mannosidàde magnosidàde
mannósigu , agt Synonyms e antonyms magnosu 1, manninu, strufudhosu, superbiosu Etymon srd. Translations French hautain English haughty Spanish soberbio Italian supèrbo German hochmütig, stolz.
mannósu magnósu 1
mànnu , agt, nm Definition chi de misura tenet meda (acumpangiandho un'àteru agt. ndhe esartat sa calidade); chi est créschiu de tempus, chi tenet annos meda e tenet prus abbiléntzia e capia; s'antzianu (o fintzes unu antepassau), chie est intrau in tempus, o fintzes de importu meda, chi cumandhat meda; chie po sa lei tenet in prenu sa responsabbilidade de su dovere e su càrrigu de is diritos / min. mannedhu, mannighedhu, mannixedhu, mannitu Synonyms e antonyms ancianu / meda, totu / mannoi | ctr. minore, pichicu Idioms csn: donnu m. = mannoi, ajaju, mannedhu, su babbu de su babbu, su babbu de sa mama; grandu m. = mannu mannu; a mannu = candu tenit annus meda; avb.: caminare mannu mannu (nendhe a sa criadura)= iscapai a pei, andai istrantaxu, a solu; mannu debbadas = mannu de carena e de annos, ma chentza cabu, chentza zudíssiu, cun fàghere de criaduras; fai su mannu = pàrreresi mannu, faghere coment'e chi siat mannu; fàgheresi mannu = creirisí meda; frade mannu, sorre manna = de is fradis, de is sorris, su prus mannu; ispaporicau, iscréditu, dispiàchidu, fàtzile (pps., agt) mannu = meda; fàghere o sestare in mannu = pentzai de fai cosas mannas, a meda; èssere die mannu = die arta, fatu die de ora meda; ortaedie mannu = agiummai iscurighendi; iscuricau, arbéschiu mannu = iscurigadu dae meda, fatu die dae meda; atesu mannu = atesu meda; die manna cun die = totaganta die; tènneresi mannu de…= pessàresi de importu; cosas mannas = cosa meda, de importu mannu, de valore (cun ironia, cosa de nudha, de perunu importu, nudha puru); terra manna = continente Sentences cust'àrbure manna betat unu càmiu de linna ◊ no isciu cantu fiat mannu s’ortu suu ◊ unu polatu est una domo manna meda ◊ in sa crésia manna bi cabet mesa bidha ◊ sa morte a boghe manna apo a giamare ◊ su prus fuste mannu leo e ti pisto! 2. a lu bídere mannu e bonu comente lu disizades! ◊ mi fatei a mannu òrfanu, connoschindhe a mamma sempre in lutu ◊ ti ses fata manna sentza èssere ◊ riinne e pranghinne si che faghet mannu 3. su generali fut po is sordaus de sa brigata "Babbu mannu"◊ a su mannu no si li negat su cumandhu ◊ su minore depet iscurtare su mannu ◊ drommi puru in sa glória de sos mannos, o cantore allatadu dai sas fadas! (G.Ruju)◊ su chi benit apustis de mei est prus mannu de mei (Ev.) 4. mannu nostru fit recuidu a s'iscurigadorzu e mannedha fit filendhe 5. si ndi bogat de busciaca unu mucadoredhu arrúbiu mannu (B.Lobina)◊ ndh'est ghirau ispaporicau mannu ◊ est dispiàchiu mannu ◊ fit custrinta a istare totacanta manna die subra de su letu 6. ant fatu sas cosas in mannu e si sunt barriados de dépidos ◊ gràssias a Deu frade meu za est fatu in mannu! ◊ a sestare o a pessare in mannu bi semus bonos totu: tocat a bídere a las fàghere, sas cosas! 7. fit fàtzile pro issu a si cuntentare e a si ndhe tènnere mannu pro sa zentória chi l'iscurtaiat ◊ naedhi a mamma tua chi no si fatzat manna, ca seo menzus de issa! 8. deo no lis promminto cosas mannas ◊ cosas mannas at fatu, cussu, frundhidu peri sos tzilleris!… Surnames and Proverbs smb: Mannu Etymon ltn. magnus Translations French grand, mûr, adulte, majeur English large Spanish grande Italian grande, maturo, adulto, maggiorènne German groß, reif, erwachsen, Große, Erwachsene.
