mediàna , nf Definition sa cannita de mesu de is launedhas; genia de ballu / zenias de launedha: m. pipia, m. fiuda, m. asciuta, m. fiudedha, m. falsa Synonyms e antonyms mancosa, mesuganna Sentences toca, sonasí una mediana ca badhaus! ◊ a noda de mediana su sulitu in cuncórdiu cun pitiolus e trinitus sonasta Scientific Terminology sjl.
medianéri , agt, nm Definition
chi o chie si ponet in mesu po batire is cosas a un'iscopu, in chistione de bonu ma fintzes de malu, po torracontu de totugantos, ma fintzes solu suo e a dannu de àtere
Synonyms e antonyms
tratadore
/
aporridore,
bugoni
Sentences
cussu est unu medianeri de paxi ◊ Gesugristu est su medianeri nostu e po mesu suu teneus s'intrada a su tronu de Deus
2.
est una mertza de medianeris chi at traíxiu e béndiu sa Sardigna a is istràngius ◊ sa rufiana, pro fàghere s'arte de medianera, pretzisu chi apet curtu in primu logu e siat avesada a donzi giogu! (B.Sulis)
Etymon
spn.
medianero
Translations
French
intermédiaire
English
intermediary
Spanish
mediador
Italian
intermediàrio
German
vermittelnd,
Vermittler.
mediànu , agt, nm Definition chi o chie est in mesu, su de mesu, chi o chie est a mesania inter duas o prus mannàrias, distàntzias o valores; nau coment'e calidade, chi no est tanti bona, antzis a bortas prus mala chi no bona, metzana Synonyms e antonyms médiu 1 / andhante, mecianu 2. tue ses su puzone medianu cundennadu a bolare dae un'àlvure a s'àteru.
mediàre , vrb Definition
essire o fàere méngius, prus bonu, agiustare, agatare rimédiu, nau fintzes in su sensu de cambiare in méngius su cumportamentu, is maneras de fàere
Synonyms e antonyms
abboniare,
arranzare,
megliorai,
remediare
| ctr.
impeorai,
pejorare
Sentences
chin cantu ghetamus apare, tota bida, no mediamus mai! ◊ su bisonzu ch'est andhau: semus mediandhe totus! ◊ pro mediare onzi male sezis pronta meighina ◊ in custa netzessidade no ischimus comente nos mediare!
2.
su ditzu antigu narat gai: Mala ratza no médiat mai ◊ si s'errore podio mediare, Columba, de ti tènnere a muzere!…◊ so andhau abbissi la podio mediare
Translations
French
s'améliorer,
se corriger
English
to improve,
to correct oneself
Spanish
mejorar,
corregirse
Italian
migliorare,
corrèggersi
German
verbessern (sich).
mediàre 1 mediài
medicadúra , nf: meigadura Synonyms e antonyms ammexinadura, medicamentu, meiconzu, méiga, meigascione Etymon srd.
medicài , vrb: medicare,
meicare,
meigai,
meigare Definition
betare o pònnere meighina po curare o agiudare a sanare unu male, una maladia
Synonyms e antonyms
curai,
meighinare
Sentences
meigaiat sa frúture pro no ndhe li tocare ◊ e sa bíngia meigada dh'as?
Etymon
ltn.
medicare
Translations
French
panser (une blessure),
soigner (qqch.)
English
to medicate
Spanish
curar
Italian
medicare
German
behandeln.
medicaméntu , nm: meigamentu Definition
su chi si faet po agiudare a sanare unu male, prus che àteru in su sensu de pònnere o frigare meighina, badrare o amparare un'arremu malàidu cun calecuna cosa
Synonyms e antonyms
cura,
medicadura,
meiconzu,
meigascione
Sentences
ses s'únicu medicamentu de feridas nostras e males ◊ cussa est cosa bona pro meigamentu
Translations
French
médicament
English
medicament
Spanish
medicación,
cura
Italian
medicaménto
German
Kur.
medicàre medicài
medichína , nf: meghina,
megina,
meichina,
meighina,
meigina,
meixina,
mexina,
michina,
mighina,
mixina Definition
dónnia e calisiògiat rimédiu chi potzat curare o sanare unu male, de su corpus o fintzes de s'ànima, de su cumportamentu; istúdiu, isciéntzia e arte de medicare e curare maladias, males de sa carena
Synonyms e antonyms
cura
Idioms
csn:
zenias de meighina: a bufadura, a innetziones, a frigadura, a imbràstiu; no ndi tènniri (de ccn. cosa) mancu po mexina = própiu nudha, mancu cantu s'ungra po unu bisonzu
Sentences
isperaus chi is mexinas mi giuint! ◊ sas meighinas a bortas curant unu male ma ndhe faghent essire un'àteru ◊ apo bisonzu de meghinas e de acunnortu (G.Ruju)◊ est malàidu ma no buscat mighina ◊ no si ndhe agatet una a meighina! ◊ dhi ant ordinau mexina contrària
2.
