A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

chímula , nf Definition in bestimentu, fròngia, trama chi si lassat apostadamente longa, iscapa, o chi si aciunghet in oros Synonyms e antonyms ginèfra, ímula Sentences sa fémina bighiat un'isciallu cun chímulas.

chimulía , nf Synonyms e antonyms chimuza.

chimúsa , nf Definition fasca chi s'imbodhigat in chintzu a su pipiu de naschidórgiu Synonyms e antonyms cimbussa*, fasca.

chimúza , nf: chimuzia, chimuzina, cumuzia Definition chimmutzos, cambighedhos fines, linnighedha fine Synonyms e antonyms bruncuza, chercuzu, chimulia, frascuza, ghirghinisa, imbiescimentu, ischimuza, mulixia, musciuliga, pampuzia, pimpisa Sentences pro su fogu batiat chimuza e calchi rabatzone ◊ est essia a s’ortu a intrare chimuzina e duas naes de linna russa Etymon srd. Translations French ramille English brushwood Spanish ramaje Italian ramàglia, stipa German Niederholz, Reisig.

chimuzàre , vrb: chimuziare Definition cricare e arregòllere chimuza a su fogu Synonyms e antonyms bruncuzare, frascuzare Etymon srd.

chimuzía chimúza

chimuziàre chimuzàre

chimuzína chimúza

chimuzòne , nm Definition naighedha, cambu mannu.

chimúzu chimmútzu

chimúzu 1 , nm Synonyms e antonyms frascúgliu, ischidu 1, ischimuzu, istrepitzu Etymon srd.

chin , prep: cun Definition foedhu chi si ponet innantis de is númenes po bòllere inditare cumpangia, manera, aina e àteru (fintzes suma, s’idea de contras a…)/ cun deo, cun mei, cun megus, cun tegus, cun isse, cun a isse, cun custu, cun a tie Synonyms e antonyms paris / a / contra | ctr. chentza Idioms csn: cun totu chi… = mancari; cun chi… = si; die cun die, annu cun annu, mese cun mese = donzi die/die die, donzi annu, donzi mese; pònnere una cosa (o a ccn.) cun àtera/u = pònniri impari, ma fintzes aparagonai Sentences semus andhados paris cun bois ◊ sas mamas crabarissas disizant un'àteru basu e nois cun a issas (G.Maieli)◊ abbarra cun megus, ca est note ◊ est beniu cun sa mulleri ◊ mamma fait fatuvatu su pani cun tamàtiga 2. su preide cumènciat is gòcios cun boghe bene intonada, brindhandho a dhi arrespòndhere ◊ segamus su casu cun sa lepa ◊ sa cosa chi faghet si leat cun sa furcheta ◊ s'iscriet cun sa pinna ◊ cun su dinai no si podit comporai totu ◊ deo non bio prus, ma chi tue mi ascurtas bene apo a bíede cun is ogos tuos ◊ dhi at torrau sa scera chin d-unu piciochedhu 3. fit a turunzu e a maledissiones chin su tempus ◊ la tenzo cun tegus pro su dannu chi mi as fatu ◊ seu inchietu cun issu ◊ ita tenis cun mei?! ◊ sa giustítzia ant domandau: "Cun chini suspetais?" e is fraris ant arrespostu: "Cun nisciunus!" ◊ no tenzo dépidos cun a tie! ◊ si est inchietau cun sa mulleri chi at guastau sa pingiara 4. cun chi tue mi dias isperàntzia dae me sa tristura ch'est lontana (M.Murenu)◊ deo, cun totu chi apo mente abbiza, s'ànimu no mi bastat chi lu conte ◊ cun totu chi as s'istúdiu, cosas medas no las ischis 5. como chi ant fatu su lagu amus s'abba annu cun annu ◊ istaiat die cun die cun su sonete a codhu ◊ issa l'iseteit die cun die, annu cun annu 6. 6.custu cun cussu faghet su tantu ◊ una cosa cun s'àtera faghet meda ◊ no mi as a pònniri a Franciscu cun Andria?!… Meda méglius Franciscu! Etymon ltn. cum + in, cum Translations French avec English with Spanish con Italian con German mit.

chína , nf: achina Definition genia de mata e de droga chi si faet de su corgiolu, impreau po meighina a curare sa malària, po passare sa callentura Synonyms e antonyms chenina Sentences sa sorte nostra est ca ant imbentadu sa china, sinono no bi ndhe diat restare unu dae sa malàghera Scientific Terminology mtm, Cinchona officinalis Etymon itl. china.

chinàu , nm Synonyms e antonyms bichinau Sentences a su chinau nostu benis? ◊ est cricandhe in su chinau.

chincagliéri cancagliéri

chincallería , nf Definition cosighedhas piticas, mescamente a bèndhere Synonyms e antonyms minudàntzia Translations French bimbeloterie English knick-knacks Spanish baratija Italian chincaglierìa German Plunder.

chinchídha , nf: cicidha, cincidha Definition orrughedhu de cosa alluta chi brínchidat de su fogu, mescamente segundhu sa linna, o de su ferru abbrigau a meda, sardandho a elétricu o fintzes de duos filos nuos cun sa currente candho si benint apare; in cobertantza, unu fàere coment'e bogandho fogu, àrridu, arrennegau Synonyms e antonyms chintidha, cinciriga, cispa, flaria, fraidha, ichinchidha, ischentidha, ischinchiridha, istenchidha, làntica, pispidha, schinchidha, tighinisa Sentences is cicidhas ndi calant apitzus apiodhendi s'arrobba ◊ su ferru cardau fait cincidhas 2. ancu dhi essant cicidhas de buca, de nasu e de ogus! ◊ si bint is facis grogas che sa cera: ghetant is ogus cicidhas de fogu Surnames and Proverbs smb: Cincidda Etymon ltn. scintilla Translations French étincelle English spark Spanish chispa Italian scintilla German Funke.

chinchidhàdu , agt Definition nau de gente, chi est coment'e chi boghet fogu de s'arrennegu, de su fele o tzacu: inchighiridhadu, infuteradu Synonyms e antonyms afutadu, arrennegadu Etymon srd. Translations French furieux English enraged Spanish enfurecido Italian infuriato German wütend.

chinchinnàre , vrb Definition aprontare, cuncordare bene meda, pònnere is chinchinnos Synonyms e antonyms allaputzai, cumpòniri, cuncodrai, mudai Sentences chinchinnare s'aradu pro arare Etymon ltn. concinnare Translations French préparer soigneusement English to prepare with ability and care Spanish preparar con cuidado Italian preparare con abilità e con cura German geschickt und sorgfältig vorbereiten.

chinchínnu , nm Definition cosighedha chi si ponet po bellesa Synonyms e antonyms arrepicu 1, lallanu.