mannúciu, mannúcru , nm, nf: mannúgia, mannugru, mannugu, mannuja, mannuju, mannutzu, manucru, manugu Definition laore messau e acapiau a fasche prontu po dhu seidare a logu de treulóngiu, diferente de logu a logu: a logos est unu matzu piticu (mannugu est sa cantidade de trigu chi su messadore podet aferrare a una manu: tres m. faent unu fascitu), a logos sa fasche manna (de ses a noe manadas de laore messau faent unu mannugru mannu); matzitu de fustigos sicaos o de cannitas de carcuri po fàere lughe, matzu de frores puru Synonyms e antonyms màiga, manna, mannedhu 1, mannuga / màrtulu Sentences giughet paza e rista dogni mannuju, s'annada bona s'ischit a s'incunza (M.Sanna)◊ deghe mannujos cumponent una manna 2. in su botedhu de vridu a su santu li poniant unu mannucru de froredhos 3. fui cun babbu a batiri unu mannugru de linna cun su carru Surnames and Proverbs smb: Mannutzu, Mannuzzu Scientific Terminology msg Etymon ltn. manuc(u)lus Translations French javelle, gerbe English sheaf Spanish manojo, gavilla Italian manìpolo, covóne German kleines Bündel, Garbe.
mannúga , nf Definition laore messau (meda o pagu segundhu su logu), acapiau a fasche; genia de giuncu, o erba de fàere chiliros, chi ponent fintzes po fàere fundhos de cadiras Synonyms e antonyms mannúciu* / manada / carcuri.
mannúga 1 , nf Definition su frore de su modhitzi, a logos su frore de àteru matedu, po comente si assimbígiat (es. cussu de s'olia) Synonyms e antonyms pannucra.
mannugàda , nf Definition a logos, manada, matzu de laore messau cantu ndhe podet pigare una manu.
mannugàre , vrb Definition acapiare, fàere a mannugos su laore messau Synonyms e antonyms ammannare, ammannucrare Sentences candho su trigu fit segadu si poniant a mannugare Scientific Terminology msg Etymon srd.
mannúgia, mannúgru, mannúgu, mannúja, mannúju mannúciu
mannúnnu , agt Definition nau de unu, chi est mannu po debbadas, chi tenet maneras de fàere de pipios, chi est pagu abbistu Etymon srd.
mannúra , nf Definition su tanti chi una cosa est manna Synonyms e antonyms mannària, mannioi Sentences sunt cun martedhos, tenatzas, giaos de donzi mannura, tàulas Etymon srd.
mannúta , nf Definition matzu de laore messau, matzu Synonyms e antonyms manna, màrtulu Sentences sa luna risulana a sas cometas pómpiat e credet d'èsserent mannutas de culiluches.
mannútzu mannúciu
manòbara, manòbra, manòbro, manóbru, manòlba , nm: manorba Definition persona chi si pigat a giorronadas, a trebballare, a fàere trebballu grae a manu Synonyms e antonyms maniale Sentences dèu seu trabballendi, tui invècias a su sartu, o a fai su manobra, no bois andai! ◊ unu mastru de muru l'aiat assuntu coment'e manobro ◊ issu at fatu sempri su manòbara e immoi est disocupau Etymon ctl., spn. manobre Translations French manœuvre, aide-maçon (di muratore) English labourer Spanish peón Italian manovale German Hilfsarbeiter, Handlanger.
manòmetro , nm Definition genia de aparíciu chi serbit a misurare e inditare sa pressione de is gasos, abba e àteras cosas deasi Translations French manomètre English manometer Spanish manómetro Italian manòmetro German Druckmesser, Manometer.
manòpla , nf: manúbula Definition guantu de ferru; manúbula dhu narant po cannuga, canna ispartzia in bàtoro in punta adata po bodhire figumorisca Synonyms e antonyms bodhidore, upu Etymon ctl., spn. manopla.
manópula , nf Definition orrugu de pedhe chi bestint in sa manu is messadores e is sabbateris trebballandho Synonyms e antonyms manaxili, manghitu.
manòrba manòbara
manorbàlla , nf Definition manorbas, is manorbas Synonyms e antonyms manialaza.