gamarésu , nm Definition pastore, ómine chi càstiat bestiàmene, pruschetotu brebès Synonyms e antonyms alvegalzu, bamalzu, berbecàlgiu, gamedhare 1 Scientific Terminology prf Etymon srd.
gamasínu , nm: camasinu Definition logu, a bortas mannu, in is domos po chistire provistas o pònnere àteru (materiale fintzes a bèndhere) Synonyms e antonyms macasinu* Sentences commo chi soe tatau mi nche falo a gamasinu a bufetare Scientific Terminology dmo.
gambàle, gambàli , nm: cambale* Definition genia de pinzos grussu, prus che àteru de pedhe, chi si ponet in is cambas: si acàpiat a parte de apalas a corrias longas chi intrant a lobos a s'andhetorra de un'istampu a s'àteru de bàsciu a pitzu; su pl. podet èssere fintzes una genia de marcos orrúbios chi essint in sa pedhe de is cambas a fortza de istare aparaos a su fogu Sentences unta bene gambales e catola, pòneti in bértula pane e casu, istaca su cabadhu e bola! Scientific Terminology bst.
gambiòre , nm Definition farta de sale, su èssere bambu nau de is cosas de papare Synonyms e antonyms bambiore.
gambisínu , agt Definition nau de cosa de papare, chi est unu pagu mancante a sale Synonyms e antonyms bambighinu, bambisinu*, bambitu.
gamedhàre , vrb: amedhare* Definition
betare apare totu a unu duos tàgios de bestiàmene, avesare is angiones a abbarrare impare cun is àteros, is pegos noos a abbarrare in su tàgiu, a cònnoschere su pastore, ammasedare; nau de gente, fàere amedhu, avesare a istare impare cun is àteros
Synonyms e antonyms
abbamare,
acedhae,
achedhonare,
aggamai,
aggrustare,
ammeschiare,
ingamai
| ctr.
iscamedhare,
stagiai
Sentences
sas balenas allatant che a sos animales chi gamedhamus
Translations
French
socialiser,
habituer un animal à vivre l'un avec l'autre
English
to socialize
Spanish
acostumbrar al ganado a vivir en el rebaño,
socializar
Italian
abituarsi alla compagnìa,
socializzare
German
vergesellschaften,
sozialisieren.
gamedhàre 1 , nm Synonyms e antonyms bamalzu, berbecàlgiu, gamaresu Etymon srd.
gamedhigàre, gammedhigàre , vrb Definition pònnere s'angione a súere a un'àtera brebè Synonyms e antonyms allatae, amedhigare Scientific Terminology pst.
gamellínu , nm Definition genia de istrégiu piticu a pònnere cosa de papare is sordaos Synonyms e antonyms discudíglia, pingiatinu Scientific Terminology stz.
gàmmu gàmbu
gàmu , nm Definition
genia de cancarrone o gànciu pitichedhu po piscare fatu a manera de intrare in buca de su pische ma chi no ndhe potzat essire / parai is gamus = betare sos amos; erba de gamu = Astragalus hamosus (faet sa tega chi paret unu gànciu, acancarronada)
Synonyms e antonyms
àghimu,
amu*,
gànciu
Sentences
seu essiu a chitzi cun is istrepus po sa pisca: canna, lentza, prumu, gamus e sa tremulígia frisca ◊ cancuna borta, o mari, a su piscadori dhi fais perdi pisci, arretza e gamu
2.
passamu su noti piegau che gamu, acarraxau cun d-una burrixedha
Scientific Terminology
ans
Translations
French
hameçon
English
hook (fish)
Spanish
anzuelo
Italian
amo
German
Angelhaken.
gamúrru , agt: camurru* Definition ignorante, chi tenet unu fàere chi dirgustat Synonyms e antonyms grosseri Sentences cussa sorri est che a mimi, gamurra, cota de su campu, no est civili che a s'àtera.
gamusína , nf: cambusina* Definition calidade de pira, pitica ma saboria e fragosa meda.
