition
de cariare
Synonyms e antonyms
ciuetu,
subetu
/
pistau
Sentences
su pane, apustis cariadu, cheret cuguzadu e muntesu in caentu ca sinono si che caresat ◊ mi aiat cariatu s'anca galu pragastata e mi l'aiat ligata chin d-unu corriolu
2.
las ant fatas cariadas che pruna, a cussas féminas, comente lis ant postu manu! ◊ giughiant sas carres cariadas de su patimentu
Translations
French
pétri
English
rippled
Spanish
amasado
Italian
gramolato
German
geknetet.
cariadúra , nf Definition
su cariare (sa pasta, un'arremu); manera de pigare una cosa, o de fàere
Synonyms e antonyms
càriu,
ciuexidura,
ciueximentu,
soigonzu,
suetura
/
fricatzione
Sentences
síghila a cariare, custa pasta, ca li est paga sa cariadura chi li as fatu!
Etymon
srd.
Translations
French
pétrissage,
écange,
assemblage
English
rippling
Spanish
amasadura,
amasado
Italian
gramolatura,
massaggiatura
German
Kneten.
cariài , vrb rfl Definition mantzare, guastare is dentes Synonyms e antonyms anneciare.
cariaméntu , nm Definition
su pigare a càriu, su cariare (sa pasta, un'arremu de sa carena)
Synonyms e antonyms
cariadolza,
carionzu,
ciueximentu,
suetura
/
aprupudhamentu
Etymon
srd.
Translations
French
pétrissage,
écangage
English
cracking,
massage
Spanish
amasadura,
amasado
Italian
gramolatura,
massàggio
German
Kneten.
cariapèdhes , nm Definition
nau in cobertantza, mandronatzu, chi no faet a si ndhe pònnere mere
Synonyms e antonyms
iscampiabias,
peldulàriu
Etymon
srd.
Translations
French
casse-cou
English
daredevil
Spanish
balarrasa,
bala perdida
Italian
scavezzacòllo
German
Draufgänger.
cariàre , vrb Definition
suíghere, trebballare a istrecadura sa farra impastada, sighendho cun fortza fintzes a candho sa pasta essit bella lisa e de totunu andhare; frigare, faendho pagu o meda fortza, cun sa pranta de is manos o cun sa matza de su pódhighe un'arremu o unu tretu de carena addoloriu, bogau, atrotigau o àteru (ma fintzes po gustu, a allisadura, a istringidura); foedhandho de cosas díligas, tocare a tropu, pistare (ma si narat fintzes cariare sa pedhe conciada)
Synonyms e antonyms
ciuexi,
iscarasciare 1,
soíghere
/
apalpedhare,
aplopodhare,
cariedhare,
pistae,
surrai
Sentences
passabat notes intregas inturtandhe, cariandhe e tendhendhe
2.
penso no as a chèrrere cariadu pro sos isfortzos tuos! ◊ ndh'est rutu dae su carru e como lu sunt cariendhe pro che li torrare unu pè bogadu
3.
càriat subra de palas su bàrriu pesosu…◊ sa zente fit totu cariendhe miséria, cussos annos de annada mala ◊ e s'iscoberint mudandha e camija, cària cària e tòcami toca! ◊ si ti cheres cariadu beni, za che tenzo unu bellu fuste!…◊ no ti càries sos ogros ca ti faghet peus a ratinzu: pònedi collíriu!
Etymon
srd.
Translations
French
pétrir
English
to knead,
to massage
Spanish
amasar,
masajear
Italian
gramolare la pasta,
massaggiare
German
kneten.
cariàsa , nf: cariaxa,
cheràsia,
cheriasa,
chiriasa,
chiriaxa Definition
cheréssia, genia de mata chi faet manna meda (bona fintzes po linna de òpera) e bogat unu frutu tundhitu cun tenaghe longu, de sa mannària de un’olia, cabudàrgiu (primu frutu nou de beranu), de colore orrúbiu craru o fintzes cotu / a/c. sa cariasa (upm) = su frutu; sas cariasas = is matas de sa cariasa / unu romagliete de c. = zenia de trintzilleri (brúnzulu), comente ndhe faghet mescamente sa calidade minuda; cariasa médhighe = a romagliete de duas, a croba; calidades sardas de cariasa: allíngiu, arbagessa, arrúbia, barracochina (barracoca, barracocale, una creze madura e prus durche), carrofali, conca de moru, coru bianca, de ispíritu, de nuxi, marigosa, maurredhina niedha, primaria, tanaxi curtzu, zíngala; ceréxia imbriaga o burda = una creze de cariasa areste (Prunus avium)
Synonyms e antonyms
carésia,
ceràsia
/
cdh. criaxa
Sentences
cuss'ortu est postu totu a cariasas ◊ sas cariasas faghent in logu artu e mescamente in umbrinu ◊ su coro meu bolat a tie, Sardigna bella, e a su monte de bidha cun péssighes e ménnulas in fiore e cariasas!
2.
at bodhidu una pischedha de cariasa ◊ tra chiriasa e fémina interessat su colore piús de sa dultzura…◊ pro duas cariasas chi si ant manigadu ti arrennegas?! ◊ sa cariasa est irrujendhe ◊ in sa festa una tonaresa est bendhendhe turrone, nuzola, cariasa sica e sèmene de corcuvica
3.
acudit sa pisedhina che a sa cariasa
Scientific Terminology
mtm, frt, Prunus cerasus
Translations
French
cerisier,
cerise
English
cherry-tree,
cherry
Spanish
cerezo,
cereza
Italian
ciliègio,
ciliègia
German
Kirschbaum,
Kirsche.
cariàsa 1 , nf Definition
orrugu, unu mesu metro, de fuste grussu, istampau a una parte ue portat una codriola a lobu: serbit a mantènnere su cuadhu a sa lavra de pitzu (chi istrinta essit tundha) po chi abbarret firmu a dhu ferrare
Synonyms e antonyms
cabussoni 1,
carighinu,
cugurra 1
Sentences
unu tazu de istranzos, de foras e de intro, nos ant tentu che cadhu in domadura e bene astrintu sa cariasa a birgonza e turmentu (G.Fiori)◊ su mere fit muntenindhe su cadhu cun sa cariasa e su frailarzu lu fit ferrendhe
Scientific Terminology
ans
Translations
French
tord-nez
English
barnacles
Spanish
acial,
badal
Italian
torcinaso
German
Maulknebel.