enàrgiu, enàrzu , nm: enuarxu Definition genia de erba chi assimbígiat a s'avena Synonyms e antonyms aena, aenamurra, anàile, arvenarzu, fenàile, fenapu, fenarza, fenumurru, filianu, oguena Scientific Terminology rba, Avena barbata.
enatínu , nm Definition bena, logu paris e bàsciu inue dhue sumit abba e istat sèmpere úmidu e friscu Etymon srd.
enciclopedía , nf: entzicropedia Definition líbberu, òpera iscrita chi pinnigat totu su chi s'ischit de un'argumentu o fintzes de dónnia argumentu.
enclíticu , nm Definition elementu lessicale distintu e normalmente istacau, ma a bortas iscritu impare cun forma verbale (in sardu imperativu o gerúndiu) e pronunciaos che unu solu foedhu: trocidí, pesadindhe!, sapindhosi, inue troci e pesa funt impr., sapindho est ger., ti (> di) e si pron., ndhe avb.
endecasíllabbu , nm Definition versu de úndhighi síllabbas (es. cussos de is otadas).
endiosàre , vrb: indeosare* Synonyms e antonyms abbaradhare, imbelare, inamorai Sentences s'est endiosadu tantu de si che mòrrere.
endócrinu , agt Definition nau de gràndhulas o néulas, chi betant a su sàmbene is sustàntzias (ormones) chi sèberant o bogant.
eneítu , nm Definition funighedha filada cun pilu de cuadhu po poderare impare acapiaos a su tzugu is cuadhos treulandho.
enemícu, enemígu , agt, nm: anemigu, enimigu, eremigu, erimigu, inimicu*, nemigu Synonyms e antonyms disinimigu / arremínciu, demóniu | ctr. amicu Sentences cussu guvernu nos est enemigu! ◊ tzertos enemigos ti cherent bídere cundennada 2. cussu portat faci niedha che a s'eremigu!
energhía, energía, enerzía , nf Definition capacidade de fàere cosa, mescamente trebballu, e prus che àteru foedhandho de unos cantu materiales (es. carbone, petróliu, linna, abba) e de sa capacidade issoro de isvilupare una fortza, fàere calore o àteras formas de e. / e. potentziale = capacidade o fortza de unu pesu (o massa) de produire unu trebballu (es. s'abba firma arregorta in d-una diga); e. cinética = fortza in movimentu e po cussu etotu faendho trebballu (es. s'abba calandho de una diga, e intubbada passandho in d-una turbina faet mòvere dínamos e alternadores chi dha mudant a elétricu) Synonyms e antonyms abbrétiu, ardúriu, bidória, briu, foltza Sentences s'energia est de tantas crezes (o, menzus, formas): térmica, elétrica, luminosa, mecànica (istàtica o cinética), sonora, chímica, atómica.
éneu , agt: éniu 1 Definition chi no est cojuau, chi no tenet fígios / benes de é. = chi abbarrant a nemos Synonyms e antonyms iltóigu, renicozu / bachianu Sentences so éniu de fizos ◊ fit fitzu únicu, éniu, solu chei sa preta secata ◊ tenet unu cantedhu de binza chi at connotu dae unu tiu mortu éniu Translations French stérile, célibataire English unfertile, single Spanish estéril, soltero Italian stèrile, nùbile, cèlibe German steril, ledig.
èngia , nf: enza, fenga*, venza Definition genia de sentidu chi si provat coment'e de ódiu e arrennegu o tzacu contra a unu o a calecuna cosa Synonyms e antonyms belosia, imbídia, ódiu, sagna 1 Translations French envie, rage English rage, envy Spanish envidia Italian invìdia, ràbbia German Neid, Ärger.
éni , nm: enis, éniu Definition genia de mata, tóssica, chi faet linna bona, tostada e forte meda: a sa birilla (frutu) chi faet dhi narant giurixedha Synonyms e antonyms eli, linnarrúbia, longhivresu, tàsaru, tassu Surnames and Proverbs smb: Enis Scientific Terminology mt, Taxus baccata Etymon srdn. Translations French blaireau English yew (tree) Spanish tejo común Italian àlbero della mòrte o tasso German Eibe.
énichi , cng: bénechi, ínzichi Definition benit chi…, arresurtat chi… Synonyms e antonyms nachi Sentences est imbreagu a supa: énichi at bufadu meda! (G.Ruju)◊ si est andhadu a l'agatare énichi ischiat chi fit malàidu.
enídru , nm Definition its Sentences in sas domos de zanas bi poniant isterzu, puntas de lantzas e de fritzas de sardónica, de enidru, de àgata e de ossidiana.
enimígu enemícu
énimis , avb Definition difatis Synonyms e antonyms defatu Sentences promiteit de istudiare e gai fateit, énimis ndh'esseit su mezus de iscola (G.Addis).