nesigàdu nesicàu
nesigàre nesicàre
nesíre , vrb: niscire,
nisire,
nisiri,
nissire Definition
sonare su nare, su nasu, innisire su mucu
Synonyms e antonyms
inniscire,
ischisciare,
ischiscire,
mucai,
sinire
Sentences
nesíresi su nasu ◊ sos mucadoredhos sunt fatos pro nisire ◊ nísidi su mucu!
Etymon
srd.
Translations
French
se moucher
English
to blow one's nose
Spanish
sonarse,
limpiarse las narices
Italian
soffiarsi il naso
German
sich schneuzen,
sich die Nase putzen.
néspua, néspula , nf Definition
genia de mata a fògia larga meda e longa, a punta, e frutu (upm) agiummai cantu una nughe, grogo candho est cotu, de sabore unu pagu aghedu ma druche, cun sèmene matucu, unu de is primos frutuàrios noos in beranu / àtera creze de n. = néspula de zerru o sarda (Mespilus germanica); n. ciampone = n. de su Giapone
Scientific Terminology
frt, Eryobotrya japonica
Etymon
ltn.
*nespila po mespila
Translations
French
néflier,
nèfle
English
medlar (tree)
Spanish
níspero
Italian
nèspolo,
nèspola
German
Mispel,
Japanische Mispel.
nespulàrgiu , nm Definition giardinu prantau a néspulas.
nessàrgiu, nessàrzu nassàrgiu
néssi nénsi
néssia néschia
néssis nénsi
néssiu , agt, nm Definition
nau de ccn., chi o chie no est bonu a nudha, fatu e lassau, de pagu abbilidade
Synonyms e antonyms
acinnessi,
bovo,
cartzellete,
casticau,
dissalliu,
iltrudhadu,
innangaradu
Etymon
spn.
necio
Translations
French
de rien,
incapable
English
unfit,
incompetent
Spanish
incapaz,
inepto
Italian
dappòco,
inètto
German
untüchtig,
nichtsnutzig,
Nichtskönner,
Stümper.
nessúne nesciúne
nessúnu nensúnu
nèta , nf Definition
fémina fígia de una sorre, o de unu frade, de una fígia o fígiu, de unu fradile o sorresta (po nàrrere is prus de acanta)/ min. netichedha, netixedha
Sentences
ti pertzeto, neta istimada, contadhu a is fígios tuos, po tènnere sèmpere presente su connotu! ◊ a sa tia li daet cara sa neta ◊ nosu seus tziu e neta ◊ sa mama de Bannedhu no ndh'istabat in sa beste de sa cuntentesa pro sa nàschia de sa netichedha ◊ Pissentica dhi fut neta, filla de su fillu
Scientific Terminology
ptl
Etymon
ltn.
nepta
Translations
French
nièce,
petite-fille
English
niece (she)
Spanish
nieta
Italian
nipóte
German
Nichte.
netàre , vrb: netiare Definition
fàere netu, illimpiare
Synonyms e antonyms
innetare,
pulire
| ctr.
allodrigai,
imbrutai
Sentences
sa mama, netendhe sa persone, a sos ninnos lis dat basos e consizos
Etymon
itl.
nettare
Translations
French
nettoyer
English
to clean
Spanish
limpiar
Italian
pulire
German
putzen,
saubermachen.
netèsa , nf Definition
su èssere o abbarrare netu, límpios
Synonyms e antonyms
limpidore,
pulidesa
| ctr.
brutesa
Sentences
tocat a pessare a sa netesa de sas manos innantis de manigare
Etymon
srd.
Translations
French
propreté
English
cleaning
Spanish
limpieza
Italian
pulizìa
German
Sauberkeit.
netiàre netàre
netighèdha, netixèdha , nf Definition
neta pitica, pipia
Translations
French
petite-fille,
nièce
English
little niece (she)
Spanish
nieta pequeña
Italian
nipotina
German
kleine Nichte.
nétu , agt Definition
chi no portat malesa, muga, brutore, àliga; nau de su fàere, de sa cusciéntzia, chi no tenet pecos, cosas de si pentire, vítzios, fatas malas de si fàere perdonare
Synonyms e antonyms
lígiu 1,
límpidu
/
onestu
| ctr.
brutu,
cadhóciu,
mugosu
Idioms
csn:
èssere n. de pecados = chi no tenet pecados, chentza gàrrigos de cusséntzia; èssere n. de fizos = no tènniri fillus nudha; paris n. = logu aici bonu chi no dhoi at nudha de podi fai arrúiri; triballu n. = chi no dhoi at de s'imbrutai; dinari n. = guadàngiu, dinai de contai e bastat, a billetus, foras totu is ispesas, fintzas guadangiau cun pagu trabballu, sentz'e s'imbrutai; n. chei s'oro = fintzas luxenti de cantu est límpiu, netu meda
Sentences
su trigu como chi est purgadu e samunadu est netu ◊ sa robba neta cheret prantzada e remonida ◊ sa carrela est neta ca l'apo mundhada
2.
fizu nostru est netu de istravíscios e de giogos ◊ sos pecos chi apo no dent èssere medas, ma de su totu, tzertu, no so netu ◊ est mortu chin s'ànima neta de pecas ◊ nos cheret s'ànima neta de culpas e impuridade
3.
sos iscontriados trambucant a sole altu in su paris netu ◊ menzus chi serba carchi zoronada chi no a che bogare su dinari netu pro nos fàghere s'ozu ◊ su professore za est triballu netu, no est che a fàghere su pastore o su mastru de muru!
Translations
French
propre,
pur
English
clean
Spanish
limpio
Italian
pulito,
lìmpido,
móndo,
scévro,
puro
German
sauber,
rein.