sa bonànima de ajaja mia faiat sa mixina de s'ogu pigau ◊ sa michina de sa deina imbetzes de mi facher bene mi at fatu pejus ◊ bae ca sa meighina at fatu efetu: de candho li ant dadu banzu, furendhe, no bi est torradu prus! ◊ pro sa meighina de s'oju bi cheriat unu pinzos o trastis de sa pessone malàida
3.
est in s'universidade istudiendhe in meighinas
Etymon
ltn.
medicina
Translations
French
remède,
médicament
English
medicine
Spanish
medicamento,
medicina
Italian
medicina,
fàrmaco
German
Arznei,
Heilmittel.
medichínzu , nm Definition genia de linna chi faet a cannàile longu longu e fine, a funes, e si che artzat a pitzu de is matas, faet su frore biancu Synonyms e antonyms atzara, bidichinzu, bilichinzu, elighinzu, ertessu, filichinzu, inteltzu, lutzara Scientific Terminology rbl, Clematis vitalba. Etymon srd.
médicu , nm, agt: méicu,
megu,
méigu Definition
istudiau chi curat males de sa carena, maladias; chi pertocat is dutores o chi est cosa de dutore
Synonyms e antonyms
datori
Sentences
che méigu chi astringhet una bua chena dolore sou in carre anzena (Piras)◊ comente so recuidu a domo mi ant giamadu una cariadora, ca su méigu che fit essidu ◊ cussu est su corbu postu a médicu
2.
cun sa dimandha bi cheret su tzertificadu médicu pro dochimentu
Surnames and Proverbs
prb:
méigu piedosu liaga pudéscia ◊ ferida mala e méigu giòvanu!…
Scientific Terminology
prf
Etymon
ltn.
medicu(m)
Translations
French
médecin
English
doctor,
medical
Spanish
médico
Italian
mèdico
German
Arzt,
ärztlich.
medída , nf Definition
istrégiu de 5 litros po medire laore o cosas deasi, ma si narat fintzes po css. cosa chi serbit a medire; su medire etotu / a medida de… = cunforma a…
Synonyms e antonyms
addeda,
mesura
/
medidura
2.
innantis de fàghere su giampu lea bene sa medida! ◊ in donzi cosa bi cheret sa medida! ◊ est una fémina betza pedrale e patida, sufrit sena medida ◊ tue avantzadu ti ses in medida ca non tenes métidu!
3.
sa medida de s'arrobba dha faint a prammus
4.
is portas si oberint o serrant a medida de su bisóngiu de friscu o de calori
Etymon
spn.
medida
Translations
French
mesure
English
measure
Spanish
medida
Italian
misura
German
Maß.
medidòre , agt, nm Definition chi o chie medit, pigat misuras; fintzes misura, aina o orrugu de cosa po medire Synonyms e antonyms ammadidori Sentences cussu medidore no est síncheru: furat medindhe! Etymon srd.
medídu , pps, agt: mediu Definition
de medire; fintzes chi est bene cunsiderau, fatu cun cunsideru, chentza esageratziones
Synonyms e antonyms
ammodau,
ammodidu,
reguladu
| ctr.
malammodidu
2.
in famíllia fint medidos manighendhe, no fint mentovados pro su tropu manigare ◊ in domo donzi ispesa fit medida
Translations
French
modéré
English
moderate,
moderated
Spanish
moderado
Italian
moderato
German
gemäßigt,
maßvoll.
medidúra , nf Definition
su medire, su pigare is misuras
Synonyms e antonyms
ammisitadura,
mesuradura
Sentences
cue bi at una butega chi bendhent sa robba a medidura
Etymon
srd.
Translations
French
mesurage
English
measurement
Spanish
medición
Italian
misurazióne
German
Messung.
medievàle, medievàli , agt Definition chi pertocat o apartenet a su mediuevo.
medighínu , agt Synonyms e antonyms meditu.
medigiolàre , vrb Definition ammesturare e iscolomare cosa (lícuida) de un'istrégiu a s'àteru.