cariasambriàga , nf Definition
una calidade de cheréssia areste
Synonyms e antonyms
cerexiabburda,
ghinda
Scientific Terminology
mtm, frt, Prunus avium
Etymon
srd.
Translations
French
merise
English
cherry-tree,
cherry
Spanish
cerezo silvestre
Italian
ciliègio selvàtico,
ciliègia bisciolina
German
Kirschbaum.
cariasànta , nf Definition una genia de terramíngiu: terra santa, de santu / èssere de c. = díligos díligos, písilis Sentences custu pitzinnedhu est de cariasanta!…
cariasàre , vrb Definition bodhire cariasa, arregòllere cheréssia Synonyms e antonyms cerasiare Sentences s'intenniant àteras fémminas cariasanne in sos cunzados Etymon srd.
cariasàrju , nm Definition
ortu, logu prantau a cheréssias
Sentences
si at picau unu cariasarju a frutu parte
Etymon
srd.
Translations
French
cerisaie
English
cherry orchard
Spanish
cerezal
Italian
ciliegéto
German
Kirschgarten.
cariasínu , agt Definition
chi est de cheréssia, in colore de cheréssia, che cheréssia / olia cariasina = zenia de olia de cufetu, tundha
Synonyms e antonyms
arrubiastu,
rujastrinu,
rujatu,
rujonzu
/
tundhatzu
Sentences
est bellu cussu pane chin su butone cariasinu in mesu
Etymon
srd.
Translations
French
rouge cerise
English
cherry red
Spanish
cereza
Italian
ciliegiòlo
German
Weichselkirsche.
cariàta cariàda
cariàtu, cariàu cariàdu
cariàxa cariàsa
caribbagliuràdu , agt Definition chi portat sa cara guasta de sa pigota (o vaglioru) Synonyms e antonyms aggutau, picotosu, pigotau / ttrs. vagliuradu Etymon srd.
càrica , nf: càriga Definition
pinna de nasu, donniunu de is duos istampos de su nasu, a parte e àtera de su nasu / min. carighedha
Synonyms e antonyms
aguza,
cadrata,
nàstula 1,
pinna 2
Idioms
csn:
nasu de càrigas = a càrigas mannas; èssiri de càrigas finis = chi portat càriga, chi leat totu sos fragos, díligu a sos fragos; èssiri càrigas a… = èssere puntadu a…, èssere a cara a…; fuedhai a carighedha = faedhare totu cun su nasu (mescamente pronuntziendhe sa /n/), prus che àteru a pecu; pònniri càriga a su fragu = acarigai, fragai, andai avatu de su fragu; frunziri sa càriga = fàghere de murros, coment'e pro nàrrere chi est cosa chi no piaghet; cumprendi sa cosa in càrigas = no cumprèndhere própiu!
Sentences
margiani portat càrigas finis po s'arrastu ◊ chi no fadhit sa càriga, nau ca intendu arrastu de arracatu! ◊ tupadí is càrigas ca nc'est de morri po su fragu! ◊ ses de càriga fini che cani de cassa! ◊ custu est sànguini chi est calendimí de càrigas!
2.
in càrigas ndi dhu tòrristi totu su chi nci as ingúrtiu! ◊ aite no mi che pones sas càricas in daisecus?!
3.
seus càrigas a sa ziminera e fogu no dhui nd'at!
Surnames and Proverbs
smb:
Cariga
Scientific Terminology
crn
Translations
French
narine
English
nostril
Spanish
narina,
fosa nasal
Italian
narice
German
Nasenloch.
càrica 1 , nf: càriga 1 Definition
figu frungia, sicada, carigada; nau in cobertantza, fàula manna; genia de làdhara o ladamíngiu de is molentes / min. carighedha, carighita; èssere a una càriga (nadu de unu)= imbriagu pérdiu
Synonyms e antonyms
fàula
Sentences
sa figu cota meda la sighint a sicare a càriga ◊ apo mandhigadu totaganta die cun ses dinaris de càriga cana ◊ sa càriga, si est bene costoida, si tucorat, si faghet bianca nida ◊ sa ficu niedha est belle che totu càrica
Surnames and Proverbs
smb:
Cariga
Etymon
ltn.