gàna , nf: ganas Definition
disígiu o bisóngiu de calecuna cosa, nau fintzes in su sensu de fàmene (pagu o meda), de àere s'idea, sa volontade, su disígiu / min. ganighedha, ganutza
Synonyms e antonyms
boza,
desizu
/
fàmene,
fràmicu
/
idea,
volontade
| ctr.
malaggana
Idioms
csn:
èssiri de bona g. = èssere in bonumore; fai una cosa de mala g. = a malugoro; èssiri a ganas mabas = gana de bombitare, de ndhe torrare sa cosa de s'istògomo; ganaona (gana bona)= su istai bèni, su èssiri allirgus, de bona ispétzia; leare sa g. = fai passai s'apititu; una ganigedha tèngiu de!… = no ndhe tenzo própiu gana!; intzaurraisí de gana = disigiare, àere ganas; gana maca = isazerada, tropu, aira; g. neta = fàmini ca no dhoi at própriu nudha a papai; ponnirisí de gana a fai cosa = de bona volontade; a prima gana = comintzendhe a manigare, candho unu est famidu; leare, manigare, fàghere su chi si at in gana = su chi o cantu unu bollit
Sentences
faghe su chi as in gana! ◊ si sos Sardos aiant gana de traballare comente ant gana de ammorare, nuraches nobos aiant fatu! ◊ tenner o benner gana de riere, de chistionare, de prànghere, de caminare, de lèzere, de drommire, de manigare, de fàghere abba, gana de figu, de pira, de casu, de abba, de cosa de apílliu ◊ como no assazo nudha ca mi che leat sa gana ◊ a tui puru, oi, no fait gana de ti ndi pesai?
2.
bi at zente chi galu oje morit de sa gana
3.
sa piciochedha est sempri a ganas mabas: no est papendi giai nudha ◊ a s'antzianu li benit gana de fàghere abba fatuvatu
4.
in cussu logu a prima gana bosi cracant sa berdura, mancu chi siais unu molente!
Surnames and Proverbs
smb:
Gana
Etymon
ctl., spn.
Translations
French
envie,
désir
English
wish
Spanish
gana,
deseo
Italian
vòglia,
desidèrio,
stìmolo
German
Lust.
gàna 1 , nf Definition genia de cosighedha bianca chi in sa natura de s'ómine si dhue faet ororu de sa conchedha in su surchighedhu totu comente abbarrat ammontau cun su pedhutu, e ororu de sa tituledha in sa natura de sa fémina Synonyms e antonyms recotedhu.
ganàdu , agt Definition chi tenet gana Synonyms e antonyms ganosu, inganadu Sentences torro a tie ganadu e lezeru! Surnames and Proverbs smb: Canadu, Ganadu.
ganalègia , ng Definition gana de caciare, de ndhe torrare de s’istògomo sa cosa papada (e, segundhu, fintzes chentza àere papau) Synonyms e antonyms ganamala.
ganamàla , nf Definition
gana de caciare, de ndhe torrare de s’istògomo sa cosa papada (e, segundhu, fintzes chentza àere papau)
Synonyms e antonyms
agrúngiu,
buriedha,
collóvia,
ganalègia,
isvilimentu,
malaggana
Sentences
su fragu de sos purmas mi faghet a ganamala ◊ est de istògomo díligu chi li faghet a ganamala fintzas a viazare in màchina
Etymon
srd.
Translations
French
nausée
English
nausea
Spanish
náusea
Italian
nàusea
German
Übelkeit.
ganamalósu , agt, nm Definition
chi o chie tenet una manera de fàere chi no si faet bòllere bene, no praghet, faet bènnere sa ganamala
Synonyms e antonyms
dilzeniau,
irzeniatu
| ctr.
ispàsticu,
zeniosu
Etymon
srd.
Translations
French
antipathique
English
unpleasant
Spanish
antipático
Italian
antipàtico
German
unsympatisch.