conduíre , vrb: cunduire Definition pigare, ghiare a calecuna cosa o a calecunu logu Synonyms e antonyms condúsiri, ghiai, poltare, zúchere | ctr. lassai Sentences sa lege no conduit in ingannos ◊ su tantu furare ti at conduidu a manos de su re ◊ bois sezis cudh'istella chi conduet in portu ◊ sas boches aiant fatu cunduire sas bichinas Etymon ctl. condu(h)ir.
condúlliri , vrb Synonyms e antonyms conchinare, cunduire, dòrchere, indugi Etymon srd.
cónduma còdoma
condumàdu condomàdu
condúsiri , vrb: cundusi Definition portare, batire, ghiare a calecuna cosa o a calecunu logu Synonyms e antonyms conduire, ghiai, poltare, zúchere | ctr. lassai Etymon spn. conducir.
condúta , nf: cundhuta Definition
sa manera de si cumportare de unu po totu su chi podet àere de bonu, o de malu, fatu cun intentzione
Synonyms e antonyms
cumpoltamentu
Sentences
sos pisedhos chi atendhent sos mannos in sos apretos si meressint bàntidu e sunt símbulu de bona cundhuta ◊ fit in pistichinzu pro sa cundhuta isegherada sua ◊ is isposus essiant impari sa prima borta apustis de ai arriciu is racumandítzias de bona cunduta
Etymon
itl.
Translations
French
conduite
English
behaviour
Spanish
conducta
Italian
condótta
German
Benehmen.
còne, còni , nm: (su cone = nr. sugòne)
Definition
est un'arga, unu traitore chi portat a ogu sa cosa de furare o sa gente de idorrobbare agiudandho is furones chi benint a fàere su cropu
Synonyms e antonyms
bugoni,
medianeri,
ospia
Sentences
custu est su coni: est istràngiu e connoscit bèni sa zona ◊ su coni… sa metadi in galera e s'atra in prasoni: s'est fuiu cumenti a unu macu! ◊ s'est fuiu su coni po sa timoria
Surnames and Proverbs
smb:
Coni
Translations
French
taupe,
cerveau
English
inside man,
mole
Spanish
topo
Italian
basista,
talpa
German
krimineller Vorarbeiter.
conèta , nf: cuneta Definition genia de cora, manna, fintzes a incodau, ororu de is istradas po arregòllere s'abba próina a manera de no fàere dannu a s'istrada Synonyms e antonyms banchina, coleta Etymon itl.
conèta 1 , nf Definition genia de bonete Sentences bendit arrobba de lana, seda e cotoni, capedhus a frisiera, conetas e àteras cosas.
conetòni , nm: coretone, coretoni Definition coneta manna, genia de canale po arregòllere is abbas a meda (a inghíriu totu fora in bidhas de monte) o passare abba po campos e indústrias Synonyms e antonyms canalone Sentences una fémina fut isciacuendi is pannitzus de su pipiu in su conetoni.
confidàntzia , nf: cufiàntzia,
cufidànsia,
cufidàntzia,
cunfiància,
cunfiantza,
cunfiàntzia,
cunfidànsia,
cunfidàntzia Definition
su àere unu fàere coment'e de gente bene connota, amiga, parente, fidada, coment'e giaendho fide a unu
Synonyms e antonyms
cunfidu
/
ballansa,
familiaricítzia,
fidàssia,
modhore,
ollantza
| ctr.
discunfiantza
Sentences
lah, chi m'imbovas tui puru truncaus sa cunfiantza! ◊ sa cunfidàntzia dha tengu cun Deus ◊ sas cosas in cunfidàntzia no si narant in carrela ◊ no sunt totu sos nepodes chi si gosant sa cufidàntzia de su zaju ◊ mi ais a perdonare: tèngio cunfiància de no mi abbandhonare
Surnames and Proverbs
prb:
su saludu a totus, sa cunfiantza a pagus
Etymon
spn.
Translations
French
familiarité
English
confidence
Spanish
confianza
Italian
confidènza
German
Vertrauen.
confinài , vrb: cufinare, cunfinai, cunfinare Definition mandhare a su cunfinu, istesiare, bogare a unu de su logu suo a logu angenu po chi no potzat fàere che in logu e cun gente chi connoschet e ue tenet is benes Synonyms e antonyms disterrai, terrafinare Sentences una primu borta mi aiant cufinau ca proite no mi fio créfiu arruolare Etymon itl. confinare.
confinàu , pps, agt Definition de confinai; chi dh'ant cundennau a istare foras de su logu suo, chi est disterrau.
confínu , nm: cufinu,
cunfinu Definition
su che bogare o istesiare a unu de logu suo a logu angenu po chi no potzat fàere che in logu e cun gente chi connoschet; logu de pena, a ue che mandhant o ue che mantenent a unu a fortza
Synonyms e antonyms
disterru,
isterru
Sentences
in tempus de su fassismu a chie mustraiat de èssere contràriu a su guvernu che lu mandhaiant a su cufinu ◊ su marisciallu at minetadu a babbu de lu mandhare a su confinu si faghiat propagandha contr'a sos fascistas
Etymon
itl.
Translations
French
relégation
English
internment
Spanish
destierro
Italian
confino
German
Zwangswohnort.
confrímu , nm: cunfrimu Definition
unu de is sete sacramentos e funtzione de candho unu atrogat de si bòllere cristianu e su píscamu dh’unghet in crebedhos cun s’ogiusantu
Synonyms e antonyms
crésima,
cufirmassione,
gríjamu,
incrísima
Etymon
srd.
Translations
French
chrême
English
chrism
Spanish
confirmación
Italian
crisma
German
Chrisma.
confúgere , vrb Definition
pònnere impare is líteras a unas a unas o lígere a síllabbas
Synonyms e antonyms
cofuzire*,
compitare
Translations
French
articuler séparément les syllabes
English
to sillabify
Spanish
silabear
Italian
sillabbare
German
buchstabieren.
confúndhere, confúndiri , vrb: cufúndhere,
cunfundi,
cunfúndiri Definition
pigare o crèdere una cosa po un'àtera, fàere ibballiare / pps. cunfúndiu, cufusu
Synonyms e antonyms
aforrotulare,
fadhie,
imbrabugliare,
imprabastulai
| ctr.
distínghere,
scunfúndiri
Sentences
ista mudu ca so contendhe, chi mi as fatu cufúndhere! ◊ l'apo cufusu: no mi so abbizadu chi fint diferentes
Translations
French
confondre
English
to confuse
Spanish
confundir
Italian
confóndere,
disorientare
German
verwirren.
confusionajólu , nm: cunfusionajolu Definition chie pesat burdellu, chie ponet a brigare s'unu cun s'àteru Synonyms e antonyms confusioneri, cunvisionadori, cunfusionista Scientific Terminology ntl Etymon srd.
confusionéri , agt, nm: cubisioneri,
cunfusioneri,
cuvusioneri Definition
chi o chie pesat cuvusiones, ponet a brigare s'unu cun s'àteru, betat apare is chistiones; fintzes chi o chie cunfundhet cun tropu facilidade cosas diferentes
Synonyms e antonyms
confusionajolu,
cunvisionadori,
cunfusionista
/
carraxeri
Sentences
a s'imprabastuleri no lu acrustes ca est confusioneri!
Scientific Terminology
ntl
Etymon
ctl.
confusioner
Translations
French
semeur de discordes
English
sow seeder of discord
Spanish
sembrador de discordia
Italian
seminatóre di discòrdia
German
Zwietracht Säer.
congedài , vrb: cunzedare Definition acabbare su servítziu militare.