carica
Translations
French
figue sèche
English
dried fig
Spanish
higo seco
Italian
fico sécco,
appassito
German
getrocknete Feige.
càricas , nf pl Definition màncias orrúbias chi essint in is cambas a fortza de dhas acostire a su fogu, cosa chi a logos narant casuéciu, casucotus Synonyms e antonyms chichiridhas, pudhedras, pudhérigas, sparlàcias.
caricatúra , nf Definition
sa figura, sa bisura de unu esagerada in calecunu piessignu o istrupiada po befa
Translations
French
caricature
English
caricature
Spanish
caricatura
Italian
caricatura
German
Karikatur.
carícia , nf Definition
est s'orrugu de linna, a bisura de una cotza (prus grussa a una parte, prus fine e a punta in s'àtera), chi si ponet po fàere arrèschere sa punta de s'iscala de su carru o de sa timona de s'arau in su giuale; fintzes su maciochedhu in su giogu de is carícias
Synonyms e antonyms
cabiadolzu,
cabiga,
cangiolu,
clavíglia,
ordigione
Sentences
s'at acumpangiai tzichirriendi su butu de sa carícia (B.Pisanu)
Surnames and Proverbs
smb:
Cariccia
Translations
French
cheville,
cheville ouvrière
English
bolt
Spanish
tarugo
Italian
cavìcchia
German
Holzpflock.
cariciòne , nm Synonyms e antonyms carícia.
caricótu , agt, nm: carigotu Definition
nau de ccn., chi no sentit bregúngia, chi portat face de sola / c. finidu = prontudu pérdiu, isbrigungiu spaciau
Synonyms e antonyms
discaradu,
facesola,
frontudu,
iscaressidu,
ispudéssidu,
murribistu,
scundiu,
sfaciu
Sentences
cussu carigotu de Tzitzu istat die cun die cun cussos chi traighet (G.Ruju)◊ ses carigotu a pedire dinari a cudhu pro una betada de manu! ◊ pro una fasche de caricotos no podimus andhare a cara arta! ◊ su faularzu carigotu si bochit isse e faghet dannu a totugantos
2.
sa carigota: innanti ndhe faedhat male, de sa zente, e posca lis faghet su bellu in cara!
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
dévergondé,
effronté
English
impudent
Spanish
descarado,
desvergonzado
Italian
spudorato
German
schamlos.
carída cadíra
caridàde, caridàdi , nf: caritate,
carirari Definition
amore, cumpassione po unu, praxere chi si dhi faet
Idioms
csn:
fàghere sa caridade = dare carchi cosa, ma fintzas azudu a unu bisonzosu, fàghere unu piaghere mannu a un'apretadu; domandai sa c. = pedire sa limúsina
Sentences
faghídebbos sa caridade de unu poveritu: azuàdelu! ◊ sa mama l'at lassadu a sa caridade anzena ◊ Deus dhi paghit sa caridadi, gomai! ◊ fachítebbos sa caritate: un'atzichedhu de focu! ◊ fadei caridadis, fradis istimaus! ◊ sa carirari, sa meri!
Etymon
spn.
Translations
French
charité,
aumône
English
charity
Spanish
caridad
Italian
carità
German
Barmherzigkeit.
caridadósu , agt, nm: caritatosu Definition
chi o chie faet caridades
Synonyms e antonyms
cumpassivu,
feritzosu,
lastimosu,
limosinalzu,
piadosu,
piaidadosu
Sentences
podiat èssere custa ratza umana tantu séria e caridadosa che a sa lege tua cristiana?! (P.Chessa)
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
charitable
English
charitable
Spanish
caritativo
Italian
caritatévole
German
barmherzig.
caridúdine , nf Definition su èssere caru, nau de su prétziu de is cosas.