munciòni , nm, agt: (mun-ci-o-ni) muntzioni mutzicone, mutziconi, mutzigone, mutzioni Definition orrugu de linna grussu, mescamente su chi abbarrat apustis istudau su fogu o chi no est segau apostadamente ma comente essit (de linna bècia, de arraighina); mutzigone, nau in cobertantza de unu, chi s'istat tropu citiu, chellau, abengau, de pagos foedhos / mutzioni de inferru (nau de ccn.) = avassu de galera, malu meda Synonyms e antonyms cossigone, morcione, runcu, titone, trunchedhu / mudurcu Sentences su logu fiat abbruxau: testimòngius abarrànt is muntzionis niedhus de is matas ◊ allomíngia unu muntzioni de fogu! ◊ dhoi fiat cinixu e muntzionis istudaus ◊ paramus sas manos a su fogu de mutzigones sicos ◊ at assitzau is mutzionis de su fogu 2. cantu fit istada allegra e buglista, como Mariedha si fit fata mutzigona ◊ e tui, muntzioni, no naras nudha?! ◊ citudí tui, muntzioni tontu, o ita ti creis, ca timu? Surnames and Proverbs smb: Muzzigoni Etymon srd.
múnculu , nm Definition
bratzu chi dhi mancat sa manu, de unu manimutzu
Etymon
itl.
monco
Translations
French
moignon
English
stump
Spanish
brazo manco,
muñón
Italian
moncherino
German
Armstumpf.
mundadúra , nf: mundhadura Definition
su mundhare, pruschetotu nau de sa manera (fintzes po sa lestresa pinnigandho cosa); sa cosa mundhada
Synonyms e antonyms
mundhonzu
/
alga,
isargadura,
mundhaza,
scovadura
Sentences
mi ndi siat mundadura… fiant cantendi cantzonis! ◊ su piricoco e sa pruna dhos faiant a mundhadura… papandho! ◊ fint a iscobas bochindhe tilibirche, faghindhe a mundhadura pro l'ammuntonare a l'istichire fogu
Etymon
srd.
Translations
French
balayage,
ordures
English
rubbish
Spanish
basura
Italian
spazzatura
German
Fegen,
Kehricht.
mundài , vrb: mundhare,
mundhari,
munnare Definition
ammuntonare a unu tretu s'àliga po che dh'arregòllere, mescamente passandho s'iscova po illimpiare su logu; pinnigare totugantu, no lassare nudha, pigare fintzes su chi no si depet, pigare coment'e a mundhadura (nau fintzes de su chi faet una fortza manna)/ mundhare a lébiu (chentza fagher bolare s'arga), a cadhos a cadhos (impresse meda, faghindhe bolare s'arga atesu, e pesendhe brúere)
Synonyms e antonyms
afachiare,
disargare,
isaligare,
iscobare,
munnuzare,
scovai
/
leai,
pinnicai
Sentences
nosu innòi nci seus po sfrigociai, mundai, allichidiri su logu!…◊ cudha pratza pariat un'isprigu de comenti dh'iu mundada! ◊ amus totu mundhadu sa carrela ca colat sa portessione
2.
sa giustítzia in pagos annos si che aiat mundhadu totu ◊ odheu, za amus coitadu a che mundhare cussos pagos sodhos: chentza nudha semus! ◊ nci dh'at mundau su bentu, s'arriu ◊ su dillúviu fut acanta de nci mundai totu sa bidha
Etymon
ltn.
mundare
Translations
French
balayer,
nettoyer
English
to sweep
Spanish
barrer
Italian
spazzare
German
kehren,
fegen.
mundhàda , nf Definition su mundhare, su passare s'iscova a ndhe pinnigare s'àliga Synonyms e antonyms afachiada, isargada Sentences daechela una mundhada, inoghe, ca che at arga! Etymon srd.
mundhadòre , nm Definition chie mundhat: in su radu po mòlere olia, genia de pala chi passat arrasigandho a lébiu in su fundhu (sutana) po mòvere e agghiare s'olia asuta de is molas Synonyms e antonyms isargadore, scovadori Sentences su manzanu in carrela passat su mundhadore a pulire Etymon srd.
mundhadúra mundadúra
mundhànu , agt Definition chi est de su mundhu, de custu mundhu Sentences Pódhighe at iscritu "Sa mundhana cummédia" ◊ cussu pessat solu a s'interessu e a su bene mundhanu ◊ s'in sa Terra sos èsseres mundhanos simizantes a tie funt istados, sanos e fortes ma ispiantados, ancora in percas viviant che nanos! (S.Murgia) Surnames and Proverbs smb: Mundanu.
mundhàre, mundhàri mundài
mundhàtzu , nm Definition sedatzu de argiola po chèrrere sa mundhaza de is laores Synonyms e antonyms cerrigu, chibiru Scientific Terminology ans.
mundhàza , nf Definition
àliga chi si arregollet mundhandho, purgadura de is laores
Synonyms e antonyms
mundadura
/
cerfa,
coale,
coamaderzu,
coalina,
coana,
culischedhu,
enina,
genina,
ghinina,
ischivozu
Sentences
in dogni trigu bi at mundhaza ◊ su mare buliadu bombitat mundhaza
Etymon
srd.
Translations
French
rebut,
épluchure,
grenaille
English
refuse
Spanish
barredura,
monda
Italian
mondíglia
German
Spreu,
Abfälle (Pl.).
mundhía mindía
mundhiànu , agt Definition nau de abba chi proet, chi est fine, a tzivina, a orrosina.
mundhièdha , nf Synonyms e antonyms mindia.
mundhilía , nf Definition preugu Synonyms e antonyms mindia, mundhítzia, pidúciu Scientific Terminology crp Etymon srd.
mundhína modhína
mundhinàre modhinàre
mundhinòne , avb Definition èssere m. = a su proe proe, proendho fatuvatu.
múndhinu , avb Definition andhare m. m. = andai piotibioti, chentza foedhare, chentza fàere iscóviu Sentences su capiscuadra si che iscambuliaiat pro torrare múndhinu múndhinu, in punta de pè, a buscare sos triballantes chistionendhe ◊ est intradu múndhinu múndhinu.
mundhiòla , nf Definition preughedhu piticu Synonyms e antonyms mindia, mundhítzia, peogu, pidúciu Scientific Terminology crp Etymon srd.