figuíndia , nf: fiughíndia Synonyms e antonyms carrúciu 1, figamoru, figutzíndia, morisca Sentences zughiat manos mannas cantu palas de fiughíndia ◊ fit feu che una mata de fiughíndias ◊ a sa figuíndia si ndhe li múndhulat sa corona de su culatzu e si che ponet a cadhu a fogu in labiolu, pro fàghere sa saba Scientific Terminology frt, Opuntia ficus-indica.
figuindiàlzu , nm: fiughindiarzu Definition logu prantau a figumoriscas Synonyms e antonyms ficumoriscarju, moriscarzu Sentences podia atraessare su figuindialzu guasi a ojos tancados chena atzumbare a logu Etymon srd.
figumorísca ficumorísca
figumòro, figumòru figamòru
figúra , nf: fregura,
frigura,
friura Definition
css. cosa chi si potzat bíere cunsiderada coment'e tratos prus importantes, mescamente coment’e disegnu de pòdere connòschere ite est o ite bolet arrapresentare; arresurtau de unu cumportamentu o fintzes su chi podet pàrrere una cosa in cara de àtere o cun àtere, nau mescamente in sensu bonu (sinono si depet precisare)
Synonyms e antonyms
cona,
folma,
immàgini
Idioms
csn:
pònnere, no pònnere figura in carchi cosa = pònnere cabu, no pònnere cabu a carchi cosa, fàghere, no fàghere contu de carchi cosa; ómini de figura lègia = ómine feu; frigura giométrica = frigura de forma pertzisa de longària, largúria e/o de artúria de ndhe pòdere medire sa mannària cun fatzilidade; no dh'agguanto sa figura! = no dhu potzu biri!; oi in figura e cras in sepultura = a mòrrere za si faghet impresse!
Sentences
su triàngulu est una figura prana a tres àngulos e tres latos ◊ custa figura inditat sa essida da'inoghe
2.
gei seus segurus in custa vida…: oi in figura e cras in sepultura! ◊ no mi paret piús cudhu colore: o tue as cambiadu de figura o non giuas e ti as postu procura!
3.
fit piciocone trízile e, bene sestadu e bestidu a festa, sa freguredha sua la faghiat ◊ si ti ponias a triballare, cantu chi ses ammandronadu, faghias menzus frigura! ◊ cussa est cosa metzana e de frigura no ndhe faghet
Etymon
itl.
Translations
French
silhouette,
illustration,
figure
English
figure
Spanish
figura,
buenmal papel
Italian
figura
German
Form,
Gestalt,
Figur.
figuràe, figurài , vrb: afigurai, figurare, fregurare, frigurare Definition fàere figura, figuras; provare a pentzare una cosa chi no si connoschet Synonyms e antonyms disegnai, trassai 1 / immaginai, pensai Sentences is pintoris figurant is cosas 2. chie l'ischit de ite colore fint sos ojos suos? Ma su piantu emmo, nos lu podimus fregurare! (D.Mannu)◊ frigura tue cantu mi est costadu a fàghere totu custu triballu a sa sola! 3. de fronte a sa manna pena mia no podent sos faedhos figurare Etymon itl. figurare.
figurànti , nm Definition atore chi in sa cummédia cumparet pagu pagu, faet una parte minore, de prus pagu importu.
figuràre figuràe
figuràu , pps, agt Definition de figurare; chi est coment'e una figura, idea o disegnu in parte de una cosa 2. mi fait unu bistiri chi dhui siant is piscis de su mari figuraus.
figurínu , nm Definition figura fata male, chentza arte; giòvono pageri.
figurísta , nm Definition chie faet o disegnat figuras Scientific Terminology prf.
figurósu , agt: fregurosu,
frigurosu Definition
chi est bellu meda de bisura, chi paret bellu, chi prenet s'ogu su dhu bíere e duncas chi faet figura
Synonyms e antonyms
aparenciosu,
cumparenti,
presentosu
Sentences
s'aràngiu chi portat tíngia no est figurosu, ma ses siguru ca no portat mexina ◊ toca, faididha bèni sa braba, ca ti bollu figurosu!
Translations
French
voyant
English
striking
Spanish
vistoso,
llamativo
Italian
appariscènte
German
auffallend.
figutzíndia, figutzíndiga , nf Synonyms e antonyms carrúciu 1, figamoru, ficumorisca, fimorisca, morisca Sentences sa bíngia est serrada a cresuri e in s'istadi si podit papai figutzíndia Scientific Terminology rba, Opuntia ficus-indica.
fíju fígiu
fíla , nf: fira 1 Definition
cosa, gente o àteru postu unu aifatu de s'àteru, a filera
Synonyms e antonyms
arrenghera,
cadena,
fibera,
filerina,
giuali,
lérina,
órdine
Idioms
csn:
pònnere in fila = a filera, pònnere a manera de fàghere una fila, de resurtare unu ifilu de s'àteru; avb. a fila ’e pare = unu avatu de s'àteru, totus impari avatu unu s'àteru
Sentences
resessiat cun fritza a trapassare dóighi anedhos totu in fila apare
2.
e chie bi la faghet a triballare donzi die vint'oras a fila de pare chentza pasare nudha?!
Etymon
itl.
Translations
French
file,
rang
English
file
Spanish
fila
Italian
fila
German
Reihe.
fíla 1 fía
filacítu fibincítu
filàda , nf: firara Definition
bandha a ue si andhat o si bolet andhare o afilare, fintzes su camminu chi si faet andhandho a una bandha; su logu ue paschet o andhat a pàschere su bestiàmene, nau fintzes in su sensu de propiedade, possessu
Synonyms e antonyms
ala,
bandha,
deretada,
infilada,
leada
Idioms
csn:
pigai f. = leare una filada, essire a carchi bandha; àere filada = impreu, faina, propósitu; bona filada = printzípios bonos
Sentences
andhamus chentza ischire a cale filada semus andhendhe! ◊ acabbau de múgiri nc'iscapat is pegos in sa filada de sa pastura ◊ isperat de lu zoviare ca est in cussa filada ◊ is abis bandant a circai totus a sa própiu filada ◊ si colas in sa filada, faghe pregontu ◊ s'intendhiat su ferru de unu tazu in filada ◊ ite filada ti leas: istúdias o imparas un'arte?
2.
intrau a trabballai, su meri a su pastori dhi at fatu biri totu is firaras, ma dh'at avértiu de no intrai a su cungiau ◊ a cust'ora is brebeis ant pigau filada
Etymon
srd.
Translations
French
direction
English
direction
Spanish
dirección
Italian
direzióne,
rótta
German
Richtung.
filàda 1 , nf: afilada Synonyms e antonyms abbelta, afiladura, cannidura, filidura, isperrada, tzacadura Etymon srd.
filadèra , nf Definition màchina de